خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: هیرمند یا هلمند نام رودی است که از استان هلمند افغانستان روان شده و به دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان در ایران می‌ریزد. رود بزرگ هیرمند از رودهای پر آب شرقی فلات ایران و آسیا به شمار می‌رود که سالانه میلیاردها متر مکعب آب در آن جریان می‌یابد و طول آن ۱۱۰۰ کیلومتر است و از این رو طولانی‌ترین رود واقع بین سند و فرات به‌شمار می‌آید. این رود از بلندیهای کوه‌های بابا در ۴۰ کیلومتری غرب کابل از رشته کوه هندوکش در افغانستان سرچشمه می‌گیرد و پس از مسافت ۱۱۰۰ کیلومتر وارد دریاچه هامون می‌شود.
بنابراین گزارش، هیرمند از جنوب باختری کابل ﭘﺲ ﺍﺯ پیوستن ﺑﻪ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺩیگری ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ارغنداب ﺍﺯ ﺟﻨﻮﺏ ﺑﺎﺧﺘﺮی کﺎﺑﻞ ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﻭ ﻭﺍﺭﺩ دشت مارگو میﺷﻮﺩ. ﺍیﻦ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ، ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﺑﻨﺪ کمال‌خان ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ خاک ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ تغییر ﻣﺴـیﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ منحرف می‌گردد و در بند کهک واقع در ۳۶ کیلومتری جنوب خاوری زابل وارد خاک ایران می‌شود. آب های مرزی می تواند زمینه ساز توسعه همکاری های ایران و همسایگان باشد، رودخانه هیرمند در مرز مشترک افغانستان نیز عامل تقویت تعامل و دوستی بین دو ملت همزبان است.
این گزارش می افزاید: ایرنا به نقل از جبار وطن فدا، مدیرکل دفتر رودخانه های مرزی و منافع مشترک وزارت نیرو نوشته است: "رودخانه هیرمند از ارتفاعات شرق کابل سرچشمه گرفته و تغذیه کننده تالاب های بین المللی و مشترک دو کشور است. دو کشور در طول تاریخ توافق های متعددی برای استفاده از آب این رودخانه داشتند که آخرین آنها به سال 1351 برمی گردد و اجرای این معاهده مستلزم اجرای برخی کارهای مهندسی و توافق های عملیاتی است. در چارچوب این معاهده، حقابه ای به ظرفیت سالیانه 820 میلیون میلیون مترمکعب برای ایران پیش بینی شد. از سال 1383 تاکنون نیز کمیته مشترک کمیساران درباره چگونگی بهره برداری و دریافت حقابه ایران و اجرای کامل معاهده با حضور نمایندگان دو کشور برگزار می شود."
یادآور می شود: در مورد هامون ها که از سه رودخانه هیرمند، «خاش رود» و «فراه رود» تغذیه می شوند، انجام مذاکره ها و معاهده ای جداگانه به منظور تعیین نیاز زیست محیطی، تامین آب و احیای تالاب های مشترک و بین المللی سیستان مورد نیاز است که مطابق توافق های اولیه مقام های بلندپایه دو کشور در دستور کار قرار دارد. هفدهمین نشست کمیته مشترک کمیساران آب هیرمند سیزدهم مهرماه با حضور وطن فدا و «سلطان محمود محمودی» رییس عمومی تنظیم امور آب وزارت انرژی و آب افغانستان، در تهران برگزار شد. در این دوره از نشست، راه های تقویت شیوه همکاری دو کشور درباره اجرای معاهده 1351 هیرمند بررسی شد. در این نشست دو کشور توافق کردند در چارچوب حسن همجواری و روابط حسنه بین دو ملت همه تدابیر و اقدام های لازم را برای تقویت و توسعه همکاری ها به کار گیرند.
در دوره های گذشته در زمینه استفاده مشترک از آب رودخانه هیرمند، بین ایران و افغانستان مشکلاتی وجود داشت که پس از امضای معاهده ای در بیست و دوم اسفندماه 1351 در کابل، حقابه ایران 820 میلیون مترمکعب در سال تعیین شد. براساس این معاهده طرف افغان در سال های آبی نرمال موظف شده است به طور متوسط ٢٦ مترمکعب در ثانیه آب به ایران تحویل دهد.
کمیته مشترک کمیساران آب هیرمند بازوی اجرایی معاهده 1351 هیرمند بین دو کشور جمهوری اسلامی ایران و افغانستان به شمار می رود که از سال 1383 آغاز و اجرایی شده است. هجدهم شهریورماه 1383 پس از ٣١ سال نخستین نشست مشترک کمیساران آب ایران و افغانستان به منظور اجرای معاهده رود هیرمند در تهران برگزار شد.
نظر شما