خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: امیرالمومنین امام علی علیه السّلام می فرمایند: «کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللهُ فیهِ فَهُوَ یَومُ عیدٍ؛ هر روزی که در آن گناه نشود همان روز، روز عید است.»(1)
این یعنی اگر قدر عمر خود را بدانید و معصیت نکنید و هر روز پیشرفتی داشته باشید آن روزتان نو و تازه است در غیر این صورت هر روزتان مثل روز قبلی خواهد بود.
شاهراه این نو بودن و تازگی، ترک معاصی و گناه است چنان که در روایات آثار و برکات و لذات این ترک و دوری تصریح شده است.
قطب راوندی از امام باقر (علیهالسّلام) نقل میکند که فرمود: «شگفتا که مردم از ترس بیماری در خوردن غذا احتیاط و امساک میکنند ولی از بیم آتش دوزخ از گناه خودداری نمیکنند.»(2)
و از امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) است که فرمودند: «در ترک گناه با نفس خویش دست و پنجه نرم کنید تا کشاندن آن به سوی طاعات و عبادات بر شما آسان شود.»(3)
این دست و پنجه نرم کردن با نفس در آموزه های دینی به «تقوا» تعبیر می شود. تقوا نتیجه خداشناسی و ترس از عقوبت الهی بر گناهان و محبت به خداوند است. کسی که مدعی خدا و دوستی او است، با بی تقوایی او را عصیان نمی کند. کسی که از کیفر قیامت و محاسبه الهی بیمناک است، تقوا را شعار خویش می سازد. کسی که خدا را همه جا و در همه حال، حاظر و ناظر ببیند و قدرت مطلقه پروردگار را بشناسد با گناه کردن در برابر خدا طغیان نمی کند.
چنان که مولای متقیان فرموده اند: «همانا تقوای الهی، کلید هر درستی و ذخیره رزو قیامت و رهایی از هر بردگی و نجات از هر هلاکت است».(4)
در قرآن کریم واژه «تقوا» ۱۷ بار و مشتقات آن بیش از ۲۰۰ بار آمده است. از منظر قرآن، فقط اعمال متقیان پذیرفته است و به کاری که بنیان آن براساس تقوا نباشد اعتنایی نمیشود: «اِنَّما یتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ المُتَّقین».
از مهمترین مفاهیم خویشاوند و همردیف با تقوا در قرآن، ایمان است. همنشینی این دو واژه در بسیاری از آیات، از استلزام میان این دو مفهوم حکایت میکند و نشان میدهد که تقوا از لوازم ایمان است.(5)
رسیدن به سعادت ابدی، آرمان فطری همه انسان ها است ولی بیشتر آنها در تشخیص راه سعادت به اشتباه می روند، از دیدگاه اسلام تقوای الهی، مركب راهواری است كه صاحب خویش را به سر منزل سعادت میرساند، مولای متقیان(ع) دنیا در این باره میفرماید: «اَلا و اِنَّ التَّقوی مَطایا ذُلُلٌ حُمِلَ عَلیها اَهلُها و اُعطُوا اَزمَّتَها فَاَورَدَتْهُمُ الجنَّهَ»(6)
و در دعای امام عصر(عج) نیز تقوا از خواسته هایی است که منتظران از خدا مسئلت می کنند: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِيقَ الطَّاعَةِ، وَ بُعْدَ الْمَعْصِيَةِ».
پی نوشت ها:
1-نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 428؛
2-جامع احادیث الشیعه، ج۱۳، ص۳۲۷؛
3- فهرست موضوعی غرر، ص۱۲۹، حدیث ۶۴۱۰؛
4-نهج البلاغه، خطبه 203؛
5-دانشنامه مجازی مکتب اهل بیت(ع)؛
6-نهجالبلاغه، خطبه 16، ص 67.
نظر شما