حمایت های دولت از شرکت های دانش بنیان/از افزایش تعداد تا ارائه تسهیلات بانکی

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، شرکت ‌های دانش بنیان به عنوان عاملی موثر در دستیابی به اقتصاد دانش‌محور و نوآور محسوب می شوند. این موسسه ها با بهره گیری از ایده ها و فناوری‌های نوین قادر هستند تا ضمن ثروت آفرینی، کشور را به طرف تحول ساختار اقتصادی هدایت کنند و زمینه استقلال و خودکفایی را در عرصه های مختلف فراهم آورند.

شرکت های دانش بنیان، موسسه هایی خصوصی یا تعاونی هستند که با هدف افزایش علم، ثروت و رشد سرمایه گذاری بر پایه دانش و به منظور استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت‌ها و توانایی‌های موجود در دانشگاه‌ها و نهادهای پژوهشی و تحقق اهداف برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور تشکیل شده اند. این شرکت‌ها در حقیقت حلقه اتصال میان ایده و فناوری به شمار می روند که می‌توانند طرح ها را در مسیر رسیدن به توسعه هدایت کنند.

این موسسه ها در تلاشند تا به چشم اندازهای مشخص شده در اقتصاد مقاومتی دست یابند. دولت تدبیر و امید هم در راستای ارج نهادن به نوآوری‌های نخبگان کشور، حمایت از این شرکت ها را از ابتدا در دستور کار خود قرار داد و بر این اساس حجت الاسلام «حسن روحانی»، رییس جمهوری پایان خرداد 93 دستوری برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان به اعضای هیأت دولت ابلاغ کرد. در این دستور از همه دستگاه‌های اجرایی خواسته شده است نسبت به انعقاد قرارداد با شرکت‌های دانش بنیان یا سفارش تولید محصولات مورد نیاز به این شرکت ها اقدام کنند.

حمایت و توسعه فعالیت شرکت‌های دانش بنیان و رفع بخشی از مشکل اشتغال فارغ التحصیلان مراکز آموزش عالی از جمله دلایل رئیس جمهوری برای ابلاغ این دستور بوده است. در راستای اقدامات انجام شده از سوی دولت برای حمایت از شرکت های دانش بنیان باید گفت شاهدیم که تعداد شرکت های تایید صلاحیت شده در مرداد ۱۳۹۲حدود ۴۰، سال ۱۳۹۳ حدود ۶۰۰، سال ۱۳۹۴ بالغ بر 1500، سال ۱۳۹۵معادل 2500 و 3350 شرکت در سال ۱۳۹۶ بوده است و این نشاندهنده رشد فعالیت این شرکت ها در اثر حمایت های دولت بوده است.

چندی پیش نیز بنا به مديركل فناور مديركل فناوري وزارت علوم به فارس میزان فروش شرکت‌های دانش‌بنیان از ۱۷۱ میلیارد تومان به حدود ۸ هزار میلیارد تومان از سال ۹۱ تا ۹۶ افزایش یافته است. «مهدی کشمیری» گفته بود: «در این راستا تعداد پارک‌های علم و فناوری از 33 پارک در سال 1391 به 43 پارک در سال 1397 افزایش یافته است. به طوری که علاوه بر افزایش تعداد شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک‌ها از صفر در سال 1391 به یک هزار و ۲۹۷ شرکت تا پایان سال 1396، شاخص‌های فروش و اشتغال ایجاد شده به خصوص برای فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها نیز ارتقای قابل توجهی داشته است.

وی اضافه کرده بود: «بر این اساس در مدت مشابه میزان فروش شرکت‌ها از 171 میلیارد تومان به ۷ هزار و ۷۸۳ میلیارد تومان و میزان صادرات آنان نیز از 42.2 به 625.262 میلیون دلار رسیده است. علاوه بر این در این مدت تعداد شاغلان در واحدهای فناور و شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک های علم وفناوری از ۱۹ هزار نفر به ۴۲ هزار و ۱۰۰ نفر افزایش داشته است.»

مديركل فناور مديركل فناوري وزارت علوم افزود: «تعداد ایده‌های تبدیل شده به محصول تجاری از 587 به ۲ هزار و ۸۸۸ ایده و تعداد فناوری و محصولات صادر شده از 36 به 375 رشد داشته است.»

این در حالی است که چندی پیش نیز بانک مرکزی اعلام کرده است که شبکه بانکی کشور در ۹ ماه منتهی به آذرماه سال ۱۳۹۷، به ۶۲۶ شرکت دانش بنیان معادل ۵۱۹۹۴ میلیارد ریال تسهیلات (به طور متوسط به هر شرکت ۸۳ میلیارد ریال) پرداخت کرده است.در این مدت بانک‌های ملت و صادرات به ترتیب با ۹۹۶۰.۴ و ۸۵۶۸.۸ میلیارد ریال بیشترین مبلغ پرداختی به شرکت‌های دانش بنیان را به خود اختصاص داده اند.

همچنین مجموع تسهیلات پرداختی از آذرماه ۱۳۹۶ تا آذرماه ۱۳۹۷ به شرکت‌های دانش بنیان، معادل ۶۹۸۷۳.۲ میلیارد ریال و سهم بانک‌های دولتی، بانک‌های خصوصی شده و بانک‌های خصوصی و موسسات اعتباری از این میزان به ترتیب معادل ۱۷۴۳۷.۱، ۲۷۲۰۱.۶ و ۲۵۲۳۴.۵ میلیارد ریال بوده است.

مانده کل تسهیلات اعطایی به ۱۰۴۰ شرکت دانش بنیان در پایان ماه مذکور معادل ۷۰۱۵۱.۷ میلیارد ریال (میانگین به هر شرکت ۶۷.۵ میلیارد ریال) است. بیشترین مانده به بانک‌های ملی (۱۳۴۰۴ میلیارد ریال)، ملت (۹۷۵۲.۳ میلیاردریال) و پاسارگاد (۶۹۲۹.۳ میلیارد ریال) تعلق دارد.

بر این اساس، مانده مطالبات غیرجاری به میزان ۱۳۱۵۱.۴ میلیارد ریال (متعلق به ۱۷۳ شرکت) و معادل ۱۸.۷ درصد کل مانده تسهیلات است. همچنین مانده مطالبات غیر جاری شامل ۴۲۷۷.۸ میلیارد ریال سررسید گذشته (۸۶ شرکت)، ۱۶۹۶.۷ میلیارد ریال معوق (۵۷ شرکت) و ۷۱۷۷ میلیارد ریال مشکوک الوصول (۶۰ شرکت) است. منظور از تعداد شرکت‌ها در گزارش‌های مقاطع قبل تعداد تسهیلات اعطایی به شرکت‌های دانش بنیان بوده است از این مقطع تعداد شرکت‌ها فارغ از تعداد تسهیلات پرداختی منظور نظر است.

به دلیل ارزیابی ماهانه شرکت‌های دانش بنیان توسط کارگروه مربوطه در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تعدادی از شرکت‌های جدید به فهرست شرکت‌های دانش بنیان افزوده شده و برخی نیز حذف می‌گردند لذا بخشی از تغییرات در مانده تسهیلات پرداختی به دلیل فوق است.

یادآور می شود: در حال حاضر تعداد چهار هزار شرکت دانش بنیان در کشور وجود دارد که اعطای تسهیلات به آنها به دو تا سه ماه کاهش یافته است. همچنین مدت زمان اعطای ضمانت نامه نیز به چهار روز کاهش یافته است. شرکت های دانش بنیان پیش از این برای دریافت ضمانت نامه باید چهل مرحله را طی می کردند ولی در دوره جدید فعالیت های صندوق نوآوری با پذیرش پوشش ریسک صندوق به میزان پنج درصد زمان صدور ضمانت نامه ها به چهار روز کاهش یافته است. تاکنون 200 میلیارد تومان به شرکت های دانش بنیان تسهیلات اعطا شده است که از این میزان 15 درصد اعطا شده جزو معوقات شرکت های دانش بنیان است که تاکنون این تسهیلات پرداخت نشده است./