خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ بحران کم آبی حقیقت تلخی است که گریبانگیر کشورمان شده و امسال به اوج خود رسیده است. بارندگی‌ها روند نزولی داشته، آب سفره‌های زیر زمینی به سبب حفر پیاپی چاه‌های عمیق و برداشت بی‌رویه تهی شده، قنات‌هایی که چند صدسال آبدهی داشتند در حال خشک شدن هستند و صدای فرونشست زمین‌ها و ایجاد فروچاله‌ها در نقاط مختلف کشورمان پی در پی به گوش می‌رسد.
اين روزها همه جا سخن از آب و بحران بی‌آبی است. استان خراسان جنوبی نیز سالهاست که با مشکلات فراوان کم آبی دست و پنجه نرم می‌کند اما دیگر 19 سال خشکسالی امان آنان را بریده است و به گفته استاندار خراسان جنوبی (در دیدار جمعی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس با نماینده ولی فقیه در استان) مردم بیش از 485 روستای خراسان جنوبی یک قطره آب آشامیدنی ندارند و برای رسیدن تانکری آب چشم انتظار هستند.
طرح‌های انتقال آب از خارج مرزهای استان در برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت از سال 84 تاکنون ذهن مسئولان را برای جبران کم آبی در این استان تشنه به خود درگیر کرده است و گزینه‌های متعددی مطرح شد که البته هنوز پس از 13 سال هیچ کدام به سرانجام نرسیده است.
انتقال آب دریای عمان به استانهای شرق کشور یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ملی دولت است که در راستای تأمین آب شهرها و روستاهای تشنه استانهای خراسان رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان تاکنون فقط در حد انجام مطالعات باقی مانده و چشم به راه اعتبارات و تصمیم دولت است.
قصه تلخ خشکسالی همچنان در این استان کویری ادامه دارد و تعلل بعضی از مسئولان برای عملیاتی شدن پروژه انتقال آب به خراسان جنوبی دل استاندار را نیز به درد آورده و خواستار مطالبه‌گری رسانه‌ها از وزارت نیرو می شود.
وی خردادماه امسال در شورای توسعه و برنامه‌ریزی خراسان جنوبی با انتقاد از روند اجرای پروژه انتقال آب و جفایی که در زمینه انتقال آب به شرق کشور با تنگ نظری برخی از مسئولان وزارت نیرو در حال انجام است گفت: نمی‌دانیم چرا انتقال آب از بندرعباس تا شهرک صنعتی اردکان یزد آن هم با فاصله 550 کیلومتری مشکلی ندارد اما همین آب وقتی قرار می‌شود به شرق کشور انتقال یابد نداها و نگاه ها فرق می‌کند و نامهربانی‌هایی شروع می‌شود طوری که برخی از استادان دانشگاه با ارائه مقالاتی علمی این کار را عملی نمی‌دانند و برخی در وزارت نیرو هم کم لطفی می‌کنند.
مروج الشریعه از وزارت نیرو در مورد مسئله انتقال آب از دریای عمان گلایه مند است و می‌افزاید: سرمایه گذار اروپایی با حداقل پنج میلیارد دلار حاضر به سرمایه گذاری در پروژه انتقال آب به محور شرق است اما وزارت نیرو چندان اقبالی ندارد و رضایت به سرمایه گذاری این سرمایه گذار نمی دهد در شرایطی که سرمایه گذار بیشتر شروط وزارت نیرو را نیز پذیرفته است.
به گفته وی اقبال سرمایه گذار اروپایی در این زمینه به حدی است که قول داده است تا نوروز سال آینده عملیات اجرایی پروژه انتقال آب را شروع کند اما وقتی وزارت نیرو میل نشان نمی دهد کاری از دست مسئولان استان ساخته نیست.
استاندار خراسان جنوبی که به هر دری می‌زند تا پروژه انتقال آب به استان عملیاتی و اجرایی شود، ادامه می‌دهد: رضایت ندادن وزارت نیرو برای پروژه انتقال آب به استان ظلم به مردم خراسان جنوبی است.
به گفته وی خراسان رضوی چالش تامین آب خود را می‌تواند از محل درآمد هنگفتی که از گردشگری دارد تامین کند همان طور که اکنون هر متر مکعب آب را یک میلیون تومان می‌خرد بعدها نیز با پرداخت دو برابر آن می‌تواند این نیاز را تامین کند و سیستان و بلوچستان نیز در کنار دریاست و سد پیشین را در جنوب و دریاچه‌های چاه نیمه را در شمال این استان دارد.
استاندار خراسان جنوبی تاکید می‌کند به هیچ وجه قصد ندارد با طرح این موضوع به مسائل بین استانی ورود کند اما اگر پروژه انتقال آب به محور شرق عملیاتی نشود خراسان جنوبی بیشتر از دیگر استانهای شرق کشور ضرر می‌کند و سرش کلاه می‌رود زیرا هیچ راهی به هیچ نقطه آبی ندارد.
مروج الشریعه می‌گوید: اگر عملیاتی شدن پروژه انتقال آب برای دو استان دیگر محور شرق مستحب است برای خراسان جنوبی واجب است و باید فریاد مظلومیت استان به گوش مرکزنشینان برسد تا اگر خدای ناکرده دست‌هایی پشت پرده است و نمی گذارد که این پروژه عملیاتی شود این دست‌ها رو شود.
پروژه انتقال آب به دستگاه دیپلماسی رسید
استاندار هفته گذشته نیز در گفت وگو با یکی از روزنامه محلی استان به جلسه با معاون اقتصادی وزارت امور خارجه به اتفاق مدیر کل دفتر سرمایه گذاری وزارت امور اقتصادی و دارایی، مدیر عامل توس آب مشاور مطالعات انتقال آب عمان و نماینده سرمایه گذاران خارجی در زمینه فاینانس پروژه‌های بزرگ اقتصادی مرتبط با استان اشاره کرده و گفت: برگزاری این جلسه پیش زمینه نامه‌ای است که در همایش استانداران با حضور رئیس جمهور به دکتر «ظریف»، وزیر امور خارجه داده شده است.
مروج الشریعه با بیان این که در این نامه به اعلام آمادگی یک سرمایه گذار اروپایی اشاره شده که حاضر است بیش از هفت میلیارد دلار در پروژه انتقال آب از دریای عمان سرمایه گذاری کند، افزود: دکتر ظریف بلافاصله بعد از رویت این نامه از معاون اقتصادی خود خواست جلسه‌ای برای بررسی این موضوع تشکیل دهد که این جلسه نیز در دستگاه دیپلماسی کشور برگزار شد و پس از طرح مسائل مورد نظر قرار است وزارت امور خارجه موضوع را پیگیری کند.
به گفته وی علاوه بر این ملاقاتی با دکتر واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهور نیز انجام شده است تا پروژه انتقال آب از دریای عمان به نوار شرق کشور سهل‌تر پیش برود.
حسین امامی، مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی هم در گفتگو با خبرنگار شبستان می‌گوید: ابتدا بحث تامین آب استان از سد دوستی مطرح شد و مطالعات آن تکمیل شد اما بخاطر نیاز خود خراسان رضوی و عدم پایداری این منبع آب کلاً منتفی شد.
وی ادامه می‌دهد: وزارت نیرو از سال 93 مطالعات تامین آب 17 استان فلات مرکزی کشور را از محل شیرین کردن آب دریای عمان با اولویت تامین آب استانهای خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان که وضعیت بحرانی‌تر دارند را در دستورکار قرار داده است و با توجه به این موضوع نیاز به آب شرب و صنعت مطالعه شد.
امامی، طرح انتقال آب از دریای عمان را پروژه بسیار بزرگی می‌داند که نیاز به سرمایه‌گذاری 5 میلیارد دلاری و مقدمات مناسب دارد که باید انجام شود و امیدوار است در یک بازه زمانی مناسبی پروژه محقق شود و دغدغه تامین آب شرب پایدار و صنعت خراسان جنوبی که گرفتار 19 سال خشکسالی است رفع شود.
مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی می‌گوید: بر اساس مطالعات تا افق 1425 پیش بینی تامین آب شرب این استان 40 تا 50 میلیون مترمعکب است و برای بخش صنعت در محور شرق بستگی به طرح‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری که در این بخش انجام خواهد شد، دارد.
وی از تکمیل مطالعات طرح انتقال آب دریای عمان به محور شرق خبر داد و می‌افزاید: تاکنون سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای اجرای این طرح اعلام آمادگی کردند و چون بخش شرب این طرح باید با تضمین دولت باشد امیدواریم سریعتر بحث تضمین و بازگشت سرمایه آن بررسی و انجام شود تا به موقع این پروژه آغاز شود.
امامی تاکید می‌کند: باید قبل از اجرای طرح انتقال آب اقدامات شامل بازسازی شبکه انتقال آب شرب، بهینه سازی صنعت و سایر موارد انجام شود تا مصرف را به دلیل اینکه قیمت تمام شده این پروژه بالا است کاهش دهیم.
به گفته وی قبل از اجرای پروژه انتقال آب باید ابتدا گام‌های مؤثری در بخش شرب برداریم و جلوی هدر رفت آب را بگیریم و فرهنگ مصرف را تغییر دهیم و این پروژه قطعاً انجام می‌شود اما با اقداماتی؛ ما باید تلاش کنیم مقدمات اجرای این پروژه را فراهم کنیم و تنها حل مسئله بحران آب را در اجرای این پروژه ندانیم.
مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی تاکید دارد که حل مسئله بحران آب در گام اول بحث مدیریت مصرف است که باید برای آن چاره‌اندیشی شود.
وی میزان هدر رفت آب در شبکه‌های شهری را بالای 30 درصد اعلام می‌کند و می‌گوید: تا پایان سال آبی گذشته کسری مخزن آب استان 27 میلیون مترمکعب بوده و اکنون تمام استان در وضعیت خشکسالی قرار دارد اما بیش از 85 درصد استان درگیر خشکسالی بسیار شدید است.
امامی ابراز امیدواری کرد برای فصل تابستان در شهرهای استان بحث تنش آبی وجود نداشته باشد اما در مناطق روستایی با توجه به کاهش دبی قنوات نیاز به آبرسانی با تانکر خواهد بود.
و اما انتقال آب هنوز هم رویایی دست‌نیافتی برای مردم خراسان جنوبی است که تنها با تدبیر و اراده دولتمردان برای مردم تشنه این استان رنگ واقعیت خواهد گرفت.
به طور حتم عملی شدن پروژه انتقال آب جلوی مهاجرت و مرگ تدریجی در استان را خواهد گرفت و به استان حیاتی دوباره می‌بخشد تا سهم مردم استان تنها وعده های آبکی برای رفع تشنگی نباشد.
گزارش: زهرا مهرور
نظر شما