از کلینی تا خمینی، حل همه مشکلات با اجتهاد // حوزه باید علم تولید کند

به گزارش خبرنگار شبستان، حجت الاسلام دکتر سید صمصام الدین قوامی، رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی، در آیین اختتامیه بخش "تحول علوم انسانی" با موضوع شرح تجربه تولید علم در علوم مدیریت، به شرح تجربه های بنیاد فقهی مدیریت اسلامی در حوزه فقه الاداره پرداخت.

وی با بیاان اینکه تلاش های ما اگر با اخلاص و ناب باشد، هم ماندگار، تاثیرگذار و هم تحول بخش خواهد بود، اظهار داشت: بحث تحول در علوم انسانی کار سنگینی است و باید با امید آغاز کرد و با توکل پیش رفت.

رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی، علوم انسانی را اصالتا برای اسلام دانست و گفت: اما این علوم در جایی دیگر رشد کرده و به اندازه هایی هم رسیده است و ما امروزه دوباره آن ها را دریافت کرده ایم و باید بر اساس مبانی و اندیشه های خودمان تطبیقشان دهیم.

وی بر این باور است که انقلاب اسلامی صرفا یک انقلاب سیاسی، اجتماعی و یا حتی فرهنگی نیست ، بلکه یک انقلاب تمام عیار در تمام حوزه ها و جهت هاست.

این استاد حوزه و دانشگاه در همین باره افزود: انقلاب اسلامی ایران با حرف تازه و هوای تازه به میدان آمده است و بانیروهای تازه و دانشمندان آسمانی و معنوی ای که به همراه داشته و دارد امید به تحولی همه جانبه در همه زوایای زندگی انسان دارد.

وی این بخش تحول علوم انسانی را تنها شمه ای و چشمه ای از این تلاش ها و امیدها در سطح جامعه علمی دانست و گفت: حوزه علمیه، همانطور که از اسمش پیداست، مجمعی علمی است و باید تولید علم داشته باشد و دراین حوزه به میدان بیاید.

حجت الاسلام قوامی مدعی بود که استفاده صرف از علم های گذشته، نوعی سلفی گری است و حوزه ها باید به سمت تولید علم پیش روند، و بنابراین در این سرزمین نهادی لازم است که این تولیت علم را به عهده بگیرد.

وی با بیان اینکه در این راستا بنیاد فقهی مدیریت اسلامی را در قم مقدس تاسیس کرده ایم، گفت: آرمان تحول علوم انسانی در جهان را به عنوان شعار خودمان انتخاب کرده ایم.

حجت الاسلام قوامی تولید دانش مدیریت اسلامی را ماموریت این بنیاد معرفی کرد و گفت: هدف این بنیاد هم تربیت مجتهد نظریه پرداز در مدیریت اسلامی است.

وی در این باره توضیح داد: ما اعتقاد داریم که تحول در علوم انسانی با اجتهاد تحقق پیدا می کند. روش های زیادی هست، اما متدولوژی اجتهاد مجرب بوده و جواب داده و مورد امضای معصومان هم می باشد.

این پژوهشگر حوزه مدیریت اسلامی بر این باور بود که در طول قرن ها از کلینی تا خمینی، همین امر اجتهاد، گره ها را باز کرده و مشکلات را حل نموده است و نظرات معصومان و نظرات آسمانی را در هر مسئله ای کشف کرده و محدودیتی ندارد.

وی با اشاره به اینکه وقتی معصوم روشی را تایید کرد، آن روش و راه قطعا صحیح و کامل است، ادامه داد: باید در این عرصه دانشگاه و دانشجویان را هم به عرصه آورد. حوزه به تنهایی نمی تواند اجتهاد کند و نیاز به سه ضلع حوزه، دانشگاه و حاکمیت دارد.

حجت الاسلام قوامی با این ادعا که این یک اجتهاد مشترک است و کار دسته جمعی می باشد، افزود: حوزه به تنهایی نمی تواند، کما اینکه در این 30 سال نشد. دانشگاه هم نتوانست. مدیریت دولت هم اسلامی نیست و همه ناراضی اند. مطمئنا اگر آموزه های اسلامی در جریان باشد، رضایت هم هست.

وی با اشاره به اینکه ما در این روش اجتهادی، موضوع را به کمک دانشگاه باید شناسایی کنیم، اظهار داشت: ما تا به موضوع مدیریت را بهتر از غربی ها مسلط نباشیم، نمی توانیم در این موضوع اجتهاد کنیم.

رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی درباره این تجربه تاسیس بنیاد گفت: در این بنیاد، کسانی که حداقل 10 سال سابقه تحصیل حوزوی دارند، گزینش می شوند و 84 واحد مدیریت به ایشان از سوی اساتید دانشگاه آموزش داده می شوند.

وی رابطه ای که بین طلاب و اساتید دانشگاهی که به صورت رایگان و فی سبیل الله تدریس می کنند، برقرار می شود، رابطه ای جذاب و پرمهر توصیف کرد و گفت: این طلبه ها می خواهند موضوع شناس باشند، نه اینکه صرفا مجتهد بوده و موضوع را دیگران مشخص نمایند.

حجت الاسلام قوامی بر این باور است که وقتی دانش مدیریت به یک مجتهد منتقل شد، او در مدیریت به صورت تمرینی اجتهاد می کند و پرسش هایی همچون "چگونه می توان مشکل نظارت، مشکل برنامه، مشکل انتخاب اصلح و ... را حل کرد؟" تمرین هایی است که این دانش پژوهان انجام در اجتهاد مدیریت انجام می دهند.

وی با این ادعا که مدیریت اسلامی، گنج و کنزی مخفی است، به حدیث قدسی "کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف" اشاره کرد و گفت: هر چیز خوبی می خواهد شناخته شده و اسوه شود، و آموزه های اسلامی نیز از این امر استثنا نیستند.

حجت الاسلام قوامی در ادامه توضیح روند این بنیاد مدیریت حوزوی، اظهار داشت: حوزه، مهارت اجتهاد این دانش پژوهان را تایید می کند و دانشگاه نیز بر مهارت مدیریت آن ها صحه خواهد گذاشت و بدین ترتیب مسایل مدیریت از مبانی تا فرهنگ بررسی شده و به چالش کشیده می شود.

وی با بیان اینکه این مسایل پاسخ می خواهند و پاسخ آنها صرفا نظر بوده که کافی نیست ، ادامه داد: در علوم انسانی ما به نظریه نیاز داریم. شما به نظراتی می رسید که باید به نظریه تبدیل شود. نظریه، از نظرات همگن تشکیل می شود.

حجت الاسلام قوامی بر این باور بود که در این راستا باید ابتدا سوال ها و نیازها مشخص شوند؛ چرا که تا تکان ندهی این درخت را خرمایی نمی آید: تا سوال نکنید، هیچ پاسخی دریافت نخواهید کرد.

وی در پایان سخنانش اظهار داشت: ما سه هزار سوال مدیریتی را طرح می کنیم و ممکن است این روند تکامل تا 40 سال طول بکشد که به پاسخ هایی برسیم و این هیچ اشکالی ندارد.

گفتنی است، آیین اختتامیه بخش "تحول علوم انسانی" با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر قوامی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر ارسطا ، دکتر محمد تقی پور، قائم مقام ریاست نمایشگاه و حجت الاسلام محمدی، رییس نوزدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم، در بخش تحول علوم انسانی برگزار شد.

بخش تحول در علوم انسانی نمایشگاه بین المللی قرآن کریم که برای نخستین بار در نوزدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم دایر شده بود، در طول برگزاری نمایشگاه، هر روزه با برگزاری نشست های تخصصی در همه حوزه های تحول در علوم انسانی، با سخنرانی و اظهار نظر اساتید حوزه، اساتید دانشگاه، طلاب حوزه علمیه و دانشجویان دانشگاه های کشور، دیدگاه های مختلف امر تحول را بر اساس آموزه های قرآنی مورد بحث و بررسی قرار داد.

پایان پیام/