رونق صادرات ریلی کشور/افزایش ۴۰ درصدی ترانزیت

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، یکی از بخش هایی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی شاهد رشد چشمگیر آن هستیم، بخش حمل و نقل است. این بخش در سال های اخیر تا جایی پیش رفته است که با ارزآوری فراوان توانسته موجب رشد اقتصادی در کشور شود.

حمل و نقل یکی از نیازهای اولیه جوامع برای توسعه بوده و به عبارتی شاید هیچ نوع کالا و خدماتی بدون حمل و نقل در اختیار مشتری قرار نمی‌گیرد و هر نوع فعالیت اقتصادی وابسته به آن است. ایران نیز پس از انقلاب اسلامی برای گسترش عدالت اجتماعی و توسعه کشور، سعی زیادی برای گسترش حمل و نقل در تمام نقاط کشور به ویژه در مناطق روستایی و محروم داشته است.

در این سال ها بخش های مختلف حمل و نقل اعم از جاده ای، هوایی و دریایی پیشرفت های چشمگیری داشته است تا جایی که کشورمان در حوزه حمل و نقل ریلی بنا به گفته مدیر عامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی دارای صادرات 140 درصدی در سال جاری بوده است و ترانزیت آن نیز 40 درصد افزایش یافته است.

«سعید محمد زاده» در این رابطه به ایرنا گفته است: «سهم راه آهن کشور در بخش ترانزیت کالا به 14 درصد رسیده که برای افزایش آن نیازمند تامین ناوگان از سوی بخش خصوصی هستیم.»

وی با بیان اینکه بودجه امسال سازمان راه آهن حدود پنج درصد کاهش یافته است، اظهار داشت: «از یک هزار و 300 واگن موجود در ناوگان راه آهن کشور 750 واگن نیازمند تعمیر و بازسازی با مبلغ هشت هزار میلیارد ریال است.»

وی گفت: «میزان بار حمل شده توسط شبکه ریلی کشور در سال جاری نسبت به سال گذشته 18 درصد افزایش یافته است که تا پایان امسال به 35 میلیارد تُن کیلومتر می رسد در حالی که این میزان از سال 84 تا 92 از 19 و نیم میلیارد تُن کیلومتر به 22 و نیم میلیارد رسیده بود طی چهار سال گذشته به 30 میلیارد تن کیلومتر افزایش یافت.»

وی اظهار داشت: «سال گذشته 13 میلیارد و 600 مسافر از طریق سیستم ریلی کشور جابجا شدند و امسال میزان رشد مسافر در مسیر ریلی تهران به مشهد 17 درصد و در کل کشور 13 درصد افزایش داشته است.»

وی یادآور شد: «با توجه به اینکه ناوگان مسافربری راه آهن کشور کاهش یافته و هزینه سرمایه گذاری و نگهداری در این بخش گران است در حال فراهم آوردن تسهیلاتی با استفاده از تبصره 18 قانون بودجه برای توسعه ناوگان مسافربری و باری راه آهن کشور از طریق بخش خصوصی هستیم.»

این در حالی است که مدیرعامل شرکت راه آهن چندی پیش در همایش معرفی فرصت های سرمایه گذاری و تامین مالی در پروژه های حمل و نقل ریلی با اشاره به اینکه شبکه کنونی ریل کشور امکان انتقال 30 میلیارد تن کیلومتر بار را دارد، گفت: «در صورت تحقق این جابجایی در کشور و با قیمت های فعلی حامل های انرژی، سالانه 750 میلیون دلار صرفه جویی سوخت داریم. با وجود قوانین متعدد در زمینه اولویت دهی به حمل و نقل ریلی در کشور این قوانین نتوانسته است به این موضوع جامه عمل بپوشاند.»

مدیر عامل شرکت راه آهن با اشاره به اینکه در برنامه ششم توسعه تاکید شده است سهم ریل از حمل و نقل کالا باید به 30 درصد برسد، گفته بود: «تا دستیابی به این هدف فاصله زیادی داریم.»

محمدزاده با بیان اینکه هر یک تن کیلومتر حمل بار وقتی از جاده به روی ریل منتقل شود 35 سی سی صرفه جویی سوخت دارد، افزوده بود: «در حال حاضر می توانیم 30 میلیارد تن کیلومتر بار را از روی جاده به ریل منتقل کنیم که 750 میلیون دلار صرفه جویی سوخت با احتساب هر لیتر گازوئیل 70 سنتی در پی دارد.»

وی با اشاره به اینکه 2 هزار کیلومتر ریل در 10 سال اخیر به کشور تحویل داده ایم که برای آن حداقل 12 میلیون تن بار در نظر گرفته شده است، گفت: «اگر کل این هدف محقق شود، سالی نزدیک به 200 میلیون دلار صرفه جویی سوخت رخ می دهد اما چرا این اتفاق رخ نداده است؟»

بنا به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی «امروز متوسط قیمت حمل بار در هر تن کیلومتر از طریق جاده 140 تومان و با ریل 80 تومان است، اما این که چرا بار به ریل منتقل نمی شود دلیلش این است که ذهن سرمایه گذاران و صاحبان بار به این موضوع حساس نشده است. اگر فقط 30 میلیون تن بار به ریل بیاید، 750 میلیون دلار صرفه جویی در مصرف سوخت داریم که بر اساس ماده 12 قانون رفع موانع تولید، این صرفه جویی در سوخت باید به سرمایه گذار برگردد بنابراین زمینه های سرمایه گذاری در ریل بسیار گسترده و پر سود است.»

محمدزاده با اشاره به اینکه حمل و نقل ریلی بار در ایران با دلار 3700 تومان به ازای هر یک تن کیلومتر 8 دهم سنت هزینه دارد، گفت: «این امر نشان می دهد حمل و نقل ریلی بار در ایران ارزان است اما با این وجود هنوز بار به ریل نیامده است و با این وجود، در کشورهای اروپایی که قیمت سوخت واقعی است، حمل بار به روی ریل آمده است.»/

وی با بیان اینکه از سال 88 تا 92 حجم حمل بار با ریل به طور میانگین 32 تا 34 میلیون تن بود که جای تامل دارد، افزود: «این سهم در سال 96 به 47 میلیون تن رسید که این موفقیت تنها با کاهش حق دسترسی شرکت راه آهن به ریل از 57 به 19 درصد محقق شده است بنابراین باید مزیت های حمل و نقل ریلی را افزایش دهیم.»

مدیرعامل شرکت راه آهن با اشاره به اینکه در سال 96 معادل 133 میلیون تن کالا از کشور صادر و 40 میلیون تن وارد شده است درباره سهم حمل و نقل ریلی در این بخش گفت: «سهم ریل از این میزان تجارت کالا تنها 15 میلیون تن بوده در حالی که ما به کشورهای مختلف از جمله چین از طریق کریدورهای مختلف متصل هستیم. تنها از طریق مرزهای میرجاوه، سرخس، اینچه برون، امیرآباد، ترکیه، آذربایجان، عراق و ... می توانیم 72 میلیون تن بار از طریق ریل صادرات و واردات داشته باشیم.»

 معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در چند سال اخیر 1200 کیلومتر خط ریلی دوم به بهره برداری رسید، گفت: «قرار است تا قبل از هفته دولت سال آینده هزار کیلومتر ریل دوم دیگر هم به بهره برداری برسد. همچنین خط آهن محور جنوب پس از 60 سال در دولت یازدهم نوسازی شد. شورای اقتصاد با سرمایه گذاری 7.5 میلیارد دلاری در بخش ریلی موافقت کرده و آن را به تصویب رسانده است.»/