خبرگزاری شبستان، پریسا رهنما: سال 97 یکی از سال های سخت ایران در زمینه اقتصادی بود و دولت روزهای سختی را به منظور تامین معیشت مردم پشت سر گذاشت. به منظور تحلیل معضلات اقتصادی سالی که پشت سر گذاشتیم و درس هایی که باید برای سال آینده بگیریم، «پیمان فروزش» کارشناس اقتصادی و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان توضیحاتی در قالب مصاحبه ارایه داده که در زیر می خوانید:
سوال: مشکلات اقتصادی ایران را از چه نظر می توان تفسیر کرد؟
مشکلات اقتصادی ایران در دو بخش بیرونی و داخلی امکان ارزیابی دارد. اقتصاد داخلی ما در سال 97 دچار یک تلاطم شد و سیاست های کل کشور منعکس شده از سیاست های خشمانه خارجی بود که علیه ایران در این سال صورت گرفت.
سوال: اصلی ترین مشکلی که در سیاست های اقتصادی ایران در سال 97 وجود داشت چه بود؟
در سالی که پشت سر گذاشتیم یک بی نظمی در سیاست های اقتصادی داخل کشور وجود داشت و سیاست های بانک مرکزی نیز بی نظمی های زیادی در اقتصاد ایران ایجاد کرد. این سیاست ها بخش خصوصی را نیز دچار سختی کرد.سیاست های تخصیص و نرخ ارز درست نبود و از ابتدا می خواستند که نرخ ارز را تثبیت کنند اما هم دچار تعلل کردند این سیاست را و هم بازار را دچار مشکل کردند. این اشکال به این دلیل رخ داد که بانک مرکزی از بازار ارز اطلاع زیادی نداشت.
عرضه و تقاضا را در نظر نگرفتند و یک بی نظمی در عدم تشخیص در عرضه و تقاضا رخ داد و باعث شد که بانک مرکزی به موقع در بازار دخالت نکند. زمانی که بازار تعیین کننده است نیازی به دخالت بانک مرکزی نیست اما زمانی که بازار امکان تعیین قیمت و عرضه و تقاضا را ندارد بانک مرکزی باید در این مساله دخالت داشته باشد. عدم ورود درست بانک مرکزی به بازار ارز موجب چند نرخی شدن قیمت ارز شد و فشار بر مردم بیشتر شد.
سوال: معضلی دیگری که تحلیلگران اقتصادی به آن اشاره می کنند کلان سیاست اقتصادی ماست. در این زمینه در سال 97 چه ضعفی وجود داشت؟
در این رابطه می توان گفت که در سال گذشته بخشنامه ها و سیاست های ابلاغی به بخش خصوصی و تولید درست نبود. مشخص است که با ابلاغ این همه دستورالعمل و بخشنامه تولید دوام نمی آورد. بنابراین در سال 98 بایستی بانک مرکزی و حوزه اقتصاد در ابتدای سال دستورالعمل ها و بخشنامه ها را اعلام کنند تا وضعیت مشخص باشد. اگر هم نمی توانند باید بروند کنار.
سوال: در سال جدید چگونه می توان این مشکل را حل کرد؟
در سال گذشته این همه دستوالعمال وحشتناک بود در هیچ کشوری حتی در شرایط جنگی این همه دستورالعمل و بخشنامه برای بخش تولید صادر نمی شود. در ابتدای سال 98 وزارت اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی باید دستورالعمل ها را صادر کنند تا همه ملزم به اجرای آن باشند.
سوال: چه تصمیمات دیگری برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور در سال 98 باید اتخاذ شود؟
تثبیت نرخ ارز باید برای سال 98 مهمترین موضوع باشد و باید براساس دارایی ها و عرضه و تقاضا و اصول مداخله برای نرخ ارز تصمیم گیری شود و این نرخ ثابت بماند.
مطلب دیگر بحث نظارت است و باید در سال جدید در بحث اجرای نرخ ارز از سوی بخش های مختلف نظارت جدی صورت بگیرد و هر کسی نتواند به صورت میلی در این زمینه اقدام کند. نظارت ها باید به صورت سیستمی باشد. اگر در این زمینه کم کاری شود قطعا مشکلات اقتصاد ایران حل نخواهد شد.
سیستمی بودن همه حوزه های اقتصاد نکته دیگری است که باید برای به سامان رسیدن اقتصاد ایران در سال 98 نسبت به آن عمل کرد. با این روش امکان عمل به منفعت های فردی وجود نخواهد داشت و منافع ملی در نظر گرفته خواهد شد و سیاست های شخصی باعث نمی شود که سیستم اقتصاد دچار چالش شود.
سوال: در مورد بخش خصوصی در سال جدید چه نکاتی باید در اقتصاد کشور مورد توجه قرار گیرد؟
نگاه به تولید و کمک کردن به بخش خصوصی مورد دیگری است که باید در سال 98 به آن توجه داشت. بخش خصوصی در سال 97 دچار آسیب های فراوانی شد. بانک ها در سال جدید وام ها را با نرخ سود مشخص در اختیار بخش تولید قرار دهند. اگر بخش خصوصی در تولید وارد شود بحث اشتغال نیز مورد توجه قرار خواهد گرفت.
سوال: در خصوص مالیات، آیا نیاز است دولت روش های کسب مالیات و افزایش این درآمد را تغییر دهد؟
در مورد مالیات هم باید تصمیمات جدی در سال 98 گرفته شود. در این زمینه باید به صورت سیستمی و مشخص عمل شود . از مالیات علی الحساب باید عبور کرد و شفافیت مالیاتی به گونه ای باشد که پرداخت مالیات فرهنگ سازی شود و همه مانند کارمندان مالیاتشان را به صورت مرتب پرداخت کنند. همچنین کسانی که فرار مالیاتی دارند مشخص شوند و مالیات بخش های تولید و خصوص واقعی تنظیم شود به گونه ای که امکان پرداخت آن باشد. همچنین آثار پرداخت مالیات در کشور نیز باید مشخص شود و همه بدانند این درآمد در کجاها هزینه می شود.
نرخ و روش محاسبه مالیات هم باید مشخص شود تا همه علاقه مند به پرداخت آن شوند و اگر این اقدام انجام شود سال آینده کشور به سمت آبادانی و توسعه حرکت خواهد کرد و مردم هم از پرداخت بیمه و مالیات لذت خواهند برد.
سوال: در ابتدای مصاحبه به مشکلات خارجی اقتصاد کشور هم اشاره کردید. برای حل این مشکلات چه اقداماتی از سوی دولت می تواند در سال جدید انجام شود؟
در عوامل خارجی هم سیاست خارجی کشور باید به پشتیبانی بخش اقتصادی و تولید بیاید. سیاست حامی یک اقتصاد کامل باشد و در روابط دو جانبه نیز مسیرها برای همکاری های اقتصادی از سوی دستگاه دیپلماسی باز شود.
تولید بر مبنای صادرات و در اختیار گرفتن بازار کشورهای مختلف نیز یک راهکار دیگری برای حل مشکلات اقتصادی ایران در زمینه خارجی باشد. اثر مهمی بر شمکوفایی اقتصادی داشته باشد.
سوال: فکر می کنید همه این نکاتی که شما بیان کردید امکان اجرا در سال جدید داشته باشد؟
همه این ها امکان پذیر است در صورتیکه همه مسئولان منافع ملی را بر منافع فردی ترجیح دهند./
نظر شما