سفری به گره گوابر/ روستای نمونه فرهنگی گیلان

خبرگزاری شبستان- گیلان، روستای گره گوابر روستایی در ارتفاعات اشکور سفلی با مردمانی سخت کوش، مهمان نواز و خونگرم است، مردمانی که همیشه آماده کمک به همنوع بوده و در روستایی بدور از امکانات شهری زندگی می کنند، اما در انجام امور مذهبی هرگز کوتاهی نکرده و بسیار پایبند به به اصول اخلاقی و دینی هستند.

 

این روستا سرسبزترین و زیباترین نقطه اشکورات محسوب می شود که در32 کیلومتری بخش رحیم آباد و47 کیلومتری جنوب غربی شهرستان رودسر واقع شده و با روستاهای لامشکن، میان لنگه و آغوزبن کندسر همسایه است.

مردم این روستا با تمام وسعت خود مردمانی مهمان دوست و مهمان نواز هستند که از طریق فندوق و گل گاوزبان روزگار می گذرانند.

 

آنچه که ما را ترغیب به این سفر طولانی کرد جدا از طبیعت زیبا و چشم انداز بی نظیر آن، همدلی و وفاق مردمانش در انجام امور فرهنگی و اقتصادی است که موجب شده در سال های 93 و 94 به عنوان روستای نمونه فرهنگی استان معرفی شود.

 

برای رسیدن به این روستا راهی پر پیچ و خم را گذراندیم، جاده ایی به ظاهر آسفالت بدون زیر سازی که چندین بار ما را در تردید بازگشت، نگه داشت. هر چقدر بالاتر می رفتیم از آسفالت جاده کم شده و جاده ایی خاکی با شیب تند را می پیمودیم. درختان جنگلی اطراف جاده را محصور کرده و آب و هوای ملایمش روح را نوازش می داد.

 

از دور دست، روستا بر بالای کوه خودنمایی می کرد اما برای رسیدن به آن باید کوه مجاور را دور می زدیم.

به ابتدای جاده روستا که رسیدیم باغات باصفای فندق نظر هر بیننده ایی را جلب می کرد. بعد از گذر از مسیر خاکی، خانه های روستایی هویدا شد. مردمانی که هر یک مشغول کار بوده و کودکانی که با تعجب ما را می نگریستند.  از کودکان آدرس مسجد روستا که به اسم علی بن ابیطالب(علیه السلام) مزین شده بود را پرسیدیم. مسجدی در حال ساخت که گوشه ایی از آن تابلوی کانون فرهنگی و هنری شهدای اشکوارت خودنمایی می کرد.  مسئول کانون منتظر ورود ما بود، بعد از ورود و کمی استراحت، از روستا پرسیدیم.

 

سیروس حسن خانی، مسئول کانون شهدای اشکوارت که از جوانان تحصیلکرده و فعال فرهنگی شهرستان است با اشاره به نام گره گوابر گفت: نام این روستا از چشمه‌ای زیبا و بزرگ که در وسط روستا واقع شده، نشأت گرفته است.

 

وی با اشاره به نقل قولی از گذشته روستا افزود: قبل از آبادی روستا، سراسر این منطقه پوشیده از جنگل سرسبز راش بود و گوزن‌هایی که به اصطلاح محلی به آنها گاو گفته می‌شد از این چشمه آب می‌خوردند، که مردم روستاهای اطراف در جواب صدای گاوها از کدام طرف می‌آید؟ می‌گفتند: از گاو گوره ور، یعنی جایی که گوزن‌ها آب می‌خوردند که این اصطلاح گاو گوره ور بعدها به گره گوابر تغییر یافت.

البته تعبیرهای دیگری در خصوص نام روستا وجود دارد که این تعبیر با توجه به تحقیقات اهالی روستا از همه درست تر است.

وی با بیان اینکه این روستا دارای دو اثر تاریخی ملی است افزود: جورچال(جواهر چال) و خمیردکان(آثار کوره‌هایی که مردم با آنها و با خاک رس کوزه‌های سفالی و تنور و ... درست می‌کردند) در روستا وجود دارد که به ثبت ملی نیز رسیده است.

 

حسن خانی با بیان اینکه مسجد فقط محل عبادت نیست بلکه مرکزی برای فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است تصریح کرد: مساجد روستایی مرکز فعالیت‌های روستا محسوب می‌شوند.

 

وی با بیان اینکه کانون شهدای اشکوارت جوان محور است گفت: با توجه به اینکه محوریت این کانون جوانان روستا هستند تصمیم گرفتیم تا زمینه ازدواج آسان در روستا را برای این جوانان فراهم کنیم.

 

مسئول کانون شهدای اشکورات گره گوابر افزود: تلاش می‌کنیم تا مراسم عقد این جوانان را در کانون برگزار کرده تا از تجمل‌گرایی و هزینه‌های بیهوده جلوگیری کنیم.(پیوند مسجدی/ کانونی که محل ازدواج جوانان شد)

وی با اشاره به آموزش های ارائه شده در کانون توسط جوانان تحصیل کرده روستا اظهار کرد: انواع کلاس‌های آموزشی و فرهنگی و مسابقات ورزشی به همت جوانان برای تمامی اهالی از زن و مرد و پیر و جوان برگزار می شود.

 

حسن خانی از برگزاری جشنواره شکرانه فندق و گل گاو زبان در روستا خبر داد و گفت: هنگام برگزاری جشنواره جمعیت بسیاری از استان به روستا سفر کرده و از مواهب طبیعی روستابهره مند می شوند.

 

مدیر کانون فرهنگی و هنری شهدای اشکورات با بیان اینکه گره گوابر دارای ظرفیت های گردشگری بسیار است که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد اذعان کرد: با رونق توریسم گردشگری در این روستا می توان به توسعه روستا کمک کرد.

 

برای دیدن روستا و آشنایی بیشتر با مردم گره گوابر به گشت و گذار در روستا پرداختم. گذر از کوچه های تنگ و قدیمی که همگی به مسجد متصل می شد. در اینجا خانه ها قدیمی و به سبک معماری بومی بود. حصاری وجود نداشت تا محوطه خانه ها را از هم جدا کند و در هر خانه ایی رو به خانه دیگر باز می شد.

اما از مرکز روستا که دور می شوی خانه ها با فاصله گرفتن از معماری بومی، سبک جدیدتری پیدا می کند، سبک مدرن شهری؟!

 

فتح الله بزرگی، رئیس شورای روستا با بیان اینکه این روستا دارای 140 خانوار است افزود: 542 نفر در این روستا زندگی می کنند و از این لحاظ گره گوابر یکی از روستاهای پرجمعیت بخش رحیم آباد است.

 

وی با بیان اینکه جمعیت روستا در زمستان به دلیل سرمای هوا به 87 خانوار می رسد اذعان کرد: اقتصاد روستا بر پایه فندق و گل گاو زبان است و هر نوع میوه، سبزیجات، سیفی جات چون گلابی، انار، انگور، سیب، انجیل، به، ازگیل(به زبان محلی، کونوس) و گوجه فرنگی نیز در این روستا موجود است.

 

بزرگی ادامه داد: سالیانه به طور میانگین 200 تن فندق و چهارتن گل گاوزبان از روستا برداشت می شود.

وی با بیان اینکه اهالی روستا باهم بسیار یکدل و همزبان هستند اذعان کرد: همین همدلی موجود در روستا با کمک کانون فرهنگی و هنری شهدای اشکورات و پایگاه بسیج موجب شد تا فعالیت های فرهنگی خوبی در روستا انجام شده و به روستای نمونه فرهنگی استان مبدل شود.

 

رئیس شورای روستا با بیان اینکه طرح جمع آوری زباله در روستا صورت می گیرد اذعان کرد: یکی از کارها و مصوبات خیلی خوب چند سال گذشته مسئولین روستای گره گوابر انتخاب شهردار در روستاست که هرهفته روزهای جمعه ساعت 8 صبح مردم زباله ها را در جاهای تعبیه شده قرار داده تا جمع آوری شود.

 

وی با اشاره به فرهنگ سازی این امر توسط کانون ادامه داد: یکی از برنامه های کانون فرهنگی هنری شهدای اشکورات در طی این چند سال این بوده که مردم هرچیزی را بعنوان زباله تلقی نکنند که این در حال فرهنگ سازی است.

 

بزرگی با اشاره به اجرای طرح تفکیک زباله در روستا گفت: زباله های قابل بازیافت در روستا جمع آوری می شود که کاری ارزشمند  و قابل تقدیر است.

 

هنگام عبور از مرکز روستا بنای چوبی و قدیمی که با پارچه های سبز و سیاه « یا حسین» پوشیده شده بود نظرم را جلب کرد. این بنا قدیمی ترین مسجد روستاست که در کنار چشمه بنا شده و سایر خانه ها با محوریت این محل ساخته شده است.

بزرگی با اشاره به این مسجد قدیمی اذعان کرد: مسجد این روستا دارای 70 سال قدمت و کاملا چوبی است که در مرکز روستا واقع شده و به دلیل قدیمی بودن و کمبود جا، در حال احداث مسجدی تازه هستیم.

 

وی ادامه داد: مسجد جدید در سه طبقه و بازیربنای 360 متر به همت هفت خیر روستا در حال ساخت است که 60 اصله بوته درخت فندق نیز به همت یک بانوی گره گوابری برای ساخت مسجد و امورات فرهنگی وقف شد ضمن اینکه همه اهالی کم و بیش در اموری همچون گچ کاری، سیمان کاری، کاشیکاری، حلب زنی وغیره کمک کردند.

 

علی حسن خانی،  دهیار جوان روستا که دارای تحصیلات عالیه عمران است و به مانند سایر اهالی روستا با گویش گیلک-مازنی حرف می زند از مشکلات روستا گفت. مشکلاتی که بیشتر آن مربوط به زیرساخت ها  بوده وبه وضوح قابل رویت است.

 

وی مشکل اصلی روستا را عدم برخورداری از جاده آسفالت دانست و گفت: زیرساخت های همچون آب و گاز در این روستا با مشکلاتی مواجه است، گرچه برای گازرسانی به روستا نقشه برداری صورت گرفته اما پایان سال 96 مردم از نعمت گاز برخوردار می شوند.

 

حسن خانی یکی از علل اصلی مهاجرت مردم روستا را برخورداری از امکانات آموزشی دانست و گفت: این روستا تنها یک مدرسه ابتدایی دارد و اهالی روستا به خاطر تحصیلات فرزندانشان اوایل پائیز به بخش رحیم آباد مهاجرت کرده و تابستان به روستا باز می گردند.

وی ادامه داد: جوانان این روستا جوانانی با تحصیلات عالیه هستند که عشق به روستا در آنها موج می زند.

 

دهیار روستای گره گوابر عدم آنتن دهی و پوشش دیجیتالی را از دیگر مشکلات روستا دانست و گفت: طرح هادی روستایی تا روستای سفیدآب انجام شده است، ما هم اقدام کردیم اما هنوز نوبت روستای گره گوابر نشده است.

 

اما این روستا یک ویژگی دیگر دارد و آن تبدیل وسایل از کارافتاده به وسایل نو و بازیافت مواد است.استاد فریدون بزرگی از اهالی فنی کار روستاست که اقتصاد مقاومتی را در زندگی خود به عینه عملی ساخته است.

 

وی با راه اندازی کارگاهی کوچک در جوار منزلش تمامی وسایل از کار افتاده روستا را جمع آوری کرده و از آنها برای ساخت و تعمیر وسایل دیگر استفاده می کند.

بزرگی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی به معنای استفاده بهینه از وسایل موجود است اذعان کرد: می توان از وسایلی که از کار افتاده برای تعمیر وسایل دیگر استفاده کرد تا از اسراف و تجمل گرایی پرهیز شود.

 

وی ادامه داد: در کارگاه کوچکم تمام وسایل صوتی و تصویری و سایر را که دیگر مورد استفاده اهالی روستا نیست جمع آوری کرده و از آن برای تعمیر سایر وسایل استفاده کرده و یا اینکه چیزهای تزئینی درست می کنم.

 

بزرگی تصریح کرد: باید چگونگی استفاده از وسایل را یاد گرفته و حداکثر بهره وری را از آنها داشته باشیم.

 

با توجه به طبیعت بکر و خدادادی استان گیلان، روستاهایش با داشتن مردمانی خونگرم و مهربان و ظرفیت های بسیار گردشگری می تواند توسعه دهنده صنعت توریسم  باشند به شرطی که زیرساخت های اصلی همچون آب، برق، گاز، جاده و مخابرات در این روستاها فراهم شود. همچنین روستاها می توانند منشا فعالیت های فرهنگی و اشاعه آن به مناظق شهری باشند فقط باید دیده شده و حمایت شوند تا بتوانند در رسالت خویش موفق ظاهر شوند.