تعدد مراکز تصمیم گیری در مساجد تهدید یا فرصت/ انسجام بخشی راهکار توسعه فعالیت های فرهنگی

خبرگزاری شبستان - سنندج، مسجد یک نهاد مدنی و غیر دولتی است و غالب مساجد کشور از صدر اسلام تاکنون توسط مردم با شکل دهی کمک های مردمی و سنت حسنه وقف بنا شده است.

وقتی مردم خودشان هزینه ساخت و نگهداشت مساجد را می پردازند تمایلی ندارند که در زمان بهره برداری، نهادهای دولتی و ... در مدیریت و اداره آن و چگونگی انتخاب ائمه جماعات و فعالیت و اجرای برنامه دخالت کنند.

مساجد از صدر اسلام تا کنون با عنوان پایگاه های فرهنگی شناخته شده اند و اما تعدد مراکز تصمیم گیری در مساجد این سوال را پیش می آورد که آیا این موضوع یک تهدید و یا فرصت برای آبادانی مساجد است.

نهادها و  سازمان های مختلف در امور مساجد دخالت دارند و این تعدد مراکز تصمیم گیری موجب شده است که کمتر شاهد اقدامات اساسی و دارای اثرات  مثبت در جهت ارتقاء جایگاه مساجد باشیم و موازی کاری در فعالیت های فرهنگی گاها مجب دلزدگی مردم و مخاطبان خاص مسجد می شود.

در کردستان همه مساجد با کمک‌های مردمی و مشارکت آنان ساخته شده و می‌شود و دولت کمترین هزینه را در این خصوص و آن هم برای بهسازی مساجد قدیمی و تاریخی متقبل می‌شود.

بنا بر آمارهای سازمان اوقاف در حال حاضر بیش از سه هزار مکان مذهبی در کردستان وجود دارد که بیش از 2 هزار از این تعداد مکان مذهبی به مساجد شهری و روستایی اختصاص دارد.

متولیان به جای ساختن مسجد به ساختن انسان ها روی بیاورند

مسئول دبیرخانه کانون های فرهنگی و هنری مساجد کردستان با تبریک روز جهانی مساجد به خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: مسجد اولین خانه ای است که قرآن به آن اشاره می کند و برای اهل ایمان همانند آب برای ماهی است.

کامل گلباغی، با بیان اینکه دشمنان اسلام به ما القا می کنند که مسلمانان خشونت طلب هستند، اظهار داشت: این صهیونیست ها بودند که در سال 1348 هجری قمری مسجد الاقصی را به آتش کشیدند.

وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص استفاده از فضای مساجد در راستای توسعه فعالیت های فرهنگی عنوان کرد: در راستای تحقق این دستور معظم له، شورای عالی انقلاب فرهنگی در 18 اسفند سال 72، مصوبه تشکیل ستاد عالی کانون های مساجد را صادر و این ماموریت به وزارت ارشاد سپرده شد.

مسئول دبیرخانه کانون های مساجد کردستان ادامه داد: این ستاد در کلیه استان های کشور یک دبیرخانه دارد و در حال حاضر در استان تا پایان سال 95 تعداد 523 کانون فرهنگی و هنری در سطح مساجد استان فعالیت می کنند.

گلباغی به مهمترین مشکلات حوزه مساجد اشاره کرد و افزود: تعدد مراکز تصمیم گیری و تولیت گری مساجد، کمبود امکانات و عدم تجهیزمساجد، عدم ناآگاهی و عدم همراهی متولیان مسجد، تبدیل درآمدهای وقفی به ملک شخصی از جمله مسائل و مشکلات پیش روی مساجد است.

وی مساجد را محل رشد مومن و محل مرجع و ماوای مومنین عنوان و تاکید کرد: متولیان به جای ساختن مسجد به ساختن انسان ها روی بیاورند چرا که ما به انسان محتاجیم و سرمایه بشریت و ملت ها انسان است.

مصالح فرهنگی در راستای هدایت آحاد جامعه باید از خاستگاه مسجد برخیزد

مدیر مرکز بزرگ اسلامی غرب کشور نیز در همین رابطه اظهار کرد: مساجد در استان در گذشته به شیوه های سنتی اداره می شد که با توجه به ظرفیت انقلاب در ارتباط با احیا کارکردهای مختلف مساجد به نظر می آید باید از این ظرفیت و فرصت استفاده بیشتری بگیریم.

حجت الاسلام محمد منتظری با بیان اینکه امروز ما در مساجد در قالب اقامه نماز 5 گانه حضور پیدا می کنیم، ادامه داد: چرا جز عبادت نتوانستیم از این فرصت استفاده کنیم و در قالب کانون های فرهنگی و هنری از ظرفیت مساجد بهره بگیریم.

وی از حضور دستگاه های مختلف در مساجد به عنوان آسیب و تهدید نام برد و افزود: در حال حاضر موازی کاری دستگاه ها در مساجد به آسیب تبدیل شده است و مجموعه فعالیت ها همگرایی ندارد و هر دستگاه با توجه به ضرورت خودش ورود پیدا می کند و این موضوع اسباب نگرانی می شود.

این مقام مسئول با تاکید بر اینکه مصالح فرهنگی در راستای هدایت آحاد جامعه باید از خاستگاه مسجد برخیزد، اذعان کرد: سازمان ها با نیت خیر به مساجد ورود پیدا می کنند اما این موضوع مشکلاتی را پیش می آورد که لازم است اول هماهنگی وجود داشته باشد و برنامه های که اجرا می شود همپوشانی داشته باشد و از ظرفیت همدیگر استفاده کنیم.

مدیر مرکز بزرگ اسلامی غرب کشور همپوشانی در راستای ارتقای کیفیت برنامه ها و برنامه ریزی بهینه را راهکار حل این مسئله عنوان کرد و افزود: بایستی برنامه های که در مساجد اجرا می شود عملکرد دیگر مجموعه ها را خنثی نکند.

حجت الاسلام منتظری، با بیان اینکه تعدادی از هیئت امنا نمی دانند کار فرهنگی چیست، تاکید کرد: ما باید مساجد را رصد کنیم و نقش ها را تعریف و هیئت امنا را توجیه کنیم و به افرادی که در این حوزه کارشناس نیستند اجازه ندهیم در امور مساجد دخالت و کارشکنی کنند.

مساجد را در فعالیت های اجتماعی محور قرار دهیم

معاون ارتباطات و امور بین الملل دفتر نماینده ولی فقیه در کردستان نیز با بیان اینکه مساجد بیت الله است و کارکردهای فراوانی دارد، عنوان کرد: دستگاه ها و افراد مختلف احساس می کنند در مدیریت مساجد دخیل هستند.

محمد مهدی طالبی، به راهکار استفاده همه دستگاه از ظرفیت مساجد اشاره کرد و افزود: با طرح موضوع و تبیین مطلب، خارج کردن موضوع از حالت دستوری، تبدیل خواسته ها به مطالبه و تعیین نقش هر یک از دستگاه ها می توان در راستای توسعه فعتالیت های فرهنگی در مساجد بهره گرفت.

وی خواستار رونق بخشی مساجد شد و بیان کرد: احیا کارکرد حل اختلاف، کارکرد آموزشی، فرهنگی، بهداشتی از مظلومیت مساجد کم می کند.

طالبی همچنین تاکید کرد: مساجد را در فعالیت های اجتماعی محور قرار دهیم و نقش مساجد در ساحت های مختلف زندگی ما رها نشود و با کار گروهی این موضوع را پیگیری کنیم.

در همین راستا متوان نتیجه گرفت برای احیا کارکردها فرهنگی و اجتماعی مساجد بایستی اداره متولی امور مساجد با هماهنگی و همکاری در راستای انسجام بخشی امور مساجد فعالیت کنند.