خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: سازمان همکاری شانگهای سازمانی میان‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تشکیل شده‌است. این سازمان در سال ۲۰۰۱ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان پایه‌گذاری شد. نقش اصلی و تعیین کننده را در سازمان شانگهای، دو کشور چین و روسیه تشکیل می‌دهند. سازمان همکاری شانگهای در حقیقت ترکیب جدید سازمان «شانگهای ۵» است که در سال ۱۹۹۶ تأسیس شده بود، ولی نام آن پس از عضویت ازبکستان به «سازمان همکاری شانگهای» تغییر داده شد. ایران در سال 2006 خواستار عضویت دائم در این سازمان شده است اما هنوز به این درخواست جواب قطعی داده نشده است در این میان روسیه و چین که در سالهای گذشته از نزدیکترین دوستان ایران بودند از عضویت دائمی ایران در این اجلاس حمایت کرده اند زیرا این عضویت به تحکیم قدرت این کشورها در عرضه بین المللی می انجامد و بر شمار حامیان آنها می افزاید.
بنابراین گزارش، بخش دیپلماسی رسانه ای سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه اواخر سال گذشته خبر داده بود که :"علی اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری با یوری اوشاکوف دستیار امور بین الملل رییس جمهور روسیه دیدار و با وی در خصوص مهمترین موضوعات مرتبط با همکاری های دوجانبه و منطقه ای و راهکارهای توسعه و گسترش تعاملات بحث و تبادل نظر کرد. در این دیدار دستیار امور بین الملل رییس جمهور روسیه با اشاره به جایگاه جمهوری اسلامی ایران گفته بود که روسیه از توسعه روابط دو جانبه و منطقه ای و همچنین چند جانبه به صورت راهبردی و استراتژیک با ایران و عضویت کامل این کشور در سازمان همکاری های شانگهای حمایت می کند."
این گزارش می افزاید: در همین راستا به تازگی نماینده ویژه رئیس جمهوری روسیه در امور سازمان همکاری شانگهای اعلام کرده است که موانع پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای از میان برداشته شده و بزودی پس از آماده شدن شرایط، درخواست عضویت کامل این کشور بررسی می شود. ایرنا در این زمینه به نقل بختیار حکیموف نماینده ویژه رئیس جمهوری روسیه در امور سازمان همکاری شانگهای در گفتگو با خبرگزاری اینترفاکس روسیه نوشته است: "ایران سال 2008 درخواست رسمی برای عضویت در سازمان همکاری شانگهای را ارائه داده است. ایران برای مدت طولانی تحت تحریم قرار داشته و روسیه در زمان حاضر نیز مانند شرکای دیگر به موضوع روند در حال انجام لغو تحریم ها به عنوان مانع در حال برطرف شدن عضویت تهران در سازمان همکاری شانگهای اشاره می کند. روند مذاکرات عضویت کامل با شرکای دیگر جریان دارد و امیدواریم که درخواست ایران نیز در آینده نزدیک مورد بررسی قرار گیرد."
یادآور می شود: سازمان همکاری شانگهای در حقیقت ترکیب جدید سازمان «شانگهای ۵» است که در سال ۱۹۹۶ تأسیس شده بود، ولی نام آن پس از عضویت ازبکستان به «سازمان همکاری شانگهای» تغییر داده شد. علاوه بر اعضای اصلی، ابتدا مغولستان در سال ۲۰۰۴ و یک سال بعد ایران، پاکستان، هند و افغانستان در سال ۲۰۱۲ به عنوان عضو ناظر به سازمان ملحق شدند. نقش این سازمان از زمان تاسیس آن تاکنون در منطقه افزایش یافته‌است. این سازمان، بر خلاف سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و پیمان ورشو سابق، هنوز یک معاهده دفاعی چندجانبه به شمار نمی‌رود.
نظر شما