غربت یار مهربان در گنجینه فرهنگ ها و معرفت ها

خبرگزاری شبستان- خراسان شمالی؛ نهمین نمایشگاه کتاب خراسان شمالی روز گذشته 29 آذرماه جاری به نقطه پایان رسید، اما این پایان، تازه شروع راهی است که در مسیر فرهنگ سازی و ترویج کتاب و کتابخوانی باید پیموده شود، البته به صورت جدی تر و با بررسی علل و عوامل پایین بودن سرانه مطالعه در استان و اتصال زنجیره هایی که در نهایت جامعه را به سمت آشتی با یار مهربان سوق دهد.

نمایشگاه کتاب یکی از حلقه های لازم در این زنجیره در ایجاد فرهنگ سازی و فراهم کردن فرصتی برای توجه مردم به کتاب و مطالعه نقش مهمی دارد، اما کافی نیست، چرا که گرچه نمایشگاه نهم کتاب خراسان شمالی با برنامه ریزی های صورت گرفته و دعوت از ناشران مطرح کشوری تلاش خود را برای آشتی مردم با کتاب انجام داد، اما این یار مهربان در گنجینه فرهنگ ها و معرفت ها با غربت روبرو شد.

تبلیغات و اطلاع رسانی خوب و مهمتر از آن مکان مناسبی که برای برگزاری نمایشگاه در نظر گرفته شده بود، از جمله نقاط مثبت این نمایشگاه و تلاشی بود تا مردم بتوانند از این فرصت ایجاد شده و بزرگ ترین رویداد فرهنگی استان نهایت بهره مندی را ببرند.

اما به نظر می رسد پیشتر از همه این تلاش ها، اول بایستی علاقه به کتاب و احساس نیاز به مطالعه در میان مردم جامعه ایجاد شود؛ موضوعی که خلأ آن در بین افراد جامعه، در نمایشگاه کتاب خراسان شمالی نمود پیدا کرد، چرا که مردم آمدند و کتاب ها را هم دیدند اما در نهایت کمتر کتابی به خانه های آنان راه یافت.

نماینده یکی از انتشاراتی که در نهمین نمایشگاه کتاب استان حضور پیدا کرده است به خبرنگار شبستان می گوید: استقبال مردم آنگونه که ما پیش بینی می کردیم نبود و میزان فروش کتاب ها هم به 10 درصد برآوردهایمان نمی رسد.

وی می افزاید: مردم میل به مطالعه ندارند که البته این مسئله ممکن است در دیگر استان ها هم وجود داشته باشد، اما وقتی در فضای نمایشگاه قرار می گیرند و کتاب ها را می بینند و با تازه های نشر آشنا می شوند، رغبت در خرید بوجود می آید.

وی تصریح می کند: تخفیف هایی که در نمایشگاه کتاب در نظر گرفته شده است، به منظور تشویق بیشتر مردم صورت می گیرد، در حالی که به نظر می رسد این میزان تخفیف نیز رغبت چندانی در مردم بوجود نیاورده است.

یکی دیگر از ناشران به تعطیلی چند روزه ای که در حین برگزاری نمایشگاه وجود داشت اشاره می کند و می گوید: در این مدت کمتر کتاب به فروش رفت و علاوه بر آن بیشتر کسانی که کتاب می خرند قشر دانشجو و دانش آموز هستند.

وی با بیان اینکه فرهنگ مطالعه باید در بین اقشار مختلف مردم نهادینه و ترویج شود، می افزاید: تحقق این امر مستلزم انجام کارهای پایه ای است که در مرحله اول باید از خانواده ها آغاز شود و در مرحله بعد متولیان فرهنگی در جامعه باید این نقش را به خوبی ایفا کنند.

ناشر دیگری که از میزان فروش خود رضایت چندانی ندارد، می گوید: حضور مردم به نسبت قابل قبول بوده است و کتاب هایی هم فروش رفت اما انتظارات بیش از این ها بود، چرا که وقتی نمایشگاهی با این توان و بعد از وقفه دوساله برگزار می شود، انتظار می رود استقبال مردم و خرید کتاب نیز بیشتر باشد.

وی اظهار می کند: رغبت به مطالعه در این نمایشگاه در میان افراد میانسال بیشتر مشهود بود، اما نسل جوان با وجود اینکه حضور پیدا کردند اما کمتر به علاقه مندی و نیازهای خود به موضوعات کتاب ها آگاهی داشتند و در واقع نمی دانستند که چه می خواهند و چه کتابی باید بخرند.

ناشر دیگری پایین بودن توان خرید مردم را عامل فروش کم می داند و می گوید: مسائل معیشتی و سایر مسائل زندگی نیز می تواند در این امر دخیل باشد.

یکی از افرادی که برای بازدید به محل نمایشگاه کتاب آمده بود هم به خبرنگار ما می گوید: نمایشگاه امسال به نسبت سال های گذشته به لحاظ کمی و کیفی خوب برگزار شد.

وی که همراه دو فرزند خود در نمایشگاه حضور پیدا کرده است، از وجود غرفه های کتاب کودکان اظهار رضایت می کند و می گوید: بخش کودکان این نمایشگاه به نسبت سایر غرفه ها، قوی تر حضور پیدا کرده بود.

یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد حسابداری هم می گوید: مکان برگزاری نمایشگاه محل مناسبی بود که باعث شد طی زمان برگزاری آن، چندین بار با دوستانم به این مکان آمده و از غرفه ها و کتاب های مورد علاقه خود بازدید کنیم.

وی که تعدادی کتاب نیز در دست دارد، می افزاید: کتاب هایی مورد نیاز بود که برخی را از این نمایشگاه تهیه و برخی را نیز متاسفانه پیدا نکردم که البته تمامی آنها در حوزه درسی بود.

فرد میانسال دیگری که خود را بازنشسته فرهنگی معرفی می کند نیز می گوید: همزمانی دو برنامه فرهنگی کنسرت و نمایشگاه کتاب در استان، تصمیم درستی نبوده است و باید نمایشگاه کتاب که بزرگ ترین رویداد فرهنگی استان محسوب می شود در اولویت تمام برنامه ها قرار می گرفت.

وی با اشاره به اینکه کتاب های ارائه شده در این نمایشگاه نیاز تمام اقشار مختلف را پوشش داده است، می افزاید: برگزاری مستمر چنین برنامه های باعث ایجاد نشاط فرهنگی در جامعه و توجه مردم به کتاب می شود.

فروش 500 میلیون تومانی کتاب در نمایشگاه امسال

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی اظهارداشت: در نمایشگاه کتاب امسال ۳۵۰ میلیون تومان خرید کتاب به صورت بن الکترونیکی و ۱۵۰ میلیون تومان به صورت آزاد و نقدی توسط مردم انجام گرفت.

وی افزود: این درحالی است که در نمایشگاه کتاب سال گذشته میزان فروش به مبلغ ۲۵۰ میلیون تومان بن الکترونیکی و ۳۰ میلیون تومان فروش آزاد و نقدی بوده است.

وی همچنین تعداد بازدیدکنندگان از نمایشگاه را بیش از ۶۰ هزار نفر اعلام کرد.

فرخنده خاطرنشان کرد: با توجه به نظر سنجی انجام گرفته در مجموع این نمایشگاه از لحاظ فضا و مکان که قابل دسترسی برای مردم بود مطلوب ارزیابی شده است.

وی اظهار کرد: مناسب بودن فضا و زیربنای زیاد مکان برگزاری نمایشگاه باعث شد تا ناشران بیشتری در نمایشگاه امسال شرکت کنند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی با اشاره به فروش خوب کتاب، بیشترین کتاب های مورد استقبال توسط مردم را در حوزه کودک و نوجوان و کمک آموزشی و کتاب های عمومی اعلام کرد.

فرخنده به اتمام بن ها یک ساعت قبل از پایان نمایشگاه اشاره کرد و این امر را نشان دهنده استقبال مطلوب مردم دانست.

وی به رضایت مندی غرفه داران و مخاطبان به ویژه از لحاظ مکان نمایشگاه نیز اشاره کرد که خواستار حمایت طی سال های آینده و برگزاری مستمر در چنین فضاهای خوبی شدند.

فرخنده  بیان کرد: در این میان هر چه بتوانیم ظرفیت ها را بیشتر به کار بگیریم و مشارکت بیشتر دستگاه ها را داشته باشیم می توانیم میزبان خوبی برای حضور بیشتر ناشران مطرح کشور باشیم.

وی توسعه و ترویج فرهنگ مطالعه را از اهداف برگزاری این نمایشگاه عنوان کرد و افزود: امسال بر اساس نیاز مخاطبان حضور ناشران را در نمایشگاه داشتیم.