به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، تاریخ هرگز دهم تیرماه سال ۱۳۶۵ را فراموش نخواهد کرد؛ زیرا در این روز دلاوران صحنه نبرد در یک حمله قهرمانانه در عملیاتی به‌نام «یا ابوالفضل العباس» در جبهه‌های جنوب حماسه آفریدند و مهران را از اسارت آزاد کردند.
حشمت‌الله آقایی، مسئول واحد نمایش حوزه هنری ایلام، در مورد این واقعه به خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری گفت: با گذشت سال ها از دوران حماسه و ایثار و جهاد و شهادت، همچنان یاد شهیدان حماسه آفرین ۸ سال دفاع مقدس مایه مباهات ملت ماست و خاطره ایثار و رشادت رزمندگان شجاع اسلام جان و دل را گرمی و طراوت می بخشد. شهر مهران در طول هشت سال جنگ، فراز و نشیب های بسیاری را به خود دید. ارتش عراق پس از شکست در عملیات والفجر ۸ و از دست دادن شهر فاو، به برخی مناطق از جمله شهر مهران حمله کرد تا با تصرف آن، پیروزی نیروهای ایرانی را کم اهمیت جلوه دهد. در حمله ای که ذیل استراتژی دفاع متحرک صورت گرفت، ارتش عراق موفق به تصرف شهر مهران شد. با گذشت مدت کوتاهی از اشغال شهر مهران، نیروهای ایرانی موفق شدند طی عملیاتی تحت عنوان کربلای۱، ارتش عراق را شکست داده و شهر مهران را آزاد کنند. اهمیت فوق العاده این عملیات نه فقط به دلیل آزادسازی شهر مهران، بلکه به دلیل شکست استراتژی دفاع متحرک عراق بود.
وی افزود: این پیروزی تا بدان حد اهمیت داشت که امام راحل در آن روز فرمودند «مهران را هم خدا آزاد کرد» و این همان جمله‌ای بود که بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران پس از فتح«خونین شهر» بر زبان جاری کردند. چرا که مهران مقر فرماندهی رئیس جمهور دولت بعث عراق یعنی «صدام حسین» بود. خبر آزادسازی مهران بسیار مسرور کننده برای تمام مردم ایران به‌ویژه اهالی استان ایلام و شهر مهران بود.
آقایی ادامه داد: در طول آزادسازی مهران به دست نیروهای مردمی و رزمنده‌های ارتش و سپاه ایران حدود شش هزار شهید تقدیم انقلاب اسلامی ایران شد. این به خاطر درگیری‌های مداوم میان نیروهای ما با ارتش بعثی عراق بود. برای دستیابی ارتش عراق به این شهر مهم بارها تلاش و چندین بار این شهر به دست ارتش عراق تصرف شد. همین موضوع موجب شهادت خیل عظیمی از نیروهای رزمنده ما تا آزادسازی نهایی این شهر شد. بیشترین درگیری‌های نیروهای ایرانی با ارتش عراق در مناطق «کله قندی» و «قلاویزان» بود. این مناطق دید خوبی روی شهر و نقاط مهم درگیری‌ها داشت و هنگامی که به دست نیروهای عراقی بود تحرکات ما را به شدت کاهش و صدمات سنگینی به نیروهای ما در منطقه وارد می‌ساخت.
وی در مورد پرداخت تئاتر و دیگر هنرها به این واقعه مهم در دوران دفاع مقدس گفت: در استان ایلام و حتی در سطح کشوری توجه درخوری به این رویداد مهم دفاع مقدس نشده است. حتی آثار چاپ شده و تولید متون نمایشی برای آزادسازی مهران به عنوان یک شهر استراتژیک در جنگ بسیار اندک است. در عرصه ساخت فیلم‌های سینمایی نیز آنچنان که باید به این واقعه پرداخت نشده است. با اینکه استان ایلام بیشترین مرز را با کشور عراق دارد اما اکثر فعالیت‌های هنری انجام شده در مورد خوزستان و وقایع آن منطقه بوده است. این مشکل هم از سوی هنرمندان و هم از سوی مسئولین فرهنگی کشور است. البته باید به فعالیت‌های هنری خوبی که در حوزه شعر و ادبیات داستانی در قالب خاطره‌گویی شده است نیز توجه داشته باشیم و از زحمات آن ها تشکر و قدردانی کنیم.
مسئول واحد نمایش حوزه هنری ایلام افزود: در نشست‌هایی که با مدیران و مسئولان سازمان‌های گوناگون فرهنگی داشته‌ایم سعی شده است تا توجهات بیشتری سمت مهران معطوف شود. نه به خاطر استان ایلام، بلکه به خاطر اهمیتی که شهر مهران به عنوان بخش مهمی از تاریخ جنگ تحمیلی علیه کشورمان داشته است. هجمه حملات دشمن در این منطقه و پیشروی‌های آن ها در برخی موارد تا شهر ایلام هم بوده است.
آقایی در پیشنهادی گفت: مهران و آزادسازی آن در دوران هشت سال دفاع مقدس می‌تواند به عنوان بخش ویژه‌ای در جشنواره‌های هنری ما قرار گیرد. این گونه می‌توانیم ارزش‌ها و مفاهیم مقدس آزادسازی مهران که در دیگر نقاط درگیر جنگ نیز رخ داده است به نمایش گذاشته و به نسل امروزی انتقال دهیم. زنده داشتن دلاورمردی‌های رزمندگان ایرانی و نیروهای مردمی اهمیت بسیاری در حوزه دفاع مقدس دارد.
وی با انتقاد از مسئولان در مورد مهران و سالروز آزادسازی آن گفت: آزادسازی شهر مهران مورد کم لطفی مسئولان بوده است. تا جایی که این واقعه مهم به تازگی وارد تقویم رسمی کشور شده است. حتی صداوسیما هم کمتر به آزادسازی شهر مهران در سالروز آن پرداخته است. جالب‌تر از آن، مسئولان استان ایلام هستند که حتی در روز آزادسازی خرمشهر در سطح شهر بنرهایی نصب و به آن می‌پردازند اما در مورد آزادسازی مهران که یکی از شهرهای استان ایلام است هیچ کاری انجام نمی‌شود.
آقایی در ادامه گفت: در فعالیت‌های فرهنگی ما مهران مظلوم واقع شده و در میان عموم مردم نیز به عنوان یک شهر مهم در دوران هشت سال دفاع مقدس قرار ندارد. یکی از راه‌های معرفی این شهر به عموم مردم در زمان مراسم باشکوه مردمی در پیاده‌روی اربعین حسینی است. می‌توانیم با برپایی نمایشگاه‌های عکس سیار در این ایام به معرفی مهران و دوران دفاع مقدس آن بپردازیم.
این هنرمند فرهنگی کشور گفت: متاسفانه در استان ایلام موزه جنگ نداریم. اما در استان همدان که فاصله بیشتری نسبت به ایلام از مرز با عراق دارد آنچنان خوب به جنگ و شهدای خود پرداخته‌اند که گویی تمام جنگ در این استان بوده است. این نشان از عدم اهمیت مسئولان استانی و کشوری به استان ایلام دارد.
وی که تهیه و چاپ 13 مجموعه‌ی آموزشی تئاتر دانش آموزی را در کارنامه دارد گفت: پرداخت جزئی و تخصصی به وقایع جنگ امکان نمای بهتری از آن در میان مردم ایجاد می‌کند. این کار موجب درک عمیق‌تری از ارزش‌های دفاع مقدس می‌شود. به عنوان نمونه ۲۳ بهمن ۱۳۶۵ روز تلخ در فوتبال کشورمان و استان ایلام است. 30 سال پیش زمین فوتبال «چوار» ایلام در حین برگزاری یک مسابقه فوتبال بمباران و ۱۵ ورزشکار در این حادثه شهید شدند. این حادثه‌ای تلخ در تاریخ دفاع مقدس استان ایلام و ورزش کشور است. زیرا در این روز هواپیماهای نظامی عراق افراد بی‌گناه را درحالی‌که مشغول بازی فوتبال بودند با موشک نشانه گرفتند و ۱۵ ورزشکار در این حادثه شهید شدند. این در حالی است که نامی از این حادثه در تقویم ثبت‌نشده است. همین سوژه می‌تواند دستمایه پرداخت هنری قرار گیرد تا بتواند امضای دیگری از سوی مستکبران جهانی بر اقدامات پلیدشان علیه بشریت باشد.
آقایی افزود: آوارگان جنگ، کودکان جنگ، زنان جنگ و حتی اثرات مخرب جنگ روی محیط زیست و کشاورزی می‌تواند موضوع هنرمندان برای پردازش هنری به جنگ باشد.
وی با اشاره به فعالیت‌های مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری گفت: در دیداری که با کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری داشتیم، مقرر شد تا نمایشنامه‌ای به سفارش این مرکز و به نویسندگی سیدحسین فدایی‌حسین در مورد واقعه زمین فوتبال «چوار» ایلام نگاشته و این واقعه و شهدای آن زنده نگه داشته شود. مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری با مدیریت کوروش زارعی در نظر دارد تا کیفیت و کمیت این نمایشنامه در حد بین‌المللی باشد. چرا که باید تولید این آثار قابلیت اجرا در تمام دنیا را داشته باشد تا جهانیان از مظلومیت مردم کشورمان در مقابل استبداد و استکبار جهانی آگاه و مقاومت مردم ایران الگوی آن ها شود.
مسئول واحد نمایش حوزه هنری ایلام با خطاب قرار دادن مسئولان صداوسیما گفت: متاسفانه کم‌ترین آثار مستندی در مورد آزادسازی مهران در دست است. همچنین همان‌هایی که در دسترس است از سوی صداوسیما پخش نمی‌شود. آنچنان که به نظر می‌رسد که اصلا اهالی صداو سیما در این منطقه هیچ حضوری نداشته‌اند. باید توجه ویژه‌ای از سوی رسانه‌ها به وقایع مهمی مثل مهران انجام شود. همان طور که امروز رسانه شما به عنوان یک دغدغه در مورد تاریخ هشت سال دفاع مقدس در حال تلاش است.
وی افزود: در برگزاری جشنواره‌های تئاتر می‌توانیم با در نظر گرفتن بخش مجزایی برای آزادسازی مهران، همان طور که به فتح خرمشهر می‌پردازیم، رسیدگی کنیم. هشت سال دفاع مقدس تنها خرمشهر نیست. بلکه تمام مردم کشور درگیر جنگ و زیبایی‌ها، تلخی و شیرینی‌های آن بودند.
آقایی گفت: هنوز در خیابان‌های ایلام که قدم می‌زنیم جای ترکش موشک‌ها و بمباران‌های دشمن بعثی عراق هست. اما هنرمندانی که برای جنگ و آثار آن در ایلام اقدام به تولید کرده‌اند کیفیت و کمیت لازم را نداشته و اثر فاخر و ماندگار تولید نشده است.
وی افزود: قصه پر افتخار ایلام و هشت سال جنگ و خونریزی را باید روایت کرد تا نسل امروز و فردا بدانند که با گذشت بیش از دو دهه از آن روزها بر سر مردمان این دیدار چه آمد و چگونه همه با قدرت ایمان و همدلی حماسه ایثار و فداکاری را آفریدند. قصه پر هیجان و پر شور سال‌های آوارگی را باید از زنان دیروز که رنج تنهایی و ترس و دلهره را در شب و روز تجربه کردند و کودکان خویش را در دامن پر مهر خود پروراندند تا همسرانشان در برابر دشمن متجاوز ایستادگی کند، شنید. در هشت سال دفاع مقدس مردم ایلام در نقاط دور از دسترس و مناطق سختی سال‌ها سال در چادر زندگی کردند. روزهای سرد و سرمای استخوان شکن و روزهای گرم و طاقت‌فرسایی که این مردم در زندگی داخل چادر تحمل کردند. همه این وقایع محتوای کافی و دلایل لازم برای شایستگی پرداخت هنر به آن است.
آقایی که خود سال‌ها ریاست اداره فرهنگی و هنری آموزش و پرورش استان ایلام را برعهده داشت گفت: متاسفانه حتی در کتب درسی هم نامی از ایلام و مهران و دلاوری‌های مردم آن یافت نمی‌شود. این نشان از کم‌کاری ما در انتقال این مفاهیم مهم به نسل امروز است.
آقایی در پایان گفت: از همه هنرمندان و رزمنده‌های جنگ خواهش می‌کنم که به بازیابی و زنده نگه داشتن ارزش‌ها و مفاهیم جنگ تلاش و از تلاشی دریغ نکنند. بیشتر هنرمندان تصور می‌کنند که جنگ عراق با ایران تنها به خط مقدم جبهه‌ها ختم می‌شود. در صورتی که رأس همه عناصر جنگ و پیروزی آن در مقابل ارتش بعث و دیگر قدرت‌های جهانی حامی آن مردم بودند. بنده به نوبه خود تمامی تصاویری که از جنگ در تمام لحظات آن در اختیار داشتم به چاپ رساندم و در اختیار دیگران قرار دادم، تا هم به پویایی زحمات همه شهدا و رزمنده‌های جنگ کمک کرده و هم بتواند انگیزه‌ای برای هنرمندان و تولید آثار هنری ایجاد کند. فراموش نکنیم که تمامی استان‌های کشور با جنگ و فرایند آن دست و پنجه نرم کردند.
نظر شما