خبرگزاری شبستان؛ سرویس فرهنگی: خرید آثار هنری سرمایه گذاری امن با بازدهی و ارزش افزوده بالاست، اما مردم ما کمتر به این امر واقف هستند و در هنر سرمایه گذاری می کنند، شاید این به عدم آگاهی از این نوع سرمایه گذاری و نبود تبلیغات یا فرهنگسازی در این خصوص مربوط باشد؛ تا پیش از حضور آثار هنرمندان مطرح ایرانی در حرا های بزرگ بین المللی به جز اندک شماری نمی دانستند این بازار چه بازار پرسودی است؛ اغلب آثار هنری هنرمندان نامدار یا در پس توی خانه ها بود یا در انبار مجموعه داران خاک می خورد و حتی به نمایش عمومی در نمی آمد. شاید اگر به جز هنرشناسان مردم عادی هم شناختی به هنر و اقتصاد آن داشتند این روزها مردم به جای هجوم برای خرید دلار و سکه بخشی از سرمایه شان را به خرید آثار هنری اختصاص می دادند که بازار امنی بود و در تلاطم اقتصادی ضرر چندانی را متوجه آنها نمی کرد. اما آگاه سازی مردم وظیفه چه کسی است؟ هنرمند یا گالری دار؟ مجموعه دار یا نهادهای فرهنگی متولی امر هنر؟ هنرمند کارش خلق اثر است اما گالری دار و مجموعه دار می توانند در این چرخه تاثیر گذار باشد و به همان اندازه هم نهادهای متولی امر فرهنگ و هنر اثرگذار هستند ولی به درستی نقش خود را ایفا نکرده اند. اغلب صاحبنظران در حوزه هنر تجسمی خرید آثار هنری در وضعیت آشفته اقتصادی کنونی را سرمایه گذاری مطمئن و امن می دانند و مردم را به جای خرید سکه و ارز به خرید آثار هنری ترغیب می کنند.
خبرگزاری شبستان این پرسش ها را که «در شرایط فعلی خرید آثار هنری تا چه اندازه می تواند جایگزین خرید سکه و ارز باشد»؟ و «چگونه می توان فرهنگسازی کرد تا مردم به خرید آثار هنری روی بیاورند»؟ با صاحب نظران حوزه تجسمی مطرح کرده است:
نادر سیحون درباره فرهنگسازی برای خرید آثار هنری می گوید: الان اگر برگردید به 20 سال پیش قبل از اینکه آثار هنرمندان ایرانی در حراج ها باشد آن زمان ارزش کار هنری را انگشت شمارهایی می دانستند ؛ از وقتی که حراج های بین المللی شروع کردند روی کار آثار هنرمندان ایرانی و مردم متوجه آنها شدند؛ خیلی ها آثار را از انبارها بیرون کشیدند و آنهایی را که صدمه دیده بودند بازسازی کردند و به گالری ها آوردند؛ گالری دار و مجموعه دارها نقش دارند اما دولت ها هم نقش اساسی دارند. در کشورهای دیگر برای حمایت از هنرمندان دولت با کم کردن مالیات شرکت ها را به خرید آثار هنری تشویق می کند.
مدیر گالری سیحون «قانون اختصاص یک دهم درصد از بودجه عمرانی دستگاه های دولتی برای خرید آثار هنری در مجلس» که چندین سال پیش در مدت کوتاهی در ایران انجام شد را طرح موفقی می داند که باید ادامه دار می شد و درباره محقق شدن آن اذعان کرد : این طرح خیلی طرح خوبی بود که باید ادامه دار می شد؛ اگر این طرح دوباره اجرا شود قطعا می تواند مثمرثمر باشد و به اقتصاد هنر کمک کند. در هر شرایطی این طرح شدنی است اگر به ارگان ها و بانک ها بگویند شما آثار هنری بخرید قطعا آنها خریداری می کنند، این کار اثرات خوبی دارد اگر به بعد اقتصادی قضیه هم توجه نکنند تاثیر آثار هنری در فضای کاری می تواند در تلطیف روح و روان افرادی که در محیط کار می کنند اثرگذار باشد، اگر دستگاه ها کار هنری بخرند جنبه مثبت دارد.
بهترین نهاد متولی فرهنگسازی برای خرید آثار تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است
«منصور خیرخواه»، «مدیر گالری بنفشه» می گوید: در چند سال گذشته یکی از اتفاقاتی که در عرصه هنرهای تجسمی افتاده افزایش تعداد گالری ها بوده که البته این در تهران بیشتر دیده می شود و بزرگترین مزیت آن ایجاد فضای بیشتر برای نمایش آثار هنرمندان تجسمی کشور است. در گذشته به دلیل تعداد کم گالری ها بیشتر گالری دارها ترجیح می دادند آثار یک سری از هنرمندان خاص را به نمایش بگذارند و عملا میدانی برای عرضه آثار هنرمندان دیگر وجود نداشت. اما خوشبختانه این وضعیت اکنون تغییر کرده است. در کشور ما تاکنون فرهنگسازی در عرصه هنرهای تجسمی و ارزشگذاری مالی آن صورت نگرفته است، برای همین مردم هنوز دیدشان نسبت به خرید یک اثر هنری مثل نقاشی مثبت نیست؛ به همین خاطر حاضر نیستند مبلغی را برای خرید اثر تجسمی در نظر بگیرند. از سوی دیگر هنوز برای آن ها این فرهنگ جا نیفتاده است که بدانند یک تابلو چقدر می تواند از لحاظ ایجاد هارمونی و نظم در دکوراسیون و لوازم منزلشان و هم در بالا بردن روحیه افراد خانواده اثرگذار باشد.
وی معتقد است: اگر مردم تاثیرگذاری آثار هنری را بدانند بیشتر به خرید آن روی می آورند و به تبع اگر این فرهنگ در میان مردم جا بیفتد می تواند امتیازات خوبی برای آن ها در پی داشته باشد.
منصور خیرخواه همچنین به اهمیت بعد اقتصادی هنر تجسمی و ارزآوری مالی در ین حوزه اشاره کرد و گفت: ما در ایران هنرمندان توانمندی در عرصه هنر نقاشی داریم که اگر امکان نمایش بیشتری در کشورهای دیگر برای آثارشان ایجاد شود صددرصد می تواند ارزآوری خوبی برای اقتصاد کشور داشته باشند.
مدیر گالری بنفشه درباره نهاد متولی فرهنگسازی برای خرید آثار هنری می گوید: در شرایط فعلی بهترین نهادی که می تواند فرهنگسازی برای آثار تجسمی را انجام دهد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، این نهاد می تواند امکانی فراهم کند که هنرمندان ایرانی بتوانند آثارشان را در کشورهای دیگر نمایش دهند یا امکان نمایش آثار هنرمندان در کشورهای خارجی را از طریق خرید و فروش در داخل کشور فراهم کند.
گالری ها باید به دنبال مشتریان آثار هنری و سرمایه گذاری در این بخش باشند
«مجید احمدی»، «مدیر گالری فردا» معتقد است: کسانی که می دانند در حوزه هنر چگونه سرمایه گذاری کنند قطعا سراغ سکه و ارز نمی روند، در واقع بازاری مطمئن تر از هنر برای سرمایه گذاری وجود ندارد اما چون در شرایط فعلی آینده مشخص نیست کسی کمتر این ریسک را می پذیرد.در شرایط آشفته اقتصادی هنرمندان جوان متضرر می شوند، در این شرایط هنرمندان جوان حمایت نمی شوند و کسی آثار آنها را نمی خرد؛ در واقع اینها آینده هنر کشور را تضمین می کنند.
مجید احمدی درباره نهاد متولی فرهنگسازی برای خرید اثار هنری می گوید: فرهنگسازی برای خرید آثار هنری را باید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مرکز هنرهای تجسمی انجام دهد اینکه مردم می توانند به جای ارز و سکه اثر هنری بخرند، متاسفانه نه ارشاد و نه مرکز هنرهای تجسمی هیچ حرکتی در این راستا انجام نداده اند، مدیر مرکز هنرهای تجسمی هم تازه کار است و سازوکاری در این راستا بلد نیست. کسانی که به سرمایه گذاری در بازار هنر واقف هستند به سمت خرید سکه و ارز نمی روند و با خرید سکه و ارز در جامعه به مشکلات بیشتری دامن نمی زنند البته تعداد این افراد انگشت شمار است، باید به دنبال مشتریان آثار هنری و سرمایه گذاری در این بخش باشیم این هم دست گالری دار نیست.
امن ترین سرمایه گذاری ها در شرایط فعلی سرمایه گذاری در آثار هنری است
«مونا خوش اقبال»، «مدیر گالری کاما» می گوید: خرید آثار هنری همواره یکی از پربازده ترین معاملات اقتصادی در کل جهان بوده است؛ با خرید یک اثر هنری به علت یونیک بودن اثر و بی همتا بودن محصول و تکرارناشدنی بودن آن همچنین به دلیل روند رو به رشد هزینه صاحب اثر و عواملی از این دست همواره شاهد افزایش سرمایه در این نوع سرمایه گذاری هستیم، همچنین به علت معافیت از شرایط مالیاتی و گمرکی در این داد و ستد سود این معاملات قابل توجه است و در شرایط اقتصادی حاضر به علت نوسانات بازار سکه و ارز و سیال بودن قیمت ها و حبابی بودن آن بیم ترکیدن آن وجود دارد، شاید از امن ترین سرمایه گذاری ها بشود سرمایه گذاری در آثار هنری را مطرح کرد.
«مدیر گالری کاما» درباره نهاد متولی فرهنگسازی برای خرید اثار هنری می گوید: فرهنگسازی در سطح کلان جامعه تنها وظیفه دولت و نهادهای مرتبط می باشد بعد از آن بخش خصوصی، زیرا وقتی صحبت از فرهنگسازی در سطح جوامع می شود جامعه هدف از کودکان تا نوجوان، دانشجو و رده های مختلف سنی و درجات متفاوت اجتماعی را دربر می گیرد، وقتی صحبت از بازده زیادی از افراد هست بلاشک نیروی قوی و پرقدرتی چون دولت و نهادهای دولتی باید وارد عمل شده و این فرهنگسازی را اعتلا بخشند و البته متعاقب آن بخش خصوصی نیز بسیار موثر و کارا می تواند ظاهر شود، آن نیز نیاز به حمایت و یارانه هایی از سوی دولت ها دارد که با روشنگری برگشت سود اقتصادی و واکاوی عرصه ای به نام اقتصاد هنر برای مردم و ایجاد حس علاقه مندی و فواید خرید آثار هنری می توان به آن دست پیدا کرد.همگی متولی امر فرهنگسازی در هنر هستیم، چنانچه نهادهای متولی با دادن امکانات و یارانه ها و تبلیغات بخش خصوصی را حمایت کنند بخش خصوصی نیز توانایی حمایت هنرمند را خواهد داشت این سلسله همکاری باعث ترغیب جامعه برای خرید آثار هنری خواهد شد و اقتصاد این حوزه رونق بیشتری خواهد یافت اما در نهایت متولی این امر بیشتر دولت و گالری های خصوصی هستند تا خود هنرمندان. وظیفه هنرمند خلق اثر هنری است، فروش و معرفی و تبلیغات وظیفه اصلی گالری ها و نهادهای فرهنگی است.
نظر شما