خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: یکی از مهمترین مولفه هایی که می تواند رشد و پیشرفت در یک جامعه را تضمین کند تکیه بر داشته های بومی و تسری آن به بخش های مختلف است. اما این مهم محقق نمی شود مگر آنکه اندیشمندان و نخبگان تراز اول با بهره گیری از عنصر فکر وارد میدان شده و این فرهنگ را ترویج دهند تا از این رهگذر با استکبار فکری و اندیشه ای قالبی که از سوی برخی قدرت ها تحمیل می شود، مبارزه کنند.
به مناسبت فرا رسیدن ۱۳ آبان، روز مبارزه با استکبار جهانی و در راستای بررسی راه های مقابله با استکبارهای فکری فرهنگی با «شریف لک‌زایی»، عضو پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به گفت وگو پرداخته ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:
نخبگان جامعه اسلامی، در مقام مبارزه با استکبارستیزی همسو با بیانات مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب چه رسالتی را بر عهده دارند؟
در پاسخ به این پرسش در فضای نظریه «مقاومت» مباحث خود را ارایه کرده و از این منظر موضوع را بررسی می کنم، اگر جامعه ای بخواهد به پیشرفت و تحول برسد نیازمند وجود فضای مقاومت در سطوح مختلف است.
یک بخش بسیار ملموس آن چیزی است که به صورت فیزیکی در عرصه اجتماعی ایجاد می شود به خصوص در حوزه اقتصاد و معیشت که بسیار خود را نشان می دهد، بخش دیگر در حوزه نظامی است به این معنا که وقتی بیگانه و دشمنی به سرزمین حمله کند، طبیعتا مقاومت شکل می گیرد اما فضای مقاومت در همین فضای نظامی گری و دفاع از سرزمین با فضای مقاومتی که در حوزه اقتصاد شکل می گیرد، متفاوت است. همین طور در فضای سیاست که می خواهیم نقشه هایی را که به هر حال کشیده می شود، باطل کنیم و به سمت و سوی مطلوب خودمان و آرمان هایی که داریم، حرکت کنیم.
حال در این میان نکته مهمی که می تواند کمک کند در حوزه فکری و فرهنگی و معنوی است، طبیعتا آنچه که می تواند آن حوزه های قبلی را پشتیبانی کند فضای فکری و مباحثی است که در حوزه اندیشه اتفاق می‌افتد، ما باید بتوانیم بنیان های فکری و فلسفی و نظری آنچه را که می‌خواهد در بیرون اتفاق بیفتد، فراهم کنیم، این امر نیازمند مجاهدت علمی و فکری زیادی است که باید در عرصه بومی انجام دهیم و بتوانیم خودمان را در این عرصه تقویت کنیم و این امر محقق نمی شود مگر آنکه از میراث ما سرچشمه بگیرد، میراث گذشته ما نمی تواند پاسخگوی نیازهای فعلی ما بشود مگر آنکه آن میراث بتواند در قالب نیازهای امروزی بروز و ظهور یابد، یعنی در واقع ما به اتکای میراث فکری گذشته مان بتوانیم نیازهای امروز خود را رصد کرده و پرسش های امروز خود را پیدا کنیم و به تناسب به آن پاسخ دهیم.
این اتفاق نیازمند چه بسترها و زمینه سازی هایی است؟
این امر نیازمند مجاهدت فکری است، به نظرم مهمترین حوزه و بنیادی‌ترین مولفه ای که می تواند این شرایط را سامان دهد این است که که ما در عرصه سیاست، اقتصاد و در عرصه دفاع از سرزمین خودمان و باورها و اعتقاداتمان محکم تر گام برداریم، بنابراین از این مسیر باید حرکت کنیم، در اینجا طبیعتا نخبگان علمی بسیار اهمیت دارند و نقش کلیدی و مهمی را ایفا می کنند اما طبیعی است که فضای سیاسی ما باید این حرکت نخبگانی را پشتیبانی کند.
از سوی دیگر در چنین مقطعی نیاز است در فضای آموزش و پرورش یک سرمایه گذاری بسیار عظیم و گسترده ای داشته باشیم و در واقع اولویت اول مان آموزش و پرورش باشد که بتواند مسیر را برای ما باز کند و به این سمت و سو هدایت کند، آنچه که مشهود است در واقع دورنمای روشنی را نشان نمی دهد و آسیب های فراوانی وجود دارد که باید برطرف شود و ما به اصطلاح در این فضا بتوانیم با برطرف کردن آسیب ها به سمت ایجاد یک بنیان فرهنگی و علمی قوی در کنار یک بنیان معنوی بسیار قوی حرکت کنیم و بتوانیم مقاومت را شکل دهیم که این مقاومت به صورت ایجابی و نه سلبی بتواند به پیشرفت و اقتدار ایران کمک کند.
نقش قلم، خلق آثار و حتی ترجمه در این میان چیست؟
قلم محصول فکر است، آنچه که می اندیشیم در شکل اولیه اش به شکل مقاله و یادداشت خود را نشان می دهد. ترجمه اگر دست اول و از مباحث تازه باشد، خوب است و سبب تعامل ما با دنیا می شود، به هر صورت ما نیاز داریم که با افکار مختلف تعامل داشته باشیم، بسیاری از نخبگان ما با آن زبان مبدا آشنا هستند و از منابع دست اول استفاده می کنند که برای جامعه علمی مفید است.
اصلا همین ترجمه است که دیدگاه های متعدد اندیشمندان را بیان و سره را از ناسره مشخص می کند، اما به شرطی که ترجمه خوبی باشد نه اینکه ترجمه ای مملو از اشکال باشد و نهایتا به اندازه ای این امر نمود یابد که متن به ضد خودش تبدیل شود.
من معتقدم نخبگان برای مبارزه با استکبارستیزی مهمترین و اصلی ترین گامی که می توانند بردارند به روز بودن و داشتن مطالعه مستمر است، این گونه است که می توانند از واقعیات جهان امروز مطلع شوند و بر همان اساس برای جامعه خود نسخه ارایه کنند.
نظر شما