ماجراهای تئاتر شهر؛ این قسمت: «تیراندازی»

خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- محمد پورعلم : سریال رویدادهای عجیب و غریب «تئاتر شهر» انگار پایانی ندارد. محدوده تئاتر شهر به عنوان یکی از مهمترین مراکز فرهنگی کلانشهر تهران در تقاطع دو خیابان مهم شهر محلی برای حضور جمعیت قابل توجهی از مردم در ساعات مختلف روز است.

این تقاطع از سوی دیگر گره مهم ترافیکی مرکز شهر است که با زیرگذر مترو، ایستگاه های بی آرتی و عبور و مرور ماشین ها شلوغی خاص خود را دارد.

مخاطبان پارک دانشجو و دستفروشان متعدد روی زمین و زیرزمین را هم که به این ها اضافه کنیم، ملغمه ای می شود از شلوغی و اتفاق های غیرقابل پیش بینی.

در این میان ساختمان تئاتر شهر هم در گوشه ای از این محدوده جاخوش کرده و محمل تئاتر دوستان است. گهگاهی هم به مناسبتی نمایشی خیابانی مقابل آن اجرا می شود و مردمی را دور خود جمع می کند.

با نگاهی به رخدادهای حول تئاتر شهر، گویی ساختمانی که در دهه 40 و 50 برای ایجاد مرکزی فرهنگی ساخته شد، خود به حاشیه رفته و غریبه می نماید.

بهانه این مقدمه، تازه ترین داستان از ماجراهای دنباله دار تئاتر شهر است که کمی از داستان های گذشته، خشن تر شده است. «تیراندازی یک ضارب و تیر خوردن یک مضروب» که البته تلفات جانی در برنداشته است. (بخش بعدی گزارش اندکی مایه طنز دارد.)

ماجرا از آن جا آغاز شد که چندشب قبل، مردم حاضر در محدوده محوطه پارک دانشجو با مشاجره و دعوای دو دستفروش مواجه شدند. از آن جا که این دعوا در محدوده تئاتر شهر صورت می گرفت، آن ها در ابتدا احتمال دادند که این اتفاق بخشی از یک نمایش خیابانی است. اما وقتی یکی از طرف های درگیر به روی دیگری اسلحه کشید، دیگر مطمئن شدند که این یک نمایش خیابانی است. همه چیز خوب پیش می رفت که به یکباره یک تیر به پای یکی از آن ها اصابت کرد و تیر دیگر هم آسمان را سوراخ کرد. در این جا بود که پرده دوم آغاز شد و نقش بازیگران از دو دستفروش به یک ضارب و یک مضروب تغییر کرد. اما در این میان خون ریزی بسیارواقعی پای مضروب همه را به یاد «Birdman» ایناریتو انداخت: وقتی مرز میان نمایش و واقعیت برداشته می شود.

اگر فکر کردید ماجرا این جا به پایان رسیده سخت در اشتباهید. چون در پرده سوم نمایش ضارب تا رسیدن پلیس کلانتری در مجموعه تئاتر شهر نگهداری می شود.

حالا که شلوغ ترین نمایش خیابانی این روزهای محوطه تئاتر شهر پایان یافته، مشخص شده ضارب 24 ساله اسلحه را برای خودکشی تهیه کرده بود اما تا شب حادثه در انجام آن موفق نبوده است. مشاجره ضارب با مضروب 26 ساله به مرحله فحاشی خانوادگی رسیده و عصبانیت میان آن دو منجر به شلیک گلوله شده است. جالب این که ضارب و مضروب هر دو دستفروشان ثابت محدوده تئاتر شهر و چهارراه کالج اند و سه ماه از آشنایی شان می گذرد.

«تیراندازی» در تئاتر شهر بار دیگر موضوع حریم تئاتر شهر و دستفروشی و آسیب های اجتماعی حاشیه پارک دانشجو را به بحث اصلی مسئولان و فعالان حوزه فرهنگ و شهر بدل کرده است؛ تا آن جا که «سیدعباس صالحی» شب گذشته در حاشیه تماشای نمایش «کمیته نان» با شهرام کرمی(مدیر دفتر اداره کل هنرهای نمایشی) و سعید اسدی(مدیر مجموعه تئاتر شهر) دیدار کرد و در جریان رویدادهای اخیر حاشیه این مجموعه قرار گرفت.

«سعید اسدی» پیش از این، بارها از نامه نگاری و تلاش برای اطلاع رسانی به مسئولان فرهنگی، شهری و امنیتی درباره وضعیت بغرنج محوطه تئاتر شهر خبر داده بود. او با اشاره به این که حضور و بعضا اسکان دستفروشان در این محدوده، موجبات ازدحام و خشونت را فراهم کرده، تاکید کرده بود تئاتر شهر برای حضور اهالی تئاتر و کارکنان مجموعه امنیت کافی ندارد.

اتفاق روزهای اخیر اما جدی بودن سخنان مدیر مجموعه تئاتر شهر را برای همگان مشخص کرد. به همین خاطر «طیبه ساوشانی» روز بعد از حادثه به تئاتر شهر رفت تا از نزدیک در جریان رویدادها قرار گیرد. او همچنین با سعید اسدی به گفتگو نشست و علاوه بر آگاهی از اقدامات مدیریت مجموعه، درباره راهکارهای تامین امنیت آن مشورت کرد.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در این دیدار بار دیگر دو طرح مرتبط با تئاتر شهر در سال های گذشته را پیش کشید. یکی «پهنه فرهنگی رودکی» که قرار بود در حد فاصل تئاتر شهر و تالار وحدت با اقداماتی چون پیاده راه سازی محقق شود و دیگری موضوع محصور شدن مجموعه تئاتر شهر که قدمت آن به سال های دهه 80 بازمی گردد.

سیاوشانی همچنین بر تعامل مثبت با شهرداری در جهت تحقق بهترین راه حل برای مجموعه تئاتر شهر تاکید کرد؛ نکته ای که در اجرای هر طرح پیشنهادی باید مورد توجه قرار گیرد. در سال های گذشته با افزایش مشکلات اقتصادی، فضاهای عمومی شهری با هجوم دستفروشان روبرو شده اند. محدوده پارک دانشجو و تئاتر شهر هم از جمعه مهمترین این فضاهای شهری است که نه تنها در ایام نوروز بلکه در طول سال هم محلی برای بساط این افراد شده است. به همین خاطر نهادهای شهری در جهت جلوگیری از هرج و مرج ، به ساماندهی آن ها در این فضا روی آورده اند، اما به نظر می رسد دیگر نمی توان به کارایی این روش ها امیدوار بود. با اتفاق رخ داده در شب های اخیر باید منتظر اجرای تصمیمات قاطع در این زمینه باشیم.

اما چه شد که محوطه تئاتر شهر که روزی با هدف ایجاد فضایی فرهنگی ساخته شد، در طول زمان این گونه هویت و کارکرد خود را از دست داد تا امروز بستری برای هفت تیرکشی شود!؟

برای پاسخ به این پرسش سابقه این محدوده فرهنگی و روند تغییر و تحولات آن در طول 5 دهه گذشته را بررسی خواهیم کرد.