به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، «فریدون عموزاده خلیلی» شب گذشته (شنبه،24آذر) در نشست «کوچک داستان نویسی»که در خانه کاج برگزار شد، گفت: مشکل عمده نویسندگان شروع داستان است. باید ببینیم چه چیزی ما را ترغیب به نوشتن می کند.اصل ماجرا عنصر شروع است. شروع داستان ممکن است یک شخصیت ، جهان داستان یا ماجرا باشد. پس منظور از شروع ، جمله ابتدایی نیست بلکه پایه و اساس ماست.
این نویسنده و پژوهشگر اظهار داشت: اگر می خواهیم در مورد شخصیتی داستان بنویسیم، آن شخصیت باید خیلی متمایز و نو باشد تا بتواند ذهن مخاطب را درگیر کند. نمی توان درباره هر شخصیتی داستان نوشت. فرض کنید در مورد فردی که زور زیادی دارد بخواهیم داستان بنویسیم. این فرد نمی تواند شخصیت داستان باشد زیرا خیلی از افراد هستند که زور زیادی دارند.ما حتی نمی توانیم در مورد رضازاده یا علی دایی داستان بنویسیم زیرا آنها به عنوان شخصیت داستانی ذهن ما را درگیر نمی کنند.شخصیتی می تواند شخصیت داستان شود که ذهن ما را درگیر کند.در حقیقت شخصیت داستانی باید حرکتی کند که مشابه آن نباشد یا کاری کند که بسیاری از افراد آرزو دارند آن کار را انجام دهند مثل فیلم شگفت انگیزها و فردی که در آن فیلم ذهن اطرافیان را اسکن می کرد.
وی یادآور شد : به یاد دارم زمانی که کوچک بودم، سریال مرد نامرئی یک روز در هفته ساعت یک پخش می شد. آن زمان از ساعت 8تا 12 در مدرسه بودیم و برای صرف ناهار به خانه می آمدیم و دوباره ساعت 2 تا 4 در مدرسه بودیم. این سریال آنقدر برایم جذابیت داشت که آنرا نگاه می کردم و دیر به مدرسه می رسیدم. در حقیقت شخصیت مرد نامرئی برای مخاطب جذابیت داشت.
عموزاده خلیلی بیان کرد: گزینه دوم که می توان درباره آن داستان نوشت مکان یا لوکیشن است. این مکان هم باید مانند شخصیت ذهن مخاطب را درگیر کند. بازسازی یک خانه قدیم هرچقدر که ارزشمند باشد، نمی تواند منشا داستان باشد. به عنوان مثال تپه های یزد که هفت هزار سال قدمت داند ارزشمند است چون بخشی از میراث فرهنگی ماست اما این داستان نیست. میتواند تاریخ جذاب باشد . مگر اینکه محقق تاریخ در آن مکان چیز جالب توجه ای ببیند که آنرا منشا داستان کند. شاید به نظر شما اهرام مصر لوکیشن خوبی برای داستان باشد اما این لوکیشن چه چیزی دارد که بشود آنرا داستان کرد؟مگر اینکه چیز خاصی در آن محل ذهن را درگیر کند و بتوان آنرا منشا داستان کرد.یا به عنوان مثال توریستی بگوید اهرام مصر انرژی هایی دارد و ماجرایی از آن انرژی ها بگوید. این مساله می تواند ذهن را درگیر کند.
وی با بیان اینکه ماجرا هم می تواند منشا داستان باشد، اظهار داشت: گاهی نه شخصیت و نه لوکیشن بلکه ماجرا ذهن را درگیر می کند و این ماجرا را می شود، داستان کرد.آدمهای معمولی ذهن ما را درگیر نمی کنند. ممکن است ماجرای عجیبی برای فرد معمولی رخ دهد و اینجا داستان می تواند شکل گیرد. به عنوان مثال مادری که سه فرزند خود را از پنجره ساختمانی پرتاب می کند و سپس خود را. این ماجرا به شدت ذهن مرا درگیر کرده بود که علت چیست؟ تنفر است یا خیانت یا مساله دیگری در میان است. اینجا شخصیت معمولی است و مکان هم یک ساختمان معمولی اما ماجرا می تواند ذهن را درگیر کند و منشا داستان شود.
این نویسنده و پژوهشگر تصریح کرد: نقطه شروع داستان نه جمله اول است نه موضوع تعلیمی و تربیتی و نه یک رسالت بشری بزرگ. نمی توان گفت می خواهم داستانی بنویسم که همه بچه ها را به آینده امیدوار کند. نقطه داستان از یکی از این ستون ها شروع می شود: شخصیت، مکان و یا ماجرا. نگران جمله اول داستان نباشید . برای نوشتن باید مدام موانع را کم کنید. عادات نوشتن خود را پیدا کنید. پیدا کنید که چه چیزهایی باعث می شود از زیر داستان نوشتن فرار کنید و به اصطلاح داستان را بپیچانید.
وی با اشاره به ظرافت های داستان نویسی بیان کرد: در حال حاضر مساله تکلیف شب بچه ها مطرح است . عده ای موافق و بعضی هم مخالف مشق شب هستند. این یک موضوع تعلیم و تربیت است و نمی تواند داستان شود. فیلم کیارستمی را به یاد آوردید .بچه ای هشت ساله به اشتباه دفتر مشق همکلاسی اش را بر می دارد و او درگیر می شود که چگونه این دفتر را به همکلاسی خود برساند.می بینید که کیارستمی چگونه از ساده ترین موضوع، داستانی می سازد که کشش دارد.
عموزاده خلیلی با بیان اینکه داستان نویس فرمول ندارد، خاطرنشان کرد:نمی شود بر اساس فرمول و قواعد داستان نوشت. مسایلی که در مورد داستان نویسی مطرح می شود مانند آنچه بنده گفتم می تواند به داستان نویسی کمک کند. اصل قضیه خلاقیت است. 80 درصد نویسندگان ماجرا و شخصیت و همه چیز را در ذهن دارند اما اذعان می کنند که با وجود این نمی دانند از کجا شروع کنند و چگونه بنویسند.
نظر شما