خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: «اولیای خدا به ماه رجب بسیار اهمیت می دادند و سعی می کردند که زندگی خود را در ماه رجب با زندگی اهل بیت(ع) تطبیق داده و الگوگیری کرده و طبق همان منوال و روش زندگی کنند.
مهمترین سبک زندگی که در ماه رجب به انسان آموزش داده می شود آن است که حوایج دنیای خود را سمت و سو بدهیم، افراد در این دنیا چند دسته می شوند. برخی در زندگی دنیایی خود، چیزی جز خورد و خوارک و پوشاک نمی فهمند، به قول سعدی: «عمر گران مایه در این صرف شد، تا چه خورم صیف و جه پوشم شتا»؛ اما برخی دیگر ...:
این جملات گزیده ای از مباحث حجت الاسلام «علی محمد باقی»، کارشناس مرکز تخصصی نماز، استاد حوزه و دانشگاه است که در ادامه بخش کامل آن تقدیم حضورتان می شود:
ماه رجب از جمله ماه هایی است که هر فرد مسلمانی می کوشد از آن بیشترین بهره را به نسبت بضاعت خود ببرد، در مورد رجب سخنان فراوانی در لسان اهل بیت(ع) و ادعیه آمده است، برای ورود به بحث، اشاره ای به فضیلت و جایگاه این ماه مبارک داشته باشید.
ماه رجب از بهترین ماه های خدا و مقدمه ورود به ضیافت الهی در ماه رمضان است، در حقیقت آن چیزی که انسان را لایق می کند که بتواند در ماه رمضان به مهمانی خدا برود، رجب است چون ماه شست شو از آلودگی ها است و شاید از همین جهت رجب نام نهری در بهشت است.
اگر گفته می شود نهری است در بهشت نَه اینکه مربوط به قیامت و بعد از مرگ باشد یعنی آن حقیقت و آن نهر در بهشت وجود دارد و در همین دنیا انسانی که آداب ماه رجب را رعایت می کند با آن حقیقت مرتبط می شود، یعنی انسانی که ادعیه ماه رجب را خوانده، در ماه رجب از خودش مراقبت کرده، روزه ما رجب را گرفته و آن میزان که وسع اش بوده عباداتی را که در ماه رجب از او خواسته اند، انجام داده است می تواند از حقیقت نهر رجب بهره مند شود که البته ظهور و آشکار شدن اینکه چه قدر استفاده از این نهر خواهیم داشت در روز قیامت معلوم خواهد شد، در نتیجه استفاده برای قیامت نیست بلکه برای همین دنیا است اما ظهور و بروزش در قیامت خواهد بود. مثل دانش آموزی که درس می خواند اما اینکه چه قدر درس خوانده روز امتحان خودش را نشان می دهد. به تعبیر قرآن «يَوْمَ تُبْلَى السَّرَائِرُ».
ماه رجب چه کار می کند که انسان را به آن مرتبه عالی رهنمون می سازد؟ به بیان دیگر رهاورد این ماه در حوزه سبک زندگی برای انسان چیست؟
این ماه مبارک سبک زندگی صحیح را به انسان آموزش می دهد که این زندگی انسان را از زندگی حیوانی به زندگی طیبه یا به تعبیر خود قرآن کریم حیات طیبه سوق دهد، قرآن می گوید هر زن و مردی که به خدا ایمان بیاورد و عمل صالح انجام دهد او را به حیات طیبه و پاک زنده می کنیم.
مقدمه این اتفاق مبارک از ماه رجب شروع می شود، اولیای خدا به ماه رجب بسیار اهمیت می دادند و سعی می کردند که زندگی خود را در ماه رجب با زندگی اهل بیت(ع) تطبیق داده و الگوگیری کرده و طبق همان منوال و روش زندگی کنند.
مهمترین سبک زندگی که در ماه رجب به انسان آموزش داده می شود آن است که حوایج دنیای خود را سمت و سو بدهیم، افراد در این دنیا چند دسته می شوند. برخی در زندگی دنیایی خود، چیزی جز خورد و خوارک و پوشاک نمی فهمند، به قول سعدی: «عمر گران مایه در این صرف شد، تا چه خورم صیف و جه پوشم شتا». این افراد نهایتاً یک زندگی به ظاهر راحتی در این دنیا پیدا می کنند، گرچه همین زندگی هم زندگی بدون فراخی است اما ظاهرا راحت است.
رهاورد این سبک از زندگی برای انسان چیست؟
به تعبیر قرآن کسی که از یاد خداوند روی بگرداند زندگی اش تنگ خواهد شد: «فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا». درست است که در ظاهر این زندگی پر مال و پر بار است ولی در باطن این زندگی به دلیل آن که از یاد خدا خالی است، سخت و زجرآور است. چنین انسانی به دلیل آنکه می داند فرض بر بیشتر هم است هرگز از مقداری که دارد، لذت نمی برد مثل بچه ای که در فکر موتورسیکلت است و دیگر از دوچرخه اش لذت نمی برد، افرادی که هدف شان در زندگی دنیا است و زندگی شان را بر این محور چیده اند به این سمت می روند. این سبک زندگی دنیایی و غربی است که در این سبک زندگی شخص چیزی جز هوا و هوس دنیایی نمی فهمد، قرآن کریم می فرماید آنها از زندگی آخرتی بهره ای ندارند.
این تنها سبک زندگی موجود برای انسان است یا سبک های دیگر با تفاوت های ماهوی نیز وجود دارند؟
دسته دوم از انسان ها از مواهب این دنیا بهره مند هستند اما زندگی شان بر هدف این دنیا نیست بلکه این دنیا را ابزار و وسیله ای می دانند که از آن استفاده کرده و به آخرت برسند، این سبک زندگی را امیرالمومنین(ع) تایید و فرموده اند دنیا برای این افراد محل تجارت است.
یعنی این دنیا محل تجارت اولیای خدا است، آنها نه اینکه زندگی نکنند، از عمر دنیایی بهره مند هستند اما همّ و غم آنها این است که این دنیا را به عنوان ابزاری برای رسیدن به آخرت استفاده کنند.
در ادعیه ماه رجب انسان به سبک زندگی دوم سوق داده می شود، در دعای مشهور این ماه «یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ»، اول خدا را قسم می دهیم که تو کسی هستی که همه خیرات از او تو امید می رود، منشا همه خیراتی و هرکس چیزی از امور خیر بخواهد در خانه توست، بعد می گوییم حال که تو اینگونه هستی «أَعْطِنِي بِمَسْأَلَتِي إِيَّاكَ جَمِيعَ خَيْرِ الدُّنْيَا وَ جَمِيعَ خَيْرِ الْآخِرَةِ». سبک زندگی در ماه رجب به ما یاد می دهد که دنیا را از خدا نخواهید بلکه خیر دنیا را از خدا بخواهید.
در نتیجه با این دعا، آنچه که از خدا طلب می کنیم دنیایی است که صرف رسیدن به حضرت حق شود نه در جهت رسیدن به خود و خور، نه در جهت زندگی حیوانی خرج شود بلکه در جهت حیات طیبه خرج و مصرف شود، چنان که در ادعیه این ماه می خوانیم: «یَا مَنْ یَمْلِکُ حَوَائِجَ السَّائِلِینَ».
اوج ادعیه ماه رجب که تبلور ویژگی های یاد شده باشد کدام دعا و یا کدام از فراز از این ادعیه است؟
اوج این ادعیه در ماه رجب یا افق بلند ادعیه و عالی ترین سبک زندگی در دعای رجبیه که از امام زمان(عج) نقل شده متبلور است؛ در آن دعا ما از خدا می خواهیم که سبک زندگی ما را سبک زندگی حضرت محمد(ص) و آل محمد (ص) قرار دهد. در حقیقت از خدا می خواهیم که آنچه اهل بیت(ع) و اولیای الهی طلب کردند که در دنیا و آخرت به آن برسند، ما هم به آنها برسیم.
نتیجه تمرین این سبک از زندگی در رجب چیست؟
می دانیم که اگر سبک زندگی ما همرنگ زندگی اهل بیت(ع) شود، عالی ترین سعادت دنیا و عالی ترین سعادت آخرت در آن دیده می شود، به تعبیر صحیح تر و دقیق تر، آن حیات طیبه ای که خداوند متعال، برای مومنین در قرآن ترسیم و بیان کرده است، در زندگی پیامبر (ص) و اهل بیت(ع) نمایان است و اگر قرآن کریم فرمود: «قَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا» از این جهت است.
این اسوه در همین دنیا باید شروع شود، در این دنیا به الگوگیری از آن بزرگواران(ع) باید بپردازیم تا با آنان همنشین و محشور شویم، خلاصه بحث اینکه اگر انسان مودب به آداب رجب از هر زندگی غیر توحیدی دست شسته و جان و روح خود را در نهر این ماه شست و شو داده و آماده زندگی طیب و طاهر کند، به سعادت واقعی رسیده است.
نظر شما