اجرای طرح پیشگیری از تنبلی چشم کودکان در استان سمنان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از سمنان، برنامه پیشگیری از تنبلی چشم هر سال از اول آبان تا پایان آذر همزمان در خانه های بهداشت ، مهدهای كودك و پیش دبستانی های تحت نظارت آموزش و پرورش اجرا می شود.

در اجرای این طرح كودكان یك تا شش سال تحت پوشش برنامه پیشگیری از تنبلی چشم قرار می گیرند البته غربالگری كودكان در طول سال در پایگاه های مختلف بهزیستی نیز انجام می گیرد.

تنبلی چشم یا آمبلیوپی نوعی اختلال بینایی ،كه اگر به موقع تشخیص و درمان نشود ، فرد را از چشم كم بینا یا نابینا می كند، بنابراین توجه به تنبلی چشم فرزندان از سوی خانواده ها ضروری است.

تنبلی چشم ، نوعی اختلال چشمی است كه چشم به ظاهر سالم كودك را درگیر كرده و موجب اختلال دید طبیعی آن می شود، به عبارتی ظاهر چشم سالم اما دید كودك حتی در صورت استفاده از عینك كامل نیست.

تنبلی چشم در اثر اختلال در عملکرد طبیعی چشم‌ها و عدم تکامل بینایی اتفاق می‌افتد، البته در بسیاری از موارد هم ممکن است علل مرتبط با تنبلی چشم ارثی باشند.

تنبلی چشم که در حدود سه درصد،دیده می شود زمانی رخ می‌دهد که چشم در دوره کودکی دید طبیعی پیدا نکند.

 این اختلال که معمولا در یک چشم دیده می شود به دلیل اختلال دید چشم تنبل بر اثر عوامل مختلف نظیر عیوب انکساری (دوربینی، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم)، انحراف چشم (لوچی یا استرابیسم)، و یا عدم شفافیت مسیر بینایی ناشی از عواملی نظیر آب مروارید، کدورت قرنیه، و یا افتادگی پلک رخ می‌دهد.

این حالت زمانی اتفاق می افتد كه تكامل بینایی در یك چشم به صورت طبیعی اتفاق افتاده اما در چشم دیگر غیرطبیعی است.

توجه به تنبلی چشم ضروریست، درمان آن پیشگیری از نابینایی را موجب می شود، به گفته اپتومتریست ها از پنج سالگی، هر چه درمان چشم تنبل به تعویق بیفتد احتمال به دست آوردن بینایی كامل كمتر می شود به طوی كه پس از هفت تا 10 سالگی درمان، هیچ تاثیری در بینایی نخواهد داشت.

اپتومتریست ها نقش والدین را در تشخیص و درمان تنبلی چشم كودك بسیار مهم می دانند به گفته آنان چشم پزشك می تواند والدین را درباره نحوه درمان تنبلی چشم راهنمایی كند اما مسوولیت انجام درمان اصلی بر عهده والدین است.

این اختلال معمولاً در سنین زیر شش سال ایجاد شده و اغلب توسط والدین، معلمان و یا پزشک کشف می‌شود. در سنینی که کودک قادر به بیان مشکلات خود می‌باشد ممکن است از ضعف بینایی، خستگی چشم و یا سردرد شکایت داشته باشد. اما در اغلب موارد کودک شکایتی ندارد و ممکن است.

با توجه به اهمیت توجه به تنبلی چشم ، ضروریست تا خانواده ها نسبت به طرح پیشگیری از تنبلی چشم كه اكنون همزمان با سراسر كشور در استان سمنان در حال اجراست بی تفاوت نباشند و فرزندانشان را تحت پوشش این طرح قرار دهند.

160پایگاه بینایی‌سنجی در استان سمنان میزبان طرح بینایی‌سنجی و جلوگیری از تنبلی چشم هستند طرحی که در راستای مقابله با آمبلیوپی چشم انجام و نیازمند همراهی ویژه خانواده ها است.

«علیرضا ایزدپور» در گفتگو با خبرنگارخبرگزاری شبستان، با بیان اینکه تشخیص تنبلی چشم کار آسانی نیست، زیرا تا زمانی که کودک مشکل واضحی نداشته باشد و یا دچار انحراف واضح چشمی نشود، والدین متوجه مشکل بینایی فرزندشان نخواهند شد گفت: طرح ملی پیشگیری از تنبلی چشم همزمان با سراسر کشور در ۱۶۰ پایگاه بهزیستی در استان سمنان آغاز شد و پیش بینی می شود بیش از ۲۰ هزار کودک سه تا شش سال در استان سمنان تحت پوشش این طرح قرار بگیرند.

مدیرکل بهزیستی استان سمنان با اشاره به اجرای این طرح در مهد کودک‌ها و پایگاه‌های سیار تا اسفندماه و در پایگاه‌های ثابت در سراسر سال انجام می‌شود اظهارداشت:به همراه داشتن شناسنامه کودک هنگام آزمایش غربالگری تنبلی چشم الزامی است.

وی با بیان اینکه شیوع آمبلیوپی در کل دنیا حدود سه درصد است افزود:خانواده‌ای که کودک چهار تا شش ساله دارد، باید این حساسیت را داشته باشد که کودکش را برای غربالگری به پایگاه‌های دائم و غیردائم بیاورد و در آنجا در سه مرحله و در سنین چهار و پنج و شش سالگی غربالگری می شود.

ایزدپور بر لزوم مراجعه در این سنین تاکید کرد و گفت: زمان طلایی مداخله زیر سن شش سالگی است و گفته میشود بعد از ده سالگی کار دیگری نمی‌شود انجام داد. درمان برای کودک مبتلا در زیر سن شش سال قطعی است.

مدیرکل بهزیستی استان سمنان با اشاره به اینکه در شروع فصل غربالگری آمبلیوپی هستیم، گفت: یکی از علل نابینایی و کم بینایی تنبلی چشم است که در کودکان اتفاق می افتد و اگر بتوانیم این را زودهنگام و به موقع تشخیص بدهیم و با مداخله به موقع و در سن زیر شش  سالگی می توانیم از آن پیشگیری کنیم تا نابینایی اتفاق نیفتد.

وی ضمن بیان اینکه پایگاهی دائمی و غیردائمی بینایی‌سنجی سال گذشته تعداد ۱۵۸ پایگاه در کل استان سمنان بوده است، گفت: طی سال جاری نیز به همین تعداد حدود ۱۶۰ پایگاه در سطح استان فعال خواهند بود.

ایزدپور از شناسایی ۸۵۳ کودک مستعد تنبلی چشم در استان سمنان درسال گذشته خبردادو افزود: سال گذشته پس از غربال اولیه و ارجاع به اپتومتریست تعداد ۳۳ نفر به چشم‌پزشک مراجعه کردند.

مدیرکل بهزیستی استان سمنان بابیان اینکه سال گذشته تعداد ۲۰ هزار و ۷۰۰ کودک سه تا شش سال از آبان ماه سال گذشته تا اسفند غربال شدند، ابراز داشت: تعداد ۸۴ نفر از کمک‌هزینه تهیه عینک بهره‌مند شدند و دو نفر نیز از کمک از کمک‌هزینه جراحی چشم استفاده کردند.

وی در ادامه تصریح کرد: تفاوت برنامه امسال با گذشته به لحاظ غربال و مراحل آن برنامه کشوری پیشگیری از تنبلی چشم تفاوتی نداشته و همان مراحل برای غربال، ارجاع و غیره طبق روال انجام خواهد شد اما برای نواحی محروم نیز تیم سیار غربال با هماهنگی با مراکز بهداشت روستایی و محرم مستقر و غربال آنان صورت خواهد گرفت.

ایزدپوربا ابراز اینکه در برنامه امسال از همکاری دستگاه‌های دیگر در اطلاع‌رسانی به جامعه هدف نیز استفاده خواهد شد، افزود: مقرر شد وضعیت کودکان مشکوک یا بیمار تا حصول نتیجه به مدت ۱۰ سال پیگیری شود.

«منیره عزالدین» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با اشاره به اینکه تنبلی چشم اگر به موقع تشخیص داده شود قابل درمان می باشد و بهترین سن برای درمان تنبلی چشم زیرشش سال است گفت:هرچه درمان چشم تنبل بیشتر عقب بیفتد احتمال به دست آوردن بینایی کامل کمتر می شود بطوریکه پس از هفت تا10سالگی درمان هیچ تاثیری در بینایی نخواهد داشت.

مسئول موسسه خیریه اندیشه مهرجویان صالح سمنان هدف از غربالگری بینایی کودکان که همه‌ساله در کشور صورت می‌گیرد را تشخیص به‌موقع نارسایی بینایی و پیشگیری از بیماری‌های چشم در کودکان عنوان و ابراز داشت: همه‌ساله از ابتدای آبان ماه لغایت سی‌ام آذرماه طرح ملی غربالگری بینایی در سراسر کشور انجام می‌شود.

عزالدین بابیان اینکه این پایگاه دائمی در شهر سمنان تحت نظر سازمان بهزیستی شروع به فعالیت کرده است، تصریح کرد: برای تعیین سن کودکان ارائه شناسنامه به غربالگر ضروری است اما خانواده‌ها می‌توانند برای بینایی‌سنجی به برخی مهدهای کودک، پیش‌دبستانی‌ها، خانه‌های خلاقیت و مساجد مراجعه کنند که این لیست در اختیار بهزیستی است.

وی با اشاره به اینکه موسسه اندیشه مهر جویان صالح با عنوان پایگاه دائمی به‌صورت سیار توسط کاربران، روستاهای اطراف سمنان را پوشش می‌دهد، افزود: نوع معاینه توسط کاربران آموزش‌دیده انجام می‌شود که برای معاینه کودکان سه سال که جهت‌ها را نمی‌دانند از دستگاه و برای کودکان بزرگ تراز چارت E و تابلو به‌منظور بررسی دقیق‌تر میدان دید استفاده می‌شود.

عزالدین گفت: امکان دارد کودکان به دلیل نابرابری خطای انکساری چشم‌ها، در خطر تنبلی چشم بوده و از دید طبیعی برخوردار نباشد و این برنامه غربال وشناسایی کودکان آمبلیوپ وعیوب انکساری  می باشد تا با شناسایی، درمان به موقع  صورت پذیرد.

مسئول موسسه خیریه اندیشه مهرجویان صالح سمنان تصریح کرد:کودکان به عنوان نسل آینده ساز کشورهستند که باید از همین دوره نسبت به سلامت جسمی، روحی و روانی و معنوی آنها توجه ویژه ای صورت گیرند.

به گفته وی تمامی کودکان متولد نیمه دوم سال ۱۳۹۲ تا پایان سال ۱۳۹۵ مشمول طرح پیشگیری از تنبلی چشم می شوند.