خبرگزاری شبستان - سرویس قرآن و معارف: "بهزیستی متولی بخش پیش‌دبستانی است. هر مهدی که فعالیت می‌کند، باید مجوز فعالیت خود را از بهزیستی بگیرد. نزدیک شش میلیون کودک در مقطع پیش‌دبستانی هستند. اگر کار جدی برای آنها صورت گیرد، می‌توان نسل آینده را اقامه‌کننده نماز دانست. بدین منظور تدوین محتوای آموزشی برای مهدهای کودک با گرایش نماز صورت گرفته است. مسئله بعدی آموزش مدیران، مربیان و مراقبان مهدها خواهد بود. اگر بهترین محتوا تدوین شود، اما مربی به‌خوبی آن را منتقل نکند، نتیجه‌ای نمی‌گیریم. به‌زودی تمام مربیان آموزش می‌بینند و این کار با هماهنگی ستاد اقامه نماز خواهد بود. امسال را در کل مهدها به نام «سال نماز» خوانده‌ایم."
مرکز تخصصی نماز، سلسله جلساتی گفتار پژوهی با حضور اساتید و کارشناسان با هدف دستیابی به راهکارهای کاربردی ترویج نماز برگزار می کند. در یکی دیگر از این جلسات مهمان جناب حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمدی، دبیر ستاد اقامه نماز در سازمان بهزیستی بودیم. آنچه در ادامه می‌آید، بیشتر به فعالیت‌های شاخص این سازمان در دو حوزه مربوط است؛ یکی موضوع مهدهای کودک و دیگری مدل برگزاری نماز جماعت در سازمان و نتایج حاصل از آن.
در اسناد بالادستی و به‌خصوص پیام‌های رهبری در اجلاس‌های سراسری نماز، آیا وظایف مشخصی به سازمان سپرده شده است؟
با تشکیل ستاد نماز در سازمان و مشارکت معاونان و افراد تأثیرگذار در این حوزه، مکاتباتی با ستاد نماز کشور صورت گرفت و قوانین موجود بررسی شد. سازمان تصمیم گرفت کار را با جدیت پی گیرد و ساختار را راه‌اندازی کند. قوانین بالادستی موجودند؛ ولی خواست مدیران اهمیت بیشتری دارد. بین مدیران بهزیستی هماهنگی و همراهی خوبی در این زمینه وجود دارد. تمرکز بر مهد کودک به طور مشخص در مصوبه توسعه و ترویج فرهنگ نماز توسط هیئت وزیران به عنوان وظیفه سازمان بهزیستی ذکر شده است.
شما مدیرکل فرهنگی سازمان بهزیستی هستید. نماز چه جایگاهی در فعالیت‌های فرهنگی شما دارد؟
اعتقاد ما و دستور دین است که نماز را برپا کنیم. قرآن در این باره می‌فرماید: «الَّذينَ إِن مَكَّنّاهُم فِي الأَرضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكاةَ». خداوند مکنت نسبی به ما داده، لذا اولین وظیفه‌مان اقامه نماز است. تکلیف شرعی بر عهده‌مان گذاشته شده و اگر در چنین جایگاهی هم نبودیم، بر حسب توان خود برای اقامه نماز تلاش می‌کردیم. اکنون که امکاناتی فراهم آمده و مسئولیت را پذیرفته‌ایم، تلاش داریم نماز را سرلوحه تمام امور فرهنگی بدانیم و در عمل همین موضوع را ثابت نموده‌ایم.
مطابق مصوبه دولت و تکلیف شما برای فرهنگ‌سازی مهدهای کودک جهت امر نماز، در این حوزه چه کرده‌اید؟
بهزیستی متولی بخش پیش‌دبستانی است. هر مهدی که فعالیت می‌کند، باید مجوز فعالیت خود را از بهزیستی بگیرد. نزدیک شش میلیون کودک در مقطع پیش‌دبستانی هستند. اگر کار جدی برای آنها صورت گیرد، می‌توان نسل آینده را اقامه‌کننده نماز دانست. بدین منظور تدوین محتوای آموزشی برای مهدهای کودک با گرایش نماز صورت گرفته است.
مسئله بعدی آموزش مدیران، مربیان و مراقبان مهدها خواهد بود. اگر بهترین محتوا تدوین شود، اما مربی به‌خوبی آن را منتقل نکند، نتیجه‌ای نمی‌گیریم. به‌زودی تمام مربیان آموزش می‌بینند و این کار با هماهنگی ستاد اقامه نماز خواهد بود. امسال را در کل مهدها به نام «سال نماز» خوانده‌ایم.
علاوه بر کودکان، برای اولیای آنها فکر کرده‌ایم. مجله‌ای را با هماهنگی ستاد اقامه نماز طراحی می‌کنیم که روح حاکم بر آن، نماز است. مجله برای کل مهدهای کودک کشور ارسال می‌شود و به دست اولیا و مربیان نیز می‌رسد. در حال حاضر بخشی از جمعیت هدف را در مهدها پوشش می‌دهیم و بقیه در منازل هستند. علاوه بر این، می‌خواهیم مهد منزل درست کنیم؛ یعنی هنگامی که کودک در خانه است، روزی یک ساعت برنامه‌های ما را ببیند. سیاست اصلی سازمان این است که کودکان در خانه و نه بیرون از منزل آموزش ببینند؛ ولی در عین حال، مربیان زیادی به صورت شبکه‌ای، آنها را تحت پوشش قرار می‌دهند.
مهد منزل در ادامه طرح‌های دیگر ما مثل مهد مساجد و مهد آدینه است و طرحی آن را با هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی و دفتر کودکان بهزیستی انجام داده‌ایم. دستورالعمل جدیدی نوشتیم که مساجد اگر امکان دایر کردن مهد را داشته باشند، مجوز مهد می‌گیرند. فرآیند پیشین صدور مجوز نیز تسهیل و روان‌سازی شد. دستورالعمل جدید به تصویب و ابلاغ رسید و در جلسات شورا نیز مطرح شد که به‌زودی در کل کشور تعداد زیادی مهد مسجد راه می‌افتد. وقتی کودک برای آموزش قدم به مسجد بگذارد، هم پای خود و هم خانواده‌اش به مسجد باز می‌گردد.
می‌دانم که حجم فعالیت‌های شما بسیار گسترده است. می‌خواهم چند مورد از فعالیت‌های شاخص خود را بفرمایید؟
در سخت‌افزار سعی کردیم نمازخانه‌های موجود تقویت شوند تا مکان و استاندارد مناسبی را برای ترویج نماز فراهم آورند. البته مهم‌ترین رکن را امام جماعت می‌دانم. اگر امام جماعت مسلط و منظم باشد، مخاطبان جذب و جلب می‌گردند. در کل کشور این برنامه را اجرا کردیم و اثرش را دیدیم. امام جماعت باید به‌موقع بیاید و در حالی که اذان رادیو پخش می‌شود، یک نفر به صورت زنده ولی مختصر اذان بگوید. به محض اینکه اذان به اتمام رسید، امام نماز را شروع می‌نماید. بلافاصله بعد از اینکه نماز را سلام داد، بلند می‌شود. تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) نمی‌گوید. یک مسئله شرعی و یک روایت را طی سه یا چهار دقیقه ـ که مأمومین، تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) را می‌گویند ـ بیان می‌نماید و بیش از این طول نمی‌دهد. قبل و بعد از اجرای برنامه، جمعیت نمازخوان ما بدون اینکه هیچ تبلیغی کرده باشیم، بسیار زیاد شد. ضمناً هرگونه سخنرانی رئیس و معاون را در نمازخانه ممنوع کرده‌ایم.
آیا استانداردهایی برای نمازخانه و برپایی نماز تدوین شده است؟
بله، دستورالعمل اجرائی نماز را برای اولین بار با تمام جزئیات تدوین کردیم. تاکنون در سایر دستگاه‌ها چنین چیزی اجرا نشده است. این دستورالعمل را به تمام ادارات کل استان‌ها ابلاغ کردیم. نمازخانه باید استانداردها و تجهیزات معیّنی را از حیث فیزیکی، بهداشتی و معنوی داشته باشد. بعضی تجهیزات نسبت به بقیه اولویت دارد. در شهرستان‌های کوچک محدودیت‌هایی دیده می‌شود و نمی‌توانند همه را تهیه نمایند؛ لذا اولویت‌بندی صورت گرفته است. «آقا» یعنی امام جماعت باید بتواند به‌خوبی صحبت کند. مشخصات خاصی برایش نوشته‌ایم و تمام آنها را با جزئیاتش تدوین و ابلاغ کرده‌ایم.
برای حضور مدیران در نماز چه کار کرده‌اید و چه پیشنهادی دارید؟
باید برای ادارات مدیرانی را برگزینیم که شخصیت‌های مقید به اقامه نماز جماعت، آن‌هم در اول وقت و در مسجد باشند. تا چنین تغییر نگرشی ایجاد نشود، مشکل خواهیم داشت. بخشنامه زده‌ایم و به صورت حضوری و شفاهی آن را پیگیری می‌کنیم. جالب آنکه بخشنامه‌ها و نامه‌های خاصی که با امضای رئیس بهزیستی کشور فرستادیم، هم در مورد خود ایشان مؤثر بود و هم دیگران. ایشان هم احساس مسئولیت می‌کند و در نماز حضور می‌یابد. وقتی استان‌ها چنین نامه‌ای دریافت می‌کنند، دیگر نمی‌توانند از زیر مسئولیت شانه خالی کنند. اثر این کار ما کاملاً مشهود بوده و نمازخانه‌های استان‌ها خیلی بهتر از قبل شده است.
آیا خلأهایی در قوانین یا اشکالی در ساختار و برنامه‌ها می‌بینید؟
با پیگیری ستاد، امسال معاون اول رییس جمهور بخشنامه‌ای به همه دستگاه‌ها فرستاده است. در موافقت‌نامه بودجه سازمان‌ها تمام آنها را ملزم کرده‌اند رقمی را به نماز اختصاص دهند؛ البته این برایشان الزام‌آور نیست. یک دستگاه انجام می‌دهد و یکی نمی‌دهد! باید یک ردیف خاص برای نماز در بودجه دستگاه‌ها اختصاص دهند و آن را زیرمجموعه چیز دیگری نکنند. لازم است بنویسند «اینقدر از بودجه باید صرف نماز شود» نه اینکه «... می‌تواند صرف نماز شود». اگر این رقم درصد درشتی باشد، کمک زیادی خواهد کرد. حقوق پرداختی به روحانیان مشکل بسیار ساده‌ای است که نمی‌دانم چرا حل نمی‌شود. هر دستگاه یک جور عمل می‌کند. در شأن روحانی نیست که درگیر روند اداری و امور مالی برای دریافت حقوق ناچیز خود گردد. به همین دلیل، طلبه‌های فاضل، دانشمند و اندیشمند به ساختمان‌های اداری نمی‌آیند.
و یک پیشنهاد عملیاتی برای توسعه هرچه بیشتر نماز بین مردم؟
تجربه من می‌گوید مساجد بی‌نظم هستند. باید نظم را در آنها برقرار کنیم. به مدت یک ماه هر شب به یک مسجد بروید و ببینید برنامه‌ها چطور اجرا می‌شود. پس از چند نماز تعطیل می‌شود و مساجد خالی می‌ماند؛ چون آقا رفته نماز را در فلان اداره بخواند! عده‌ای فرادا نماز می‌خوانند یا پیش‌نماز را عوض می‌کنند. به این ترتیب کل مخاطبان مسجد از دست می‌رود. باید منضبط و مرتب باشیم.
نظر شما