به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از بیرجند، «جمیله رضازاده» امروز (24 فروردین) در جمع خبرنگاران با اشاره به ضرورت آگاه‌سازی اختلال اوتیسم در جامعه، گفت: تمام افرادی که به نوعی درگیر فعالیتهای مرتبط با این اختلال هستند تلاش می کنند تا شهروندان و مردمان جامعه را نسبت به این اختلال آگاهتر کنند و امکان تبادل اطلاعات در این زمینه را افزایش دهند.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه اختلال طیف اوتیسم از جمله اختلالات پر هزینه است که نیاز به خدمات تخصصی مستمر اعم از روانشناسی، کاردرمانی، گفتار درمانی و ... دارد، افزود: به همین دلیل مخارج این خانواده‌ها بسیار بالاتر و نیازهایشان خیلی وسیع‌تر از خانواده‌های دارای کودکان با سایر معلولیت ها است.
به گفته وی تشخیص این اختلال در سنین اولیه زندگی اهمیت دارد و مداخلات تاثیر بیشتری خواهند داشت و در حال حاضر میزان شیوع اختلال طیف اوتیسم در کودکان و بزرگسالان حدود یک درصد است و این بدین معناست که در کشوری مانند ایران با جمعیت حدود 80 میلیون نفر احتمال می رود حدود 800 هزار مبتلا به اختلال طیف اوتیسم وجود داشته باشند که البته این تعداد هر روز در حال رشد است.
رضازاده با احتساب اینکه میزان شیوع اختلال طیف اوتیسم در کودکان و بزرگسالان حدود یک درصد است، ادامه داد: با توجه به جمعیت 735 هزار نفری خراسان جنوبی به نظر می‌رسد تعداد 7 هزار و 350 نفر در سطح استان به صورت طیفی از خفیف تا شدید مبتلا به اختلال طیف اوتیسم باشند.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی بیان کرد: هم اکنون جهت تشخیص اوتیسم هیچ آزمایش بیولوژیکی وجود ندارد و خصوصیات اصلی اختلالات طیف اوتیسم با نشانه‌هایی در دو زمینه رفتاری شامل نقص در ارتباط اجتماعی و رفتارها، علایق یا فعالیت های تکراری و محدود مشخص شده‌اند.
رضازاده گفت: اصطلاح طیف به این موضوع اشاره دارد که سمپوزیوم این اختلال بسته به شدت آنها، سطح رشدی و سن تقویمی بسیار متغیر هستند.
وی با بیان اینکه علایم این اختلال از 18 ماهگی بروز و معمولا در 24 ماهگی قابل تشخیص است، افزود: بررسی‌های انجام شده احتمال وجود عاملی ژنتیکی که باعث ایجاد اختلال در سیستم عصبی – رشدی می شود را در بروز این اختلال موثر می دانند هر چند عوامل دیگری نظیر اختلالات کروموزومی، عوامل بیوشیمیایی، عوامل جنینی، ناهنجاری‌های مغزی نیز مطرح هستند و نقش و شدت اثر آنها در بروز اختلال در دست بررسی و تحقیق است.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه اختلال اوتیسم باعث می شود که مغز نتواند در زمینه ارتباطات اجتماعی و رفتارهای ارتباطی به درستی عمل کند، اظهار کرد: کودکان و بزرگسالان دارای اتیسم در زمینه ارتباط کلامی و غیر کلامی، رفتارهای اجتماعی، فعالیتهای سرگرم کننده و بازی، فعالیتهای حسی، مسیر رشد و توانمندی های شناختی، عملکرد اجرایی و ذهن خوانی دارای مشکل بوده و یا با گروه سنی خود در زمینه عملکردهای ذکر شده متفاوت هستند.
رضازاده با تاکید بر اینکه کودکان دارای اختلال اوتیسم دارای نوعی ناهماهنگی حسی هستند، تصریح کرد: این امر خود را در عملکردهای مختلفی مانند وضعیت را رفتن و بوییدن، چشیدن و به دهان بردن و خوابیدن نشان می دهد لذا به محرکات حسی معمول پاسخ‌های غیرطبیعی مثل پاسخ‌های اجتنابی و واکنش های بیش از حد و یا کمتر از حد نشان می دهند.
به گفته وی اختلال و مشکلاتی در زمینه عواطف، مهارت‌های حرکتی به خصوص حرکات ظریف دست‌ها، فعالیت های روزمره زندگی و بازی، یادگیری زبان و گفتار طبیعی، و مشکلاتی در زمینه تقلید از دیگران در کودکان مبتلا به اوتیسم دیده می شود لذا این کودکان دارای طیف وسیعی از اختلالات روان شناختی و پزشکی هستند.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان اینکه بهزیستی با همکاری بخش غیردولتی اولین مرکز آموزشی و توانبخشی اختلالات طیف اوتیسم - توان افزا را از تیر‌ماه 93 تاسیس و راه اندازی کرده و خدمات آموزشی و توانبخشی ارائه می‌دهد، گفت: در حال حاضر تعداد 34 کودک دارای اختلال اوتیسم بصورت یارانه ای پذیرش و از خدمات مرکز بهره مند هستند.
رضازاده با اشاره به اینکه تیم توانبخشی این مراکز شامل روانشناس بالینی، کاردرمان، گفتاردرمان و مربی آموزشی است، افزود: در این مرکز مطابق پروتکل آموزشی توانبخشی بسته خدمتی مداخلات مرکز محور و خانواده محور به کودکان و خانواده ایشان ارائه شده و تعدادی از کودکانی که در مراکز مذکور تحت آموزش های تخصصی قرار گرفته اند به مدارس کودکان با نیازهای ویزه راه یافته‌اند.
وی بیان داشت: ماهانه 555 هزار تومان به ازای معرفی هر کودک از سوی بهزیستی به عنوان یارانه به مرکز جهت ارائه خدمات فوق الذکر به کودکان و نوجوانان پذیرش شده پرداخت می شود.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی تصریح کرد: علت عدم پرداخت مستقیم این مبالغ به خانواده‌ها بالا بودن نرخ خدمات توانبخشی در کلینیک‌های وابسته به وزارت بهداشت و عدم پوشش بیمه به خدمات توانبخشی مورد نیاز این افراد است به گونه ای که با مبلغ فوق تنها می‌توان حدود 10 ساعت از کلینیک های فوق خرید خدمت کرد.
رضازاده با تاکید بر اینکه افراد مبتلا به اوتیسم به طور متوسط به حدود 100 ساعت برنامه آموزشی و توانبخشی نیازمندند، عنوان کرد: سازمان بهزیستی با تامین و پرداخت این مبلغ به مراکز آموزشی توانبخشی اوتیسم تحت نظارت خود بسته خدمتی مورد نیاز این افراد در طول یک ماه را تهیه و همه روزه از ساعت 8 تا 13 در اختیار کودکان و خانواده ایشان قرار داده است.
وی حداکثر پرداخت شهریه خانواده در این مرکز 215 هزار تومان در ماه دانست و ادامه داد: همچنین علاوه بر پرداخت یارانه از تامین بسته حمایتی کمک هزینه ایاب و ذهاب و تامین بسته حمایتی تغذیه ای ویژه کودکان اوتیسم به مراکز روزانه توانبخشی برخوردار می‌شوند.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی از آموزش فراگیر مربی و مسئول فنی مرکز با آخرین تکنیک ها در زمینه های غربالگری، تشخیص، مداخلات مرکز محور و خانواده محور خبر داد و گفت: طی این سالها با همکاری مراکز غیر دولتی آموزشی و توانبخشی تحت نظارت سازمان، سازمانهای دولتی همکار، سازمانهای مردم نهاد بر غنای برنامه‌های خدمت رسانی به گروه هدف افزوده شده است.
رضا زاده به چالشهای پیش رو اشاره و افزود: عدم الزام غربالگری رشد و تکامل کودکان و ضرورت تعیین گلوگاه‌های ورودی برای غربال کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم توسط وزارت بهداشت همانند واکسیناسیون و برنامه غربالگری و تشخیص زود هنگام این اختلال در آن وزارتخانه و تدوین بسته خدمات تحول سلامت در این خصوص یکی از این چالشها است.
وی به عدم پوشش بیمه به خدمات توانبخشی و مشاوره مورد نیاز کودکان دارای اختلالات طیف اوتیسم ( از جمله گفتار درمانی، کاردرمانی، خدمات روانشناسی و.... ) اشاره و ادامه داد: عدم برنامه ریزی وزارت علوم برای پذیرش جوانان و بزرگسالان دارای اختلال طیف اوتیسم در جهت تحصیلات عالیه، عدم برنامه ریزی سازمان فنی حرفه ای جهت توانبخشی حرفه ای جهت اشتغال و حرفه آموزی جوانان و بزرگسالان دارای اختلال طیف اوتیسم و عدم ایجاد رشته تخصصی توانبخشی اختلال طیف اوتیسم و گنجاندن سرفصل های دانشگاهی در این خصوص و تربیت متخصصان مربوطه از دیگر چالش ها در این زمینه است.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی از کمبود اعتبارات برای توسعه مراکز اوتیسم در سطح استان خبر داد و اظهار داشت: متاسفانه آمار دقیق افراد پشت نوبت خدمات در دست نیست.
وی بیان کرد: سازمان بهزیستی به منظور مشخص نمودن میزان شیوع و یافتن بهترین شیوه غربال، تشخیص و مداخله در این اختلالات، برنامه های آزمایشی و کشوری را در فازهای حساس‌سازی، غربال، تشخیص و مداخله، اجرا کرده است.
رضا زاده با بیان اینکه طبق گزارش‌های واصله از زمان شروع کشوری برنامه (آذر 95) تاکنون حدود 110 هزار کودک در سطح کشورمورد غربال قرار گرفته اند، افزود: همچنین سه هزار و 661 مورد مصاحبه پیگیری ارجاع شده و یک هزار و 699 مورد تحت آزمون تشخیصی و 622 مورد تشخیص قطعی دریافت نموده اند.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی ابراز امیدواری کرد: همراه با افزایش آگاهی افراد جامعه و والدین و حساس سازی مسئولین تعداد بیشتری از افراد 5-2 سال تحت پوشش این برنامه قرار گیرند.
رضا زاده با اشاره به اینکه در خراسان جنوبی نیز برنامه غربالگری رایگان اختلالات طیف اوتیسم از آذرماه 95 توسط کارشناسان آموزش دیده مرکز توان افزا در محل مرکز (پایگاه اجرای طرح) اجراء شده، گفت: تعداد 30 نفر جهت انجام مصاحبه پیگیری ارجاع و از این تعداد 15 مورد تحت آزمون تشخیصی قرار گرفته و تعداد سه نفر تشخیص قطعی اتیسم دریافت نموده اند.
وی با تاکید بر اینکه والدین کودکان مبتلا به اوتیسم نگرانی‌های زیادی دارند و به دلیل ناشناخته بودن این بیماری با چالشهای بسیاری در سطح جامعه مواجه می شوند، گفت: والدین باید بدانند که این اختلال به کمک افراد آگاه و مشاوره قابل کنترل است و به راحتی می توان مهارت‌های ارزشمندی را به این کودکان آموخت.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی درخواست کرد والدین در صورت مشاهده علایم غیر طبیعی در کودک بدون تعلل به مراکز درمانی و بهزیستی مراجعه کنند چرا که با تشخیص، کودک مبتلا به اوتیسم وارد مرحله بعدی و دریافت خدمات توانبخشی و آموزشی شده و هر چه زمان تشخیص زودتر باشد کودک شانس بیشتری برای یادگیری و رشد طبیعی خواهد داشت.
رضازاده خطاب به والدین دارای کودک اتیسم تاکید کرد در مورد اوتیسم بیشتر مطالعه داشته باشند و در زمینه اوتیسم متخصص شوند و بدانند کودک از چه می هراسد و به چه چیز پاسخ می دهد چرا که هر چه در مورد اوتیسم بیشتر بدانند راحت تر می توانند با کودک خود ارتباط برقرار کنند و او نیز کمتر صدمه می بیند.
وی با اشاره به اینکه باید والدین کودک بپذیرند که کودک شان عادی نیست و او را با هم سن و سالانش و با افراد عادی مقایسه نکنند و از او به اندازه خودش انتظار داشته باشند، افزود: والدین کودکان مبتلا به اوتیسم نباید ناامید شوند بلکه باید برای کودک خود برنامه ریزی کنند.
معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان اینکه کودکان مبتلا به این اختلال از داشتن یک برنامه منظم غذایی، تفریحی، استراحت و آموزش لذت می برند چرا که ذهن آنان کاملا سازماندهی شده است، ادامه داد: کودک را در محیط های شاد قرار دهید و او را درگیر کارهای ساده کنید و حس مسئولیت پذیری کودک را تحریک کنید.
رضازاده خاطر نشان کرد: امسال تلاش بیشتری را در توانمندی و مقتدرسازی افراد دارای اختلال اوتیسم و خانواده‌های آنان به کار می بندیم.
نظر شما