به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از رشت، مساجد در صدر اسلام به دليل عهده داری کانون اصلی ارتباط مردم به ويژه فعالان جامعه، کارکردهای فراوانی در نظام اجتماعی ايفا می‌کردند. در عصر جديد به دليل تفکيک ساختاری و تقسيم کار به برخی از کارکردهای اجتماعی و سياسی آن کمتر توجه می‌شود. با اين حال در جريان انقلاب اسلامی ايران، مساجد نه تنها محلی برای عبادت که محلی برای فعاليت فرهنگی عليه رژيم و نظام اجتماعی حاکم تبديل شد.
مسجد به عنوان یک پایگاه مهم در تعالیم اسلامی شمرده می‌شود که قدرت هم افزایی و آگاهی بخشی در هر زمینه‌ای که به تعالی آدم بینجامد از کارکردهای آن متصور است. در مسجد بود که علاقه مندان به اسلام و دلواپسان آینده مردم ایران و فرزندان این سرزمین به دور مغناطیس روحانیت آگاه و بیدار جمع شده و با ارتباط گیری با سرحلقه‌های جریان مقاومت و مکتب خمینی کبیر راه را بر حاکم شدن ارزش‌های اسلامی در این سرزمین کهن گشودند.
مساجد، اساسی‌ترین سنگر انقلاب
حجت الاسلام ولی الله عادلی، مدیر اداره اوقاف و امور خیریه در گفتگو با خبرنگار شبستان گفت: مساجد یکی از مهمترین و اساسی ترین سنگر انقلاب اسلامی بوده و هستند.
وی افزود: انقلاب به برکت نیروها و ظرفیت‌هایی که در مساجد پدید آمدند پایه گذاری شد و شکل گرفت.
مدیرکل ااوقاف گیلان اعلام کرد: در طول حکومت شاهان خودفروخته و به ویژه حکومت خودباخته و به طور کامل در اختیار غرب رژیم پهلوی، مسجد تنها به مکانی برای نماز تبدیل و عملاً مهجور شد.
وی یادآور شد: مسجد در پیروزی انقلاب اسلامی به یک کانون مبارزه و مرکز فرماندهی تبدیل شد و آن چیزی شد که در عصر پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) بود.
عادلی با بیان اینکه نوارهای سخنرانی امام و پیام‌های ایشان در مساجد به دست مردم می‌رسید، گفت: رژیم پهلوی و سازمان اطلاعات مخوف آن، این نقش مساجد را رصد می‌کرد و با برنامه‌های مختلف قصد کم رونق تر شدن مساجد و تعطیلی آنها را داشت.
وی پشتیبانی انقلاب، استفاده به عنوان ستاد عملیاتی، تبادل اطلاعات و جلسات مشاوره میان مبارزان را از دیگر کارکردهای مساجد در زمان پیروزی انقلاب برشمرد و گفت: نقش هیچ نهادی به اندازه مسجد در پیروزی انقلاب پررنگ نیست.
مدیرکل اوقاف گیلان، کارکردهای مساجد را به کمک در پیروزی انقلاب منحصر ندانست و گفت: بعد از پیروزی انقلاب و مبارزه با جریانات نفاق و گرایشات ضد اسلامی مساجد و نیروهای تربیت شده در دامن مسجد نقش اساسی داشتند.
وی مساجد را یکی از سرمایه‌های عظیم انقلاب اسلامی خواند و تاکید کرد: در تداوم انقلاب مسجد نقش محوری داشته و دارد.
عادلی اذعان کرد: نقش مساجد بعد از دوره‌ی وقوع انقلاب نیز متوقف نماند و با انسجام بخشی به مبارزان، نیروهای آنان را در ساخت حکومتی مبتنی بر ارزش‌های اسلامی هدایت کرد.
وی خاطرنشان ساخت: بعد از فروپاشی نظام شاهنشاهی، تقریباً همه‌ی کارهای انقلاب در مساجد انجام گرفت و کمیته‌های انقلاب از دل مساجد جوشید.
مدیرکل اوقاف گیلان اضافه کرد: در زمان هشت سال دفاع مقدس، مساجد نقش چشم گیری در اعزام نیرو، پشتیبانی، برگزاری مراسم مذهبی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و بزرگداشت شهدا داشتند.
عادلی اظهار داشت: مساجد در دوران سازندگی هم صاحب نقش بودند و در امدادرسانی به مردم آسیب‌دیده از بلایای طبیعی، بازسازی مناطق جنگی و برگزاری انتخابات نقش فعالی داشتند.
مسجد، رسانه انقلاب
استاد محمدعلی جلوه، مدرس دانشگاه نیز مساجد را رسانه انقلاب نامید و گفت: در زمانی که رسانه‌های گروهی به شکل کنونی گسترده نبوده و رسانه‌های محدود آن زمان هم در اختیار رژیم پهلوی بود، مساجد نقش رسانه را برای مردم ایفا می‌کردند.
وی اظهار داشت: روحانیون با حضور در مساجد و برپایی کلاس‌های مختلف قرآن و تفسیر و نهج البلاغه مردم را با مفاهیم اولیه انقلاب آشنا می‌کردند.
این مدرس دانشگاه با اشاره به روحیه دین دوستی مردم ایران در طول تاریخ، گفت: حکومت‌های بسیاری سعی کردند دین را از ملت ایران بگیرند اما نتوانستند.
وی با اشاره به انس تاریخی مردم یاران با مساجد اعلام کرد: این انس با مسجد باعث می‌شد تا مردم به اخبار و اطلاعاتی که از مجرای مسجد به آنها برسد اطمینان داشته باشند.
این فعال دوران انقلاب، انسجام بخشی به مبارزات و افکار مبارزان را از دیگر کارکردهای مساجد برشمرد و گفت: ارتباط هدفمند و هوشمندانه مساجد یک منطقه با یکدیگر نقش موثری در ایجاد تظاهرات علیه رژیم پهلوی داشت.
وی با بیان اینکه در کنار مساجد از نقش حسینیه‌ها و تکایا در پیروزی انقلاب نباید غافل شد، گفت: ما گیلانی‌های مقیم تهران پارس حسینیه‌ای داشتیم که در روزهای چهارشنبه در آنجا جمع می‌شدیم و فعالیت‌های دینی مانند کلاس قرآن و تفسیر انجام می‌دادیم.
جلوه افزود: هدف از برگزاری کلاس‌های تفسیر قرآن کریم ونهج البلاغه آشنا کردن مردم با اسلام واقعی و مبارزه با تفکری بود که اسلام را دین سکون و نشستن و عبادت کردن فردی مطرح می‌کرد.
وی خاطرنشان کرد: انقلاب به وسیله مسجد در کنار سایر عوامل مانند مردم، مکتب و رهبری مرجعیت به پیروزی رسید و باید به وسیله همین عوامل هم به راه خود ادامه دهد.
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: باید نغمه جدایی دین از سیاست از مساجد به دور انداخته شود و مساجد به جایگاه اصلی خود برسد.
وی دین اسلام را دین عبادی و سیاسی معرفی کرد و گفت: سیاست را اگر از دین اسلام بگیریم یک دین خموده و مهجور مانند اسلام آل سعود برای عرضه به مردم خواهیم داشت که با حقیقت اسلام سازگار نیست و تنها به درد استکبار جهانی می‌‍خورد.
ضرورت انتقال مفاهیم انقلاب به نسل آینده
جلوه اظهار کرد: کارکرد مسجد محدود به امور عبادی محدود نمی‌شود و بر همین اساس تربیت نیروی انسانی برای آینده انقلاب و نسلی انقلابی از کارکردهای مهم مساجد در دوره کنونی است.
وی اضافه کرد: افراد موثر در پیروزی انقلاب و حافظان اولیه آن در آینده از دنیا خواهند رفت و باید سنگر حفاظت از نظام اسلامی به دست نوجوانان امروز که جوانان فردا خواهند شد سپرده شود.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: متولیان مساجد با قدر دانستن حضور نوجوانان و جوانان در مساجد به گونه‌ای برنامه ریزی داشته باشند که مفاهیم انقلاب که الگوی حکومتی براساس سیره رسول خدا و ائمه است به نسل‌های سوم و چهارم انقلاب انتقال داده شود.
وی احترام گذاشتن و محبت کردن را از راهکارهای جذب جوانان به مسجد اعلام و اظهار کرد: برای احترام گذاشتن به شخصیت نوجوانان برخی از امور داخلی مساجد مانند اذان گفتن، مشارکت در نظافت مسجد، اداره امور داخلی مسجد مانند کتابخانه و برپایی کلاس‌های قرآن به نوجوانان و جوانان واگذار شود.
جلوه خاطرنشان ساخت: نوجوانان و جوانان با حضور و فعالیت در مسجد نسبت به افکار غلط و آسیب‌های اجتماعی واکسینه می‌شوند.
نظر شما