به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، هفته گذشته انتخابات میاندوره ای کنگره آمریکا در سراسر این کشور برگزار شد و در نتیجه حزب جمهوریخواه اکثریت خود در مجلس نمایندگان را پس از هشت سال از دست داد اما توانست اکثریت خود در سنا را (تا سه کرسی) افزایش دهد. حزب جمهوریخواه با کسب کرسیهای متعلق به ایالتهای فلوریدا، میسوری، ایندیانا و داکوتای شمالی اکثریت خود در سنا را افزایش داده است.
تعداد دموکرات ها در مجلس سنا به ۴۶ نفر و جمهوری خواه ها به ۵۱ نفر رسید و در مجلس نمایندگان نیز دموکرات ها ۲۲۶ کرسی و جمهوری خواه ها ۱۹۸ کرسی را به دست آوردند.
این تغییر در ترکیب مجلس نمایندگان آمریکا انتظار می رود تغییری در سیاست داخلی و خارجی ایالات متحده ایجاد کند و در این میان سیاست آمریکا نسبت به ایران بیش از هر نکته ای دیگر حائز اهمیت است که چه میزان تحت تاثیر نتیجه این انتخابات تغییر خواهد یافت؟
در دوران «باراک اوباما» نتیجه ای عکس در انتخابات میاندوره ای کنگره ایجاد شد و در آن زمان کنگره به دست جمهوریخواهان افتاد و ۲ سال پایانی ریاستجمهوری اوباما به یک کابوس برای او و تیمش تبدیل شد. بسیاری از مصوبات کنگره از سوی رئیسجمهور وتو شد و از آن سو تلاش گستردهای در کنگره برای لغو برجام صورت گرفت که البته در نهایت ناکام ماند. حتی عدم توافق میان دو طرف به تعطیلی شانزده روزه دولت فدرال منجر شد.
این تجربه نشان می دهد که حتی اگر ۲ مجلس نمایندگان و سنا هم برخلاف رئیس جمهوری آمریکا مواضع سیاسی اتخاذ کنند تاثیر چندانی در راهبردهای سیاست خارجی این کشور ندارد.
در تائید این نکته، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه در مورد نتایج انتخابات کنگره آمریکا و تاثیری که این میتواند بر تعامل ایران و آمریکا و نوع موضع گیریهای دولت واشنگتن در مورد تهران داشته باشد گفت: ما بر اساس مسائل داخلی آمریکا سیاست خودرا تعیین نمیکنیم. من در یک مصاحبه با نشریه آمریکایی نیز به این موضوع اشاره کردم که ما بر اساس تحولات داخلی آمریکا تصمیم گیری نمیکنیم و این گونه نبوده است که دموکراتها تمایل به ایران داشته باشند و جمهوری خواهان نداشته باشند. این یک واقعیت است که جمهوری خواهان و دموکراتها با ایران موافق نیستند و در آن تردیدی نیست.
وی در گفت و گو با یک برنامه رادیویی کشورمان ادامه داد: سیاست خارجی ما و بحث برجام ربطی به مسائل داخلی آمریکا ندارد و آنچه که شما اشاره کردید فکر نمیکنم تاثیر چندانی در مورد ایران داشته باشد. البته نه به عنوان وزیر خارجه بلکه به عنوان یک دانشجوی روابط بینالملل فکر میکنم که با توجه به این نتایج قطعا ترامپ در عرصه داخلی با مشکلاتی روبرو می شود.
وزیر امور خارجه کشورمان یادآور شد: اما این که این موضوع آیا به این معنا است که سیاست آمریکاییها در مورد ایران تشدید میشود یا تعدیل. هر دو امکان به این موضوع بستگی دارد که ما در عرصهی بینالمللی چگونه عمل کنیم ایران یک کنشگیر مهم در عرصهی بینالمللی و منطقهای است و این بستگی به سیاست جمهوری اسلامی ایران دارد که چقدر بتواند به نحوی عمل کند که آمریکا را به خاطر سیاستهای قدرت مابانه و زورگویانهاش در انزوا نگه دارد. این ها همه روی آنجه که اشاره کردم تاثیر دارد . بنابراین من تاکید میکنم که ما باید بیشتر روی رفتار خود حساب کنیم تا سیاست داخلی آمریکا.
علاوه براین، «علی خرم» در گفت و گو با خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان در خصوص تاثیر انتخابات میاندوره ای آمریکا بر روابط این کشور با ایران گفت: نتیجه این انتخابات به طور مستقیم و در کوتاه مدت زیاد فرقی در روابط ایران و آمریکا ایجاد نخواهد کرد زیرا که در سیستم آمریکا رئیس جمهور فصل الخطاب عرصه سیاست خارجی است و بعد از آن مجلس سنا در این زمینه تاثیر گذار است که سنا نیز با اکثریت جمهوری خواهان به کار خود ادامه خواهد داد.پیروزی دموکرات ها در مجلس نمایندگان آمریکا کمک مستقیمی به بهبود روابط ایران با این کشور نمی کند، البته ترکیب جدید مجلس نمایندگان آمریکا می تواند تاثیر غیر مستقیمی در روابط ایران و آمریکا ایفا کند.
سفیر اسبق ایران در چین با تاکید براین نکته که مجلس نمایندگان آمریکا قرار است که کلیه مسائل معوقه در مورد ترامپ رسیدگی کند و باعث می شود که او با یک تنشی در روابطش با این مجلس روبرو شود که در نتیجه می تواند بر این رابطه تاثیر داشته باشد که تاثیرها هم مثبت و هم منفی خواهد بود، افزود: احتمال دارد ترامپ به منظور کاهش نگرانی مجلس نمایندگان آمریکا در ارتباط با ایران از برخی مواضع خود کوتاه بیاید، به این دلیل که رئیس جمهور آمریکا بخواهد تا مجلس نمایندگان را با خود همراه سازد احتمال دارد در زمینه ارتباط با ایران از تندروی های خود بکاهد و این امر تاثیر مثبت ترکیب جدید مجلس نمایندگان آمریکا بر روابط این کشور با ایران خواهد بود.
کارشناس مسائل بین الملل در ادامه بر احتمال تاثیر منفی ترکیب جدید مجلس نمایندگان آمریکا با پیروزی دموکرات ها در این زمینه تاکید کرد و اظهار داشت: اگر رئیس جمهوری آمریکا بخواهد در ارتباط با فشاری که دموکرات های مجلس نمایندگان به او می آورد ذهن آن ها را از مسائل مربوط به خود دور کند می تواند فشارها بر ایران را افزایش دهد و این بُعد منفی تاثیر انتخابات میاندوره ای بر روابط آمریکا با ایران خواهد بود. ترامپ برای اینکه بتواند برای خودش جایگاهی درست کند احتمال دارد بیشتر مزاحم ایران شود تا افکار را از فشارهای دموکرات ها بر اقداماتی که وی در طول انتخابات ریاست جمهوری و همچنین زمان حکومتش انجام داده دور کند. به ویژه در مورد تبانی وی با روسیه در انتخابات ریاست جمهوری علیه خانم هیلاری کلینتون احتمال می رود ترامپ سعی کند تمام تلاش خود را به کار گیرد تا با تکیه بر فشارهای جدید بر علیه ایران ذهن دموکرات ها را از این موضوع دور کند که برای خودش مشکلی پیش نیاید.
با توجه به مطالب فوق به نظر می رسد که نتایج این انتخابات تاثیر مثبت یا منفی در روابط آمریکا و ایران نخواهد داشت و از خصومت این کشور نسبت به کشورمان نخواهد کاست زیرا که تاریخ نشان داده دموکرات ها یا جمهوری خواهان پس از انقلاب اسلامی در پی راه هایی برای دشمنی با جمهوری اسلامی ایران بوده اند و طبق تحلیل کارشناسان سیاست خارجی تا زمانی که ملت ایران به دنبال آزادی و استقلال باشند خصومت آمریکا با ایران ادامه دارد.
یادآور می شود، «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا نیز در روز مشخص شدن نتایج این انتخابات حفظ کرسی های مجلس سنا از سوی جمهوری خواهان را یک پیروزی بزرگ اعلام کرده بود که این مساله نشان می دهد سنا بر سیاست خارجی این کشور بیش از مجلس نمایندگان تاثیر گذار است و سیاست های ترامپ علیه ایران می تواند با هماهنگی بیشتری نسبت به گذشته با کنگره به اجرا در آید./
نظر شما