به گزارش خبرگزاری شبستان؛ شناخت ائمه جماعات اثرگذار در سطح مساجد و پیرو آن جامعه، علاوه بر معرفی الگوهای نیک به افراد، می‌تواند مشوقی برای ائمه جماعات جوان‌تر در مدیریت هر چه بهتر مساجد نیز باشد.
خبرنگار ما طی سلسله گزارش‌هایی به معرفی تعدادی از ائمه جماعات با سابقه و اثرگذار در محیطی که در آن قرار داشته یا دارند، می‌پردازد و در همین راستا در بعدازظهر یک روز بسیار گرم تابستانی به منزل آیت‌الله سید حسن ابطحی؛ امام جماعت مسجد فخرالدوله رفت و سخنان جالبی درباره سرنوشت این مسجد و همچنین نکاتی درباره شاخص‌های مسجد تراز اسلامی شنید که مشروح آن در ادامه می‌آید.
مسجد فخرالدوله، یکی از مساجد اصلی منطقه بوده و بخشی از هویت شهر تهران محسوب می‌گردد. بنای این مسجد در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد. این مسجد که زمانی میرزا خلیل کمره‌ای، امامت جماعت آن بود، امروزه به همت آیت‌الله سید حسن ابطحی، علاوه بر انجام مراسم عبادی، محل اجرای برخی از برنامه‌های مهم سیاسی و همچنین مرکز برگزاری مراسم ترحیم برخی از رجل سیاسی کشور است.
آیت‌الله سیدحسن ابطحی که منشا چنین تحول بزرگ و مهمی در مسجد فخرالدوله است، در سال 1327 در منطقه 17 شهریور و میدان خراسان تهران (حوالی مسجد لرزاده) به دنیا آمد و فراگیری معارف و علوم دینی را در حوزه علمیه «برهانیه» و نزد مرحوم آیت‌الله علی اکبر برهان آغاز کرد.
وی در ادامه بنابر توصیه مرحوم آیت‌الله سیدمحدرضا ابطحی، بردارش، برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه «حاج ملا محمد جعفر» و نزد آیت‌الله احمد مجتهدی تهرانی رفت و سپس از محضر درس آیت‌الله ابوالقاسم فلسفی استفاده کرد.
آیت الله ابطحی در سال 1356 به شهر مقدس قم رفت و حدود 17 سال در این شهر به تحصیل و تدریس مشغول بود و در این مدت از درس خارجِ آیات عظام، سیدمحمدرضا گلپایگانی، شیخ جواد تبریزی و ناصر مکارم شیرازی؛ درس فلسفه آیت‌الله سیدرضا صدر، و درس سطوحِ آیت‌الله العظمی حسین نوری همدانی و آیات مصطفی اعتمادی تبریزی، محمدتقی ستوده، جلال الدین تهرانی، بهره‌مند شد. وی همچنین در این میان از آخرین مرحله‌ی تدریس سطحِ «مرحوم آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی» استفاده کرد.
وی در سال 1373 به تهران بازگشت و در درس خارج آیت‌الله العظمی سیدمحمدحسین لنگرودی و آیت‌الله سیدمحمدحسین میرسجادی (نوه آیت‌الله العظمی سیدابوالحسن اصفهانی) و آیت‌الله سیدمهدی خلخالی شرکت کرد و امروزه نیز با وجود مقام فقهی و اجتهادی که دارند، همچنان در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله میرسجادی شرکت می‌کنند؛ موضوعی که تقوی و اخلاص وافر می‌خواهد.
این استاد حوزه علمیه حدود 10 سال مدیریت حوزه علمیه حاج ابوالفتح (فتحیه) واقع در میدان قیام را بر عهده داشت و علاوه بر مدیریت در این حوزه، در آن تدریس نیز می‌کرد.
آیت الله ابطحی صاحب چندین مجموعه پژوهشی و علمی در حوزه های دینی، فرهنگی، تاریخی و فقهی است که مهم ترین آنان عبارت است از: احادیث الطویله، احادیث الصغیره، احادیث المختاره، اربعین حدیث، یک جلد اشعار به زبان فارسی و عربی ( گردآوری شده از برخی شاعران ایرانی و خارجی و همچنین از ذوقیات خودش)، فیه ما فیه، بحثی درباره احکام سفر معنوی حج (با محوریت پاسخگویی به مهم ترین شبهات و پرسش های حجاج). وی همچنین چندین مکتوب درباره معارف و علوم قرآنی، فضائل حضرت فاطمه زهرا(ع)، مفهوم مرگ و گلچینی از کلمات بزرگان دارد.
وی در دوره بازگشت به تهران چند سالی امام جماعت مساجد خندق آباد و شهاب الملک بود تا این که بنابر درخواست جمعی از مومنین، مسئولیت امامت جماعت و مدیریت مسجد فخرالدوله را عهده دار شد و با رویکرد سنتی، دقیق و عالمانه خود توانست مسجد فخرالدوله تهران را از فضای وابستگی به برخی جریان های سیاسی از جمله ملی مذهبی ها به پایگاه عبادت و بی‌طرفگی در سیاست زدگی‌های روزمره جامعه تبدیل کند.
همه روزه سه وعده (صبح، ظهر و شب) نماز جماعت در مسجد فخرالدوله اقامه می شود و برنامه های دینی و فرهنگی در مناسبت های مذهبی و ملی در این خانه خدا به همت آیت الله ابطحی، اعضای هیات امنا و پایگاه بسیج آن، برگزار می شود.
وی به خبرنگار ما درباره وضعیت فعلی مساجد کشور، گفت که وضعیت بسیاری از مساجد کشور خوب و شایسته جامعه اسلامی است و برخی از آنها نیز با مشکلاتی دست به گریبان هستند که ریشه برخی از این مشکلات، کم سوادی و کم تجربگی بعضی از ائمه جماعات، سواد و مهارت اندک اعضای هیات امنا و رویکرد نامناسب برخی از اعضای بسیج است.
امام جماعت مسجد فخرالدوله با بیان اینکه همکاری خوبی میان وی با اعضای هیات امنا و اعضای پایگاه مقاومت بسیج وجود دارد، خاطرنشان کرد: هرجا ارکان و فعالین مسجدی با یکدیگر تعامل و همکاری سازنده و خوبی دارند، شاهد موفقیت مساجد بوده ایم، وضعیتی که به صورت مطلوب در مسجد فخرالدوله وجود دارد.
آیت الله ابطحی افزود: بنابر گستردگی برنامه های مسجد فخرالدوله نیازمند توسعه فیزیکی آن هستیم ولی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اجازه توسعه این خانه خدا را نمی هد.
وی با بیان اینکه امام جماعت، مدیر هر مسجدی است، اظهار داشت: گاهی شاهد این موضوع هستیم که عده ای می خواهند «اسلام منهای روحانیت» را که امام خمینی(ره) بارها نسبت به آن تذکر داده بودند، در مساجد رایج کنند. درحالی که اعضای هیات و پایگاه های بسیج باید تحت نظارت ائمه جماعات مساجد فعالیت کنند.
این استاد حوزه علمیه گفت: همه فعالیت های مساجد باید با مشورت ائمه جماعات انجام شود و روحانیون باید با صبر و حوصله با مشکلات مقابله کنند و فضای همکاری و تعامل روزافزون را در مساجد حاکم کنند.
سخن بعدی اینکه، «میررزا علی‌خان امین‌الدوله» آغازگر بنای مسجد فخرالدوله بود و از سال 1324 خورشیدی به بنای این مسجد کوشید و این کار نیکو چهار سال بعد با همت والای یک بانوی پرآوازه قاجاری به پایان رسید؛ اشرف‌الملوک فخرالدوله، یکی از دختران مظفرالدین شاه قاجار، همسر محسن خان امین‌الملک (امین‌الدوله) پسر علی خان امین‌الدوله و البته نمادی از یک زن مقتدر اما خوش‌نام در تاریخ ایران. مسجدی که اکنون اینجا آرام گرفته است، نام آن بانوی را به یادگار نیک‌اندیشی‌اش بر خود دارد؛ مسجد فخرالدوله یا مسجد فخر. این بنای تاریخی اما نامی دیگر را نیز با خود از گذشته به همراه آورده است؛ نیکلای مارکف، معمار سرشناس روس که در دوره پهلوی آثار برجسته معماری در تهران بر جای گذارد. مسجد فخر از این‌رو یادگاری ویژه از تاریخ نیک‌اندیشی ایرانی در روزگار معاصر به شمار می‌آید.
کوتاه سخن آنکه، آیت‌الله سیدحسن ابطحی با علم گسترده، تجربه گرانبها و صبر و حوصله مثال‌زدنی خود توانسته است میراث بزرگ و با شکوه مسجد فخرالدوله را در مسیر پیشرفت و موفقیت خود، استوار و پابرجا نگه دارد و اجازه ندهد این میراث بزرگ معنوی، دستخوش گزندها و طوفان‌های سهمگین سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شود.
نظر شما