خبرگزاری شبستان ، قم_فاطمه عسگری:جايگاه و اهميت اخلاق در زندگي اجتماعي تا آنجاست كه حتي عمل كردن به قوانين و مقررات اجتماعي نيز بدون پشتوانه اخلاق ممكن نيست و اخلاق، بهترين ضامن اجراي قوانين و مقررات است. ازاين رو، مباحث اخلاقي، از مهم ترين اهداف ارسال پيامبران به شمار مي رود و بدون آن، نه دين براي مردم مفهومي خواهد داشت و نه دنياي آنها سامان مي يابد.
از این رو اخلاق مهم‌ترین و اساسی‌ترین رکن در روابط اجتماعی محسوب می‌شود، به طوری که پیامبر اکرم(ص) فرمودند، «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق». براستی که من برای به کمال رساندن مکارم اخلاق مبعوث شدم. در همین ارتباط با برخی کارشناسان گفتگویی انجام داده ایم که در پی می آید:
اخلاق اجتماعی و حقوق شهروندی جزئی از جامعه اسلامی است
حجت الاسلام «عزت الله مرتضایی» در گفتگو با شبستان در قم، با اشاره به اهمیت اخلاق اجتماعی در قرآن و روایات گفت: اخلاق یعنی خوی و سرشت که در حقیقت و باطن انسان وجود داشته و دارد و به صورت ظاهری نیست یعنی خلق و خوی یک مسلمان باید به مرحله ای رسیده باشد که نخواهد و نتواند مرتکب اشتباه شود.
مدیر گروه قران مرکز تحقیقات کامپیوتری نور تصریح کرد: دین اسلام کامل ترین دین است که در اختیار بشر است و با سایر ادیان قابل مقایسه نیست و این موضوع به جهت جامعیتی است که دین اسلام دارد.
وی با بیان اینکه این جامعیت اسلام هم در قرآن و هم در روایات و هم توسط رهبران دینی اسلام سفارش شده و به این جامعیت دینی و اسلامی توجه خاص و ویژه نشان داده شده است گفت: اخلاق اجتماعی جزیی از جامعه اسلامی است که همواره همراه احکام و عقاید بوده است.
حجت الاسلام مرتضایی تصریح کرد: هر انسانی می تواند بر اخلاق فردی خود از جمله زود رنجی، کم تحملی وعصبانیت خود مدیریت داشته و به مرور و براثر تمرین این اخلاق فردی را درخود اصلاح کند اما رفتار هایی از جمله غیبت، عیب جویی، القاب زشت به یکدیگر نسبت دادن مواردی است که جز اخلاق اجتماعی محسوب می شود و باید نسبت به آن توجه ویژه داشته باشیم.
مدیر گروه قرآن مرکز تحقیقات کامپوتری نور با بیان اینکه قرآن یک کتاب علمی نیست که بتوان یک فصل در باب موضوع خاص در آن پیدا کرد بلکه یک کتاب جامع است و خدا می خواسته مسلمانان با کتاب و سخنانش مانوس باشند چرا که افراد جامعه از قشرهای مختلف هستند و قرآن کتابی است که همه افراد و گروه ها می توانند از آن سود ببرند.
وی با بیان اینکه مسائل اجتماعی اعتباری و قراردادی هستند مانند عبور از چراغ قرمز، که یک اخلاق اجتماعی اعتباری است اما اسلام، پیامبر، قرآن و احادیث به مسائل اخلاق اجتماعی حقیقی توجه دارند یعنی به خصوصیاتی که درخوی ، سرشت و باطن فرد وجود دارد اشاره می کند.
حجت الاسلام مرتضایی تصریح کرد: یک فرد برای دستیابی به مکارم اخلاق باید اصل غیبت نکردن، سوءظن و عیب جویی دیگران را در خلق و خوی خود داشته و به آن رسیده باشد چرا که اگر فردی بتواند این خصوصیات رفتاری و اخلاقی را در وجود خود و جامعه نهادینه سازد بطور قطع جامعه ای همچون مدینه فاضله خواهیم داشت.
مدیر گروه قرآن مرکز تحقیقات کامپیوتری نور با اشاره به این حدیث که عاقل ترین مردم خوش خلق ترین آنهاست تاکید کرد: امام صادق در حدیثی به اهمیت اخلاق جوانان در جامعه اشاره کرده و می فرماید: آگاه باش كه جوان خوش اخلاق، كليد خير و قفل شر است و جوان بداخلاق قفل خير و كليد شر است. عاقل ترین مردم خوش خلق ترین آنهاست.
اخلاق و حقوق شهروندی به سبک زندگی انسان پیوند خورده است
حجت الاسلام« ابوالفضل ساجدی» نیز در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به تعریف اخلاق اجتماعی و رعایت آن در اجتماع گفت: اخلاق اجتماعی در شرایط جاری یکی از کلیدی ترین نیازهای جامعه اسلامی است که باید نسبت به آن توجه ویژه ای داشت.
عضو هیت علمی موسسه امام خمینی(ره) افزود: در دوران حاضر بخش مهمی برای شناسایی و بهبود بحث اخلاق اجتماعی در فضای حقیقی و مجازی دنبال می شود.
ساجدی ادامه داد:آنچه امروز باید مورد کنکاش قرار گیرد بحث اخلاق اجتماعی و حقوق شهروندی است که به عنوان امری مهم به سبک زندگی انسان پیوند خورده است یعنی اگرما اخلاق اجتماعی را آسیب شناسی کنیم وبه یک نظام مطلوب دست پیداکنیم خود بخودسبک زندگی ما اسلامی خواهد شد.
عضو هئیت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) تصریح کرد:اخلاق ازنظر اسلام یک بخش مهم را تشکیل می دهد و تضمین کننده سلامت فرد و جامعه است و موفقیت در این راستا در سایه توجه به خداست.
حجت الاسلام ساجدی ابراز داشت: اگر بخواهیم رابطه خود با خدا را اصلاح کنیم باید در روابط اجتماعی خود با دیگران دقت داشته باشیم تا بتوانیم کمالات انسانی را کسب کنیم .
عضو هئیت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) عنون کرد: اخلاق اجتماعی به کل مجموعه اخلاق اسلامی پیوند دارد چرا که انسان در مقام خود بر محیط تأثیر می گذارد و می پذیرد این تأثیر پذیری گویای روابط اجتماعی است و اگر روابط اجتماعی را تصریح کند می تواند بر رفتار اسلامی دیگران نیز تاثیر گذار باشد.
وی یادآور شد: درعصرحاضر اگر روابط اجتماعی ما سالم نباشد درد بی دین کردن نمود پیدا می کند واز آنجا که دین ما الگوی دیگر کشورهاست اخلاق اجتماعی می تواند سبب تثبیت نظام اسلامی و خوشبین شدن جامعه شود.
پیاده کردن اخلاق اسلامی در اجتماع نیازمند عزم همگانی است
»مهدی محدثی» نیز در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اهمیت رعایت اخلاق در جامعه امروز تصریح کرد: اخلاق اجتماعی در هر جامعه ای هنجارهایی است که به آن پرداخته می شود که همین هنجارها سبب ثبات اجتماع می شود .
محقق وپژوهشگر علوم دینی افزود:اگر بخواهیم بدانیم هنجارهای لازم برای یک جامعه اسلامی و حفظ فرهنگ اخلاقمند چیست باید به مقوله های مهمی از جمله تواضع، عفوو گذشت، ایثارگری، رازداری، وفای به عهد وغیره توجه داشته باشیم.
محدثی با بیان اینکه هر کدام از این موارد در جایگاه خود نیازمند مباحث گسترده است که اگر آن را در جامعه پیاده کنیم بهره لازم را از آن خواهیم برد گفت: به عنوان مثال امروز در جامعه صله رحم به جهت بروز مشکلات کاری و اجتماعی و گاها خانوادگی به شدت کم رنگ شده است وباعث شده افراد از یکدیگر غافل شوند.
این محقق وپژوهشگر علوم دینی با اشاره به اینکه پیاده کردن اخلاق اسلامی در اجتماع نیازمند عزم همگانی است گفت: در یک جامعه اسلامی که اخلاق اجتماعی در آن حاکم است باید ناهنجاری هایی مثل غیبت، تهمت،طعنه زدن،تمسخر دیگران، دروغ و سخن چینی و غیره کم رنگ و محو شود.
محدثی با بیان اینکه اخلاق اجتماعی یکی از گزینه های مهم در جامعه دینی و اسلامی است گفت: بهترین روش ترویج اخلاق اجتماعی مناسب در جامعه اسلامی وجوب سیره ائمه اطهار و معصومین(ع)و نحوه زندگی آنها در جامعه است.
نظر شما