حجت الاسلام «نصرت الله آیتی» در گفتگو با خبرنگار گروه مهدویت و غدیر خبرگزاری شبستان در پاسخ به این سوال که اخیرا در فضای مجازی حادثه شهادت کودکی خردسال در مدینه را با یکی از احادیث امام صادق(ع) که می فرمایند: «یا زرارة لابد من قتل غلام بالمدينة، قلت: جعلت فداك أليس يقتله جيش السفياني؟ قال: لا ولكن يقتله جيش آل بني فلان يجيئ حتى يدخل المدينة، فيأخذ الغلام فيقتله، فإذا قتله بغيا وعدوانا وظلما لا يمهلون، فعند ذلك توقع الفرج إن شاء الله؛ اى زراره به ناچار بايد در مدينه نوجوانی كشته شود، گفتم: قربانت، همان نيست كه قشون سفيانى او را بكشند؟ فرمود: نه، ولى قشون "آل بنى فلان" او را بكشند، بيايد تا در مدينه در آيد و آن نوجوانی را بگيرد و بكشد، چون از راه خودسرى و عدوان و ستم او را بكشد، ديگر مهلتشان به سر آيد، در اين هنگام توقع فرج داشته باش! ان شاء الله» تطبیق داده اند، آیا سند این صحیح معتبر است و با اتفاق رخ داده در عربستان تطبیق دارد؟، اظهار کرد: بررسی یک حدیث و در نهایت تطبیق آن با نشانه های ظهور دارای سه مرحله است، مرحله اول بررسی سند است، سپس دلالت روایت باید بررسی شود و در نهایت باید با حوادث روز توسط کارشناسان فن تطبیق داده شود.
این کارشناس مهدوی با اشاره به سند این حدیث تصریح کرد: این حدیث نسبتا مفصل است که در کتاب کافی ذکر شده، همچنین، مرحوم نعمانی نیز این حدیث را در کتاب «الغیبه» ذکر کرده است و شیخ صدوق نیز در «کمال الدین» به آن پرداخته است که اگر بخواهیم سخت گیرانه به آن بپردازیم، سند خوب و معتبری ندارد، در کتاب «مِرآةُ العُقُول» علامه مجلسی که شرحی بر کتاب کافی است، ابتدای هر حدیث سند را بررسی می کند که ذیل این حدیث نوشته است، مجهول، یعنی حداقل یکی از راویان این حدیث معتبر نیست.
آیتی اضافه کرد: البته شخصا معتقدم به این دلیل که این حدیث توامان توسط مرحوم کافی، مرحوم نعمانی و شیخ صدوق ذکر و تماما نیز از طرف زراره نقل شده است و به دلیل برخورداری از چندین سند، دارای اعتبار است و می توان به آن اعتماد کرد.
این کارشناس مهدوی با اشاره به بررسی دلالتی این حدیث بیان کرد: در متن عربی این حدیث آمده است: «لابد من قتل غلام بالمدينة» که معمول کتب لغت، به نوجوان ترجمه کرده اند یعنی به تعبیر ایرانیان نوجوانی که تازه پشت لبش سبز شده است، البته به معنای پسربچه نیز معنا شده است اما عمدتا غلام به معنای نوجوان معنا می شود.
وی تاکید کرد: در این حدیث ذکر شده است که «يقتله جيش آل بني فلان» یعنی یک سپاهی به مدینه حمله می کند و آن نوجوان را می کشد و این حادثه یک برخورد شخصی نیست و در نهایت امام(ع) می فرماید: زمانی که این اتفاق رخ داد، منتظر فرج باشید که فرج به معنای گشایش است یعنی امام نفرموده است که با این اتفاق منتظر ظهور امام زمان(عج) باشید زیرا فرج و گشایش لزوما به معنای ظهور نیست گرچه یکی از مصادیق است.
آیتی با اشاره به اینکه از متن حدیث نمی توان این استنباط را کرد که این حادثه غریب به ظهور رخ خواهد داد، ابراز کرد: در این حدیث ذکر شده که منتظر یک گشایش باشید که می تواند با رخ دادن این واقعه یک گرفتاری از جامعه شیعه به طور مثال برداشته شود.
این پژوهشگر مهدوی با اشاره به نحوه تطبیق یک روایت با وقایع محدثه، ابراز کرد: اینکه بنی فلان چه افرادی هستند، علامه مجلسی در مرآه العقول می فرماید: احتمالا مقصود بنی عباس است و آن نوجوانی که کشته می شود و گشایشی رخ می دهد ناظر به یک اتفاق در آن زمان باشد؛ بنابراین، این حادثه به یک نشانه بعید از ظهور اشاره کرده و از نشانه های منفصل است و یا می فرمایند شاید بنی فلان مقصود بنی مروان باشد که بنی امیه را منقرض کردند. به عبارت دیگر، برداشت ایشان آن است که این حدیث ناظر به اتفاقی است که در گذشته رخ داده و از «فرج» ذکر شده در حدیث، ظهور را درک نکرده اند.
وی درباره نسبت جنایت رخ داده در عربستان با این روایت، بیان کرد: این حدیث منطبق بر این حادثه نیست زیرا در این حادثه غلامی کشته نشد بلکه یک کودک شش ساله به شهادت رسید، نکته دوم سپاهی به مدینه حمله نکرد بلکه حادثه ای شخصی بود و سوم آن که اگر حتی فرض بگیریم که امام صادق(ع) در این حدیث فرموده بودند که یک پسر شش ساله کشته می شود و فرموده بودند که یک وهابی این طفل را می کشد و به سپاه اشاره نکرده بودند و حتی فرموده بودند بعد از این واقعه منتظر ظهور باشید، باز هم حق نداشتیم تطبیق قطعی بدهیم، اینکه گفته شود شاید یا احتمالا رخ خواهد داد، عاری از اشکال است.
آیتی تاکید کرد: اگر این مفروضات واقعاً در حدیث ذکر شده بود هم نباید قاطعانه تطبیق داد و اظهار نظر کرد زیرا شاید چندین سال دیگر باز هم چنین حادثه ای رخ دهد، بنابراین حق تطبیق قطعی را نداریم.
کارشناس مهدوی در ادامه بیان کرد: خواهش بنده از افرادی که تریبون دار و سخنران هستند، آن است که با احساسات مومنین بازی نکنند، افزایش انگیزه، رغبت و شوق مومنان به ظهور و امام زمان(عج) با هر ابزار و وسیله ای کاری صحیح نیست و این از خطراتی است که در کمین مومنان قرار دارد.
وی اضافه کرد: در دین اسلام حرف ها و مطالب بسیاری برای مشتاق کردن مومنان به ظهور وجود دارد، لذا لزومی ندارد با حرف های بی اساس اشتیاق ایجاد کرد زیرا با همان بی اساسی نیز اشتیاق از میان خواهد رفت اما اگر شوق به ظهور با مبنا و اساس محکم پایه گذاری شد، این آمد و شدها تاثیری در اعتقادات مردم نخواهد داشت.
آیتی در پایان خاطرنشان کرد: این تطبیق های غیرکارشناسانه موجب می شود که مخاطبان حرف ها را بشوند و بعد از گذشت مدتی که خبری نشد، علامت سوال در ذهن خود داشته باشند، مانند همان حادثه مرگ ملک عبدالله که افراد بسیاری در فضای مجازی و سایت ها به آن به عنوان علائم ظهور پرداختند که خبری هم نشد، لذا تقاضا داریم در این مسائل به کارشناسان مربوطه مراجعه و قاعده مند مطالب نقل شود زیرا امر تطبیق حدیث دارای قواعد و اصولی است و هر فردی قادر به انجام نیست.
نظر شما