به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، لایحه بانک مرکزی در حالی چهارشنبه در هیات دولت یازدهم به تصویب رسید و قرار است به دست مجلسی ها برسد که در آن ماده واحده ای اهمیت ویژه ای داشته است.
ماده واحده تبدیل واحد پول ایران از ریال به تومان در این لایحه سوالات زیادی در سطح مردم ایجاد کرده که در این گزارش بخشی از آن سوال ها را پاسخ می دهیم.
بنابراین گزارش، مهمترین سوال کارآمد بودن یا نبودن اسکناس های ریالی در زمان اجرایی شدن تغییر واحد پول ایران از ریال به تومان است که رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص توضیحاتی ارایه داده است.
طبق خبر تسنیم از شیراز، رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه تبدیل واحد پول ایران به تومان جای نگرانی ندارد، گفت: این موضوع هزینه چندانی در بر ندارد.
ولی‌الله سیف در پاسخ به برخی اظهار نظرها پیرامون هزینه‌های بالای تبدیل واحد پول ایران به تومان اظهار داشت: در گذشته بحثی داشتیم با عنوان رفرم پولی که حذف سه صفر و یا چهار صفر در آن زمان مورد نظر بود که این مطلب سر جای خودش است و به هیچ وجه نباید با این موضوع تداخل داشته باشد.
وی افزود: تبدیل واحد پول ایران به تومان، تنها تطبیق قانون، براساس عرف جامعه است و برای ایجاد سهولت و احترام قائل‌شدن به فرهنگ و در حقیقت ایجاد سهولت روانی برای مردم بود.
رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: به همین دلیل وقتی که لایحه قانونی بانک مرکزی در دولت بررسی می‌شد در آن ماده‌ای بود که اشاره داشت که واحد پول ریال و از 100 دینار تشکیل می‌شود، این بحث مطرح شد که ریال برمی‌گردد به 70 تا 80 سال قبل و در آن زمان هم مردم هیچ‌گاه با آن کنار نیامدند و همیشه تومان واحدی است که مردم در محاوره‌ها و به‌صورت لفظی استفاده می‌کنند.
سیف خاطرنشان کرد: این موضوع جنبه احترام گزاردن به ذهنیت در جامعه بود و براین اساس آن ماده به این نحو اصلاح شد که واحد پول در ایران تومان و مرکب از 10 ریال باشد.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: این اقدام در حال حاضر هیچ مشکلی را ایجاد نمی‌کند و به نظر نمی‌آید که هزینه چندانی هم داشته باشد، در صورتی که این پیشنهاد و لایحه در مجلس تصویب شود از اسکناس‌های چاپ‌شده می‌توان تا آخرین لحظه استفاده کرد. به‌تدریج اسکناس‌های جدید به‌جای ریال به تومان چاپ و تا زمانی که اسکناس‌های قدیمی وجود دارد، می‌تواند همزمان استفاده شود. بقیه آن موارد پیچیده‌ای نیست و با دستورالعمل‌هایی می‌تواند حل و فصل شود که جای نگرانی نیست.
به گزارش شبستان، علاوه براین ایسنا در تحلیلی از این لایحه نوشته است: اگر مصوبه هیات دولت برای تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان به تایید و تصویب نمایندگان مجلس برسد و بعد از تعیین ساز و کار در دستور کار بانک مرکزی قرار گیرد، این بانک از ابتدای سال آینده برای چاپ و تزریق اسکناس‌های جدید با یک‌صفر کمتر و بر مبنای تومان اقدام خواهد کرد.
به گزارش ایسنا، در جلسه هفته گذشته هیات دولت، کابینه در جریان بررسی لایحه «قانون بانک مرکزی» در رابطه با بند (ب) ماده (۲) آن تصمیم به تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان گرفت، آنهم در شرایطی که بانک مرکزی در لایحه پیشنهادی عنوان کرده بود که واحد پول ملی ایران ریال است.
در شرایطی لوایح دوقلو پیشنهادی بانک مرکزی برای تغییر در قوانین و ساختار بانکی احتمالا طی دو تا سه هفته آینده در هیات دولت نهایی و به مجلس می رود که باید مورد تایید نمایندگان نیز قرار گیرد تا بندهای آن از جمله پیشنهاد تغییر ریال به تومان در دستور کار قرار گیرد، هر چند که ظاهرا کمیسیون اقتصادی مجلس با کلیت موضوع موافق است، اما حذف سه صفر را بر این پیشنهاد ترجیح داده است.
اما این قانون که ارتباطی به سیاست حذف سه یا چهار صفر از پول ملی نداشته و به گفته مقامات بانک مرکزی در جهت حرکت بر مبنای عرف جامعه به شمار می‌رود، موجب خواهد شد تا حتی در موارد محدودی هم که از ریال در مبادلات روزانه مالی و پولی کاربرد داشت، استفاده نشود. بر این اساس مواردی همچون دفاتر حسابداری، چاپ اسکناس، دسته چک و یا ضوابط نگهداری حساب‌ها در بانک‌ها با تغییراتی مواجه شده و ریال به تومان تبدیل می‌شود در عین حال که در بانکداری الکترونیک نیز این تغییرات اعمال خواهد شد.
در صورت اجرایی شدن این پیشنهاد، ساختار اسکناس‌ها تغییرات جزئی خواهد داشت که آن‌چه برای عموم مردم شاید مورد پرسش باشد این است که تغییرات در اجزای پولی و بانکی از چه زمانی اتفاق خواهد افتاد؟
این در حالی است که همانطور که قائم مقام بانک مرکزی اعلام کرده در صورت اجرایی شدن این قانون امکان دارد اصلاحاتی جزئی در چاپ اسکناس‌های جدید آنهم از ابتدای سال آینده انجام شود و اسکناس‌ها بر اساس تغییرات جدید چاپ و به بازار پول تزریق شود. اما این اعلام کمیجانی، به معنای آن نخواهد بود که از ابتدای سال بعد و در صورت تبدیل ریال به تومان تمامی اسکناس‌های موجود به یکباره جمع‌آوری شود. طبق ضوابطی که بانک مرکزی برای چاپ و تزریق اسکناس در دستور کار دارد، به طور معمول عمر اسکناس‌های موجود در بازار حدود پنج سال است که بعد از این مدت اسکناس‌های قدیمی به تدریج از چرخه خارج شده و چاپ‌های جدید وارد می‌شوند. به طوری که سالانه حدود ۶۰۰ میلیون برگ اسکناس امحاء شده و نزدیک به ۹۰۰ میلیون برگ جدید بر اساس نیاز بازار، میزان امحاء و همچنین ذخیره‌گیری زیر نظر هیات نظارت بر اندوخته اسکناس چاپ و به مرور وارد چرخه پولی می‌شود، در این حالت به طور همزمان هر دو اسکناس ریالی و تومانی موجود خواهد بود و طی یک دوره پنج ساله به تدریج اسکناس‌های قدیمی از چرخه خارج شوند.
در عین حال که سایر ابزارهای پولی و بانکی مانند دسته چک و یا دفاتر حسابداری بانک‌ها و آن‌چه که بر اساس ریال وجود دارد، از همان ابتدا در مسیر تغییر قرار گرفته و بر مبنای تومان خواهد شد، البته تمامی این موارد منوط به تصمیم مجلس در این رابطه خواهد بود و آن‌طور که بانک مرکزی گفته هر گونه تغییری در زمان خود اطلاع رسانی می‌شود.
اما راجع به تاثیر اجرایی شدن این لایحه در صورت تصویب مجلس شورای اسلامی بر سیستم حسابداری کشور نیز یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار نظری داشته است.
طبق خبر ایسنا، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است حذف صفر از پول سیستم حسابداری کشور را به هم می ریزد و دولت باید توضیح دهد که زیرساخت حذف صفر را چگونه مهیا کرده تا هزینه های فراوان مالی را کاهش دهد.
محمود شکری، نماینده مردم تالش و رضوانشهر در مجلس با اشاره به اینکه حذف یک صفر از پول ملی و یا تغییر واحد پولی کشور باید به تایید مجلس شورای اسلامی برسد، اظهار کرد: باید مشخص شود که تغییر واحد پول از ریال به تومان چه میزان هزینه برکشور وارد می کند، احتمالا این تغییر هزینه سنگین جایگزینی اسکناس های جدید را بر کشور وارد کند.
وی با بیان اینکه حذف صفر از پول، سیستم حسابداری کشور را به هم می ریزد، افزود: سیستم حسابداری در حال حاضر بر مبنای ریال فعالیت می کند و هزینه زیادی بر کشور وارد می کند و دولت باید توضیح دهد که زیرساخت حذف صفر را چگونه مهیا کرده تا هزینه های فراوان مالی را کاهش دهد.
شکری با اشاره به اینکه در خصوص حذف صفر از پول ملی پول از جامعه حسابداران کشور هیچگونه نظرخواهی صورت نگرفته و به آنها اطلاع رسانی نشده است، ادامه داد: جامعه حسابداران رسمی و سازمان حسابرسی دو سیستم حسابداری کشور است که باید از این تغییر اطلاع داشته باشند و این دو نهاد می توانستند در این زمینه که آیا حذف صفر تورم را کاهش می دهد یا خیر و در رکود چه تاثیری دارد، اظهارنظر کارشناسی کنند.
وی با بیان اینکه دولت و بانک مرکزی باید توجیهات و گزارش خود را در این خصوص ارائه دهد تا مزایا و معایب آن شفاف سازی شود، یادآور شد: این لایحه باید در مجلس هزینه_ فایده شود تا اگر فایده آن برای کشور بیش از معایب آن باشد، تصویب شود؛ در غیر اینصورت هیچ ارزشی ندارد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر اینکه باید اثرات کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت حذف صفر از واحد پول در اقتصاد کشور دیده شود، تصریح کرد: اگر اثرات آن بر اقتصاد کشور دیده نشود، قطعا طرح ناقص بوده و ممکن است خطراتی در کشور ایجاد کند، البته ممکن است ارزش پول کشور در برابر ارزهای خارجی با اجرای این طرح افزایش یابد.
نظر شما