به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از اصفهان، الهه دهقانی استاد دانشگاه و مشاور کودک و خانواده، در کارگاه آموزشی تربیت کودک ویژه والدین کودکان توان یاب در مرکز توانبخشی حضرت ابوالفضل(ع) آران و بیدگل یکی از مشکلات اساسی والدین را چگونگی رفتار با لجبازی کودکان خواند و گفت: لجبازی، نوعی رفتار ناسازگار در کودک است که مجموعه ای از عوامل درونی و بیرونی در ایجاد یا تقویت آن دخالت دارند.
وی ، 3 تا 6 سالگی را مهم ترین دوران بروز و تشدید لجبازی در کودک دانست و خاطر نشان کرد: برخی مخالفت های جزئی در این دوره، یک نوع روند طبیعی رشد کودک است و نمی توان از آن به عنوان یک اختلال نام برد، به همین دلیل در چنین مواردی جای نگرانی برای والدین وجود ندارد.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور افزود: این ویژگی های رشدی همزمان با شکل گیری «من» در کودک بوجود می آید و با جهت دهی صحیح به مرور زمان در دوره های بعدی به شکل سازمان یافته تری بروز یافته و اثر منفی آن کم رنگ می شود.
دهقانی با اشاره به اینکه کودک در این سن مشغول کشف خود و محیط پیرامون، استقلال، هویت و خودباوری است، تصریح کرد: توجه کودک در این مقطع فقط به خودش بوده و به دلیل ظرفیت شناختی محدود، قادر نیست خودش را جای دیگران قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه والدین در اغلب موارد، طاقت و حوصله مقابله با درخواست های بی جای کودک را ندارند، افزود: درک کودک از محیط اطراف، به او می آموزد که برای رسیدن به اهداف و خواسته هایش لجبازی کند و در اغلب موارد هم پیروز این میدان است.
این روانشناس، فریاد ، گریه، آسیب به خود، ناسزاگویی، خودداری از غذا خوردن و بی نظمی را از علائم لجبازی کودکان برشمرد و افزود: شناخت علل لجبازی و کسب مهارت کنترل و مقابله با آن توسط والدین نقش مهمی در کنترل رفتار کودک و کاهش مشکلات بعدی این اختلال خواهد داشت.
دهقانی، بی توجهی والدین به فرزند را یکی از عوامل بروز لجبازی در کودک دانست و خاطر نشان کرد: اگر کودک مورد بی توجهی قرار گیرد، آن را با لجبازی و رفتارهای منفی پاسخ می دهد، والدین هم به اشکال مختلف از قبیل خواهش، بحث های طولانی و حتی تنبیه به رفتارهای منفی کودک توجه می کنند و به تدریج کودک شیوه توجه و جلب نظر والدین را در لجبازی می یابد.
این مشاور کودک و خانواده، تولد فرزند دیگر و تبعیض والدین پس از فرزندآوری را از دیگر عوامل بروز این رفتار ناسازگرایانه دانست و گفت: در این موارد، کودک رفتارهای تبعیض گونه والدین را مشاهده می کند و عقده های درونی خود را از طریق حسادت و سرکشی نشان می دهد که این خود نوعی لجبازی است.
دهقانی، استبداد بیش از حد والدین را در تربیت کودک، مخرّب دانست و خاطر نشان کرد: در برخی موارد، رفتارهای سخت‌گیرانه و محرومیت های بی اساس والدین سبب تقویت لجبازی در کودک می شود.
استاد دانشگاه افزود: گاها توجه زیاد به رفتارهای نامناسب کودک نیز زمینه های بروز لجبازی را فراهم می کند و رفتارهای نادرست او را تقویت می کند.
به گفته وی، محرومیت از نوازش و مهر مادری و بی توجهی به نیازهای عاطفی، احساس سرکوبی شدید، زیاده روی در انتقاد از کودک، دعواهای خانوادگی، بدآموزی از همسالان، ناراحتی‌های عصبی و بیماری‌های مداوم، خودداری والدین از درخواست‌های منطقی والدین از دیگر علل بروز لجبازی در کودکان است.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، عدم ثبوت رفتار و ناهماهنگی والدین را از جمله عوامل تشدیدکننده لجبازی خواند و افزود: والدین باید در مورد اینکه فرزندشان مجاز به انجام چه کارهایی است و چه کارهایی را نباید انجام دهد و همچنین در مورد نوع برخورد با کودک لجباز باید هماهنگ باشند و در رفتارشان ثبات و استمرار داشته باشند.
الهه دهقانی، آرامش والدین در زمان لجبازی کودک را مهم خواند و افزود: والدین با یک رفتار منطقی با کودک لجباز، رفتارهای خوب و مثبت او را ببینند و در کنار آن کودک را بخاطر رفتار لجبازانه از برخی پاداش هایی که برای او در نظرگرفته شده محروم کنند.
وی امر و نهی کودک به صورت محکم و قاطع همراه با آرامش، اخطار به کودک و تنبیه غیر بدنی را سه مرحله مقابله با لجبازی دانست و افزود: تظاهر به عصبانیت، بی اعتنایی به لجاجت کودک، محروم سازی موقت و جداسازی کودک در یک اتاق بدون وسایل بازی در حد چند دقیقه از جمله موارد تنبیه غیر بدنی است.
نظر شما