به گزارش خبرگزاری شبستان آیت الله عبدالله جوادی آملی از مراجع عظام تقلید و مفسر برجسته قرآن کریم در کتاب گرانقدر «امام مهدی علیه السلام، موجود موعود» در شرح دعای امام عصر علیه السلام می نویسد:
امت اسلامی در عصر غیبت ولی الله الاعظم علیه السلام در برابر حاکمان خویش وظیفه ای بر عهده دارند که اگر امت و حاکمان حکومت اسلامی به وظایف متقابلشان عمل کنند، هیچ دشمنی طمع نفوذ به جامعه اسلامی را نخواهد کرد.
اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِيقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِيَةِ وَ صِدْقَ النِّيَّةِ وَ عِرْفَانَ الْحُرْمَةِ وَ أَكْرِمْنَا بِالهُدَى وَ الاسْتِقَامَةِ وَ سَدِّدْ أَلْسِنَتَنَا بِالصَّوَابِ وَ الْحِكْمَةِ وَ امْلَأْ قُلُوبَنَا بِالْعِلْمِ وَ الْمَعْرِفَةِ وَ طَهِّرْ بُطُونَنَا مِنَ الْحَرَامِ وَ الشُّبْهَةِ وَ اكْفُفْ أَيْدِيَنَا عَنِ الظُّلْمِ وَ السِّرْقَةِ وَ اغْضُضْ أَبْصَارَنَا عَنِ الْفُجُورِ وَ الْخِيَانَةِ وَ اسْدُدْ أَسْمَاعَنَا عَنِ اللَّغْوِ وَ الْغِيبَةِ وَ تَفَضَّلْ عَلَى عُلَمَائِنَا بِالزُّهْدِ وَ النَّصِيحَةِ وَ عَلَى الْمُتَعَلِّمِينَ بِالْجُهْدِ وَ الرَّغْبَةِ وَ عَلَى الْمُسْتَمِعِينَ بِالاتِّبَاعِ وَ الْمَوْعِظَةِ وَ عَلَى مَرْضَى الْمُسْلِمِينَ بِالشِّفَاءِ وَ الرَّاحَةِ وَ عَلَى مَوْتَاهُمْ بِالرَّأْفَةِ وَ الرَّحْمَةِ،
خدايا، توفيق فرمان برى، و دورى از نافرمانى، و درستى نهاد و شناخت واجبات را روزى ما بدار و ما را به هدايت و پايدارى گرامى دار، و زبانمان را به راستگويى و حكمت استوار ساز، و دل هايمان را از دانش و بينش پر كن، و شكم هايمان را از حرام و شبهه پاك فرما، و دستانمان را از ستم و دردى بازدار و ديدگانما را از ناپاكى و خيانت فرو بند، و گوش هايمان را از شنيدن بيهوده و غيبت ببند، و و بر دانشمندان مان زهد و خيرخواهى و بر دانش آموزان تلاش و شوق، و بر شنوندگان پيروى و پندآموزى، و بر بيماران شفا و آرامش، و بر مردگان مهر و رحمت،
وَ عَلَى مَشَايِخِنَا بِالْوَقَارِ وَ السَّكِينَةِ وَ عَلَى الشَّبَابِ بِالْإِنَابَةِ وَ التَّوْبَةِ وَ عَلَى النِّسَاءِ بِالْحَيَاءِ وَ الْعِفَّةِ وَ عَلَى الْأَغْنِيَاءِ بِالتَّوَاضُعِ وَ السَّعَةِ وَ عَلَى الْفُقَرَاءِ بِالصَّبْرِ وَ الْقَنَاعَةِ وَ عَلَى الْغُزَاةِ بِالنَّصْرِ وَ الْغَلَبَةِ وَ عَلَى الْأُسَرَاءِ بِالْخَلاصِ وَ الرَّاحَةِ وَ عَلَى الْأُمَرَاءِ بِالْعَدْلِ وَ الشَّفَقَةِ وَ عَلَى الرَّعِيَّةِ بِالْإِنْصَافِ وَ حُسْنِ السِّيرَةِ وَ بَارِكْ لِلْحُجَّاجِ وَ الزُّوَّارِ فِي الزَّادِ وَ النَّفَقَةِ وَ اقْضِ مَا أَوْجَبْتَ عَلَيْهِمْ مِنَ الْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ بِفَضْلِكَ وَ رَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
و بر پيران متانت و آرامش، و بر جوانان بازگشت و توبه و بر زنان حيا و پاكدامنى و بر ثروتمندان فروتنى و گشادگى، و بر تنگدستان شكيبايی و قناعت، و بر جنگجويان نصر و پيروزى، و بر اسيران آزادى و راحتى، و بر حاكمان دادگسترى و دلسوزى، و بر زيردستان انصاف و خوش رفتارى تفضّل فرما، و حاجيان و زيارت كنندگان را در زاد و خرجى بركت ده، و آنچه را بر ايشان از حج و عمره واجب كردى توفيق اتمام عنايت كن به فضل و رحمتت اى
وظایف توده مردم این دعا چنین بازگو شده است:
أ. انصاف: نخستین وظیفه توده مردم در برابر هم و نیز در برابر حکومت اسلامی، رعایت اعتدال و مساوات در ادای حق یا همان انصاف است. امتی که با حاکمانش به انصاف رفتار نکند، یا به افراط گراییده و آنان را مستبد می سازد، یا به تفریط رفته و زمینه ضعف آنان را فراهم می آورد.
قوت و ضعف ها در حاکمان غیر معصوم، در شئون مختلف جامعه اثر می گذارد؛ اما اگر توده مردم با رعایت حق و انصاف با آن ها روبه رو شوند به تقویت قوت ها و اصلاح کاستی ها می انجامد، از این رو عمل به انصاف از اولین وظایف امت منتظر است.
ب. حسن سلوک: دومین وظیفه توده مردم منتظر، رفتار نیکو و به دور از حب و بغض های بی پایه و پیراسته از زشتی های اخلاقی است که مایه اصلاح حاکمان و امید بخشی به خادمان حکومت اسلامی و نیز ناامیدی دشمنان و فزونی اتحاد و انسجام امت است. اگر چه حسن سلوک در برابر یکدیگر وظیفه همه مسلمانان است اما در این عبارت به قرینه (وعلی الامراء) و به کار بردن واژه (رعیة) استفاده می شود که حضرت در مقام بیان وظایف متقابل حکومت و امت اسلامی با یکدیگرند بنابراین توجه به امکانات و توانایی های موجود و یاری دادن دولت اسلامی برای حصول پیشرفت ها و رفع نواقص و کاستی های جامعه اسلامی از مصادیق عمل به این وظیفه است.
این دعای ارزشمند فقرات دیگری نیز دارد که اگرچه از ظاهر عبارت آن ها وظیفه منتظران به روشنی برداشت نمی شود ولی با اندک تأملی می توان دریافت که تحقق چنین اموری که مقصود و مطلوب امام عصر علیه السلام است، جز با انجام دادن وظایفی و تلاش در جهت ایجاد زمینه تحقق آنها، امکان پذیر نیست. از آنجا که کوشش در جهت تحقق منویات امام معصوم علیه السلام از وظایف پیروان آن حضرت است ایجاد زمینه آن نیز از وظایف منتظران به شمار می آید.
1.ارتقای سطح بهداشت عمومی و خدمات پزشکی و بهداشتی(مانند تامین اجتماعی) از وظایف آحاد مردم و حکومت اسلامی است، زیرا ابزار اعطای شفا و صحت بیماران از سوی خداوند متعالی است: و علی مرضی المسلمین بالشفاء و الراحة.
2.یاد کردن از رفتگان و طلب رأفت و رحمت الهی از امور مطلوب نزد امام علیه السلام و وظیفه منتظران است. شاید علاوه بر جهات فرامادی آن و آثار خیرات و مبرات، تذکر یاد معاد و حفظ رابطه عاطفی با عزیزانی که به لقاء حق بار یافته اند و نیز ابراز همدردی با مصیبت دیدگان، از نکاتی باشد که بتوان به آن اشاره داشت؛ و علی موتاهم بالرأفة و ارحمة.
3.فقدان اسیر و زندانی از امور مطلوب امام عصر علیه السلام است. بر این اساس می توان گفت: چاره جویی و برنامه ریزی برای تامین امنیت اجتماعی و کاستن از زمینه های جرم و جنایت که عامل اصلی اسارت انسان هاست و نیز چاره جویی و کمک برای رهایی آنان که در بند هستند با پرداختن دیه، بدهی ها و تلاش در جهت آزادی آنانی که در چنگال دشمن اسیر آمده اند... از اموری است که جامعه منتظر باید به آن همت گمارد: و علی الاسراء بالخلاص و الراحة.
4.تاکید بر مسئله حج و عمره نشان از اهمیت والای این برنامه عبادی سیاسی است. تسهیل در تهیه امکانات سفر حج یا عمره و ایجاد زمینه لازم جهت انجام دادن هرچه بهتر اعمال حج که آموزش دقیق و صحیح معارف و بایسته های زیارت را می توان از لوازم آن برشمرد. از وظایف حکومت اسلامی است و بارک للحجاج و الزوار فی الزاد و النفقة و اقض ما أوجبت علیهم منن الحج و العمرة.
نظر شما