به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، «عبدالحمید ضیایی» در ابتدا با اشاره به تثلیث «افلاطون» خاطرنشان کرد: افلاطون مثلث حقیقت، خیر و زیبایی را مطرح کرد و با اینکه با برخی از هنرها مخالفت می‌ورزید و شاعران را هم از اتوپیای خود اخراج کرده بود اما زیبایی را مقدم و محترم می‌دانست
ضیایی سپس به شرح نظر «نیچه» در این خصوص پرداخت و گفت: نیچه هم می‌گوید: «اگر هنر نبود، حقیقت هلا کمان می‌کرد.»نیچه یک نگاه تکثرگرا دارد و قائل به این است که خیر و حقیقت وجود ندارد، بلکه با حقایقی مواجه هستیم که لشکری از مجازها و استعاره‌ها و یا دروغ‌هایی هستند که از فرط تکرار، آنها را حقیقت پنداشته‌ایم
این استاد فلسفه در ادامه به دیدگاه «نیچه» درباره اخلاق هم پرداخت و گفت: از نظر نیچه شناخت ما از اخلاق، مبتنی بر تفسیر پدیده‌های اخلاقی آن هم از نوع اخلاق بردگان است که از آن برای متعادل کردن قدرت بین اغنیا و ضعفا بهره برده‌اند. نیچه با نفی و نقد حقیقت و اخلاق بر ارزش زیبایی و هنر تاکید می‌کند
ضیایی در ادامه به تبیین جایگاه هنر در میان موضوعات پنج‌گانه فلسفی پرداخت و گفت: این موضوعات شامل: هستی‌شناسی یا آنتولوژی، معرفت‌شناسی یا شناخت‌شناسی، منطق، اخلاق و زیبایی‌شناسی می‌شود. در هستی‌شناسی درباره وجود و ابعاد آن صحبت می‌شود که شامل: الهیات فلسفی، جهان‌شناسی و انسان‌شناسی فلسفی است. در معرفت‌شناسی می‌گویند که باید قبل از پرداختن به بحث وجود، درباره ابزار و امکان شناسایی آن بحث کنیم.
وی در این‌باره ادامه داد : تا قبل از کانت می‌گفتند که ذهن ما آینه است، اما کانت گفت که ذهن عینک است و همین استعاره باعث تغییر و تنوع فهم ما از هستی خواهد شد.
این شاعر و استاد فلسفه در ادامه به منطق به عنوان موضوع دیگر فلسفه پرداخت و گفت: منطق علمی است که فکر ما را از خطا مصون می‌دارد و ما را از افتادن در دامن مغالطه، که همان استدلال فاسد یا عقیم است نجات می‌دهد.
وی در این‌باره خاطرنشان کرد: هرجا فریب خورده‌ایم، به خاطر فقدان منطق بوده‌است؛ چون منطق با استمداد از استدلال، پرده از مغالطه‌ها برمی‌دارد. ضیایی درادامه به معرفی ابزارهای کشف خطا در منطق نیز پرداخت و سپس درباره چهارمین موضوع فلسفه که اخلاق است گفت: نیچه در تبارشناسی اخلاق از تبدل جوهری اخلاق سخن به میان آورده است و اینکه برخی از فضائل اخلاقی امروزی، در دوره‌های قدیم رذیلت بوده‌اند. پرداخت کفاره جهت آمیزش زن و مرد؛ اعم از مشروع و نامشروع آن که امری رذیلانه تلقی می‌شد و معتقد بودند که شیطان به خاطر این عمل در تن و روان انسان‌ها رسوخ می‌کند و تبدیل شدن آن به مهریه به مثابه فضیلت اخلاقی و الزام حقوقی، از جمله این تبدلات جوهری پدیده‌ها در اخلاق است
این پژوهشگر در ادامه به «زیبایی» به عنوان پنجمین موضوع فلسفه پرداخت و گفت: زیبایی یکی از مهم‌ترین بحث‌های فلسفه است و در این‌باره پرسش‌های زیادی مطرح می‌شود؛ اینکه زیبایی امری مطلق است یا نسبی؟ آیا یک پدیده چون لذت‌آفرین است زیباست یا چون زیباست، لذت‌بخش است؟ فرق زیبایی با شکوه چیست؟ فرق زیبایی با ملاحت چیست؟ فرق این دو با مفهوم تعریف ناپذیر سوم یعنی «آن» در چیست؟
ضیایی درپاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا کاریزما همان ملاحت است تصریح کرد: کاریزما در حوزه امور اجتماعی است و ربطی به فلسفه هنر و زیبایی ندارد.
وی در ادامه به تلقی غلط از متافیزیک در ایران اشاره کرد و گفت: متافیزیک، حاصل جمع هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی است و در عربی هم به آن «مابعدالطبیعه» می‌گویند اما در ایران « ماوراءالطبیعه » را با مابعدالطبیعه، یعنی همان متافیزیک اشتباه گرفته‌اند در صورتی که متافیزیک هیچ ربطی به ماوراءالطبیعه و مقولاتی چون علوم غریبه و جن و فرشته و احضار ارواح و... ندارد
ضیایی در بخشی دیگر از سخنانش گفت: وقتی درباره هنر در فلسفه بحث می‌شود باید دانست که منظورمان علوم هنری دیگر مثل: روان‌شناسی هنر، جامعه‌شناسی هنر، اقتصاد هنر، تاریخ تطبیقی هنر و پدیدارشناسی هنر نیست.
ضیایی در سخنانی به تعریف پدیده هنر و پرسش‌هایی که در این باب مطرح است پرداخت و گفت: برای شناخت هنر، باید هنر بحث فلسفی را هم یاد بگیریم.
وی با تفصیل به مباحثی چون فرق تعریف با تعیین مراد، ایضاح سلبی و ایجابی، هنربه مثابه تقلید و محاکات که مبتنی برنظریه عالم مثل افلاطون و مباحث ارسطو است و همچنین بحث «عشق» و شاخه‌های آن از نگاه تاریخی فلسفی نیز پرداخت و گفت: افلاطون در رساله «ضیافت» می‌گوید که همواره باید تلقی و تجربه خود از مصادیق زیبایی را تغییر و گسترش دهیم تا به مفهوم زیبایی دست یابیم
ضیایی در پایان به اعضای کارگاه پیشنهاد داد که برای جلسه آینده رساله ضیافت افلاطون را مطالعه کنند و گفت: در کارگاه هفته بعد با نگاهی به این رساله، به مباحثی چون: پدیده هنر، نسبت تکنیک با هنر، دانش‌های ناظر بر هنر، فرایند هنرورزی، فراورده هنری، مخاطب هنری و بحث مهم اکتسابی یا ایجابی بودن تجربه هنری خواهیم پرداخت
گفتنی است، کارگاه فلسفه هنر و زیبایی‌شناسی به همت مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری برگزار می‌شود و علاقه‌مندان برای ثبت‌نام در آن می‌توانند به سایتmaktabemehr.ir رجوع کرده و یا نیم ساعت قبل از برگزاری کارگاه به مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری مراجعه کنند. در ضمن برای ایثارگران، هنرمندان و دانشجویان تخفیف ویژه در نظر گرفته شده و لازم است برای ثبت‌نام و برخوردار شدن از این تخفیف به صورت حضوری اقدام کنند
شایان ذکر است، این کارگاه، دوشنبه‌ها و از ساعت ۱۷ تا ۱۸:۳٠ در سالن کنفرانس مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ برگزار می‌شود و علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند با شماره تلفن 84172301 تماس بگیرند
.
نظر شما