«آلزایمر» بیماری قرن/ چگونه از گزند این بیماری در امان باشیم

خبرگزاری شبستان - شیراز:
 

در حال رفتن به سمت منزل بودم که به پیرمرد هراسان و نگرانی برخوردم که سراسیمه و حیران به سمت من می آمد. او که ظاهرا آدرس خانه اش را گم کرده بود از من خواست که به کمکش بشتابم تا بتواند به منزلش بازگردد اما مشکل این بود که هیچ نشانی حتی از خیابان، کوچه یا مسیری که بتوان پیرمرد را به خانه اش رساند به یاد نداشت. حتی وقتی که از او پرسیدم اهل این شهر هستی و اسمت چیست به درستی پاسخی از دریافت نکردم. کمی که با پیرمرد صحبت کردم متوجه شدم دچار بیماری آلزایمر است و برای خرید به خیابان آمده اما دیگر نتوانسته راه برگشت به خانه اش را پیدا کند.

به گفته پزشکان بیمار  مبتلا به آلزایمر به تدریج در شناخت دوستان و آشنایان و نام بردن اسامی آنها نیز ناتوان می شود و کم کم مشکل مسیریابی پیدا شده و اگر تنها از منزل بیرون برود ممکن است گم شود و حتی در موارد شدیدتری در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی و حمام در منزل خودش مشکل پیدا می کند.

ضعف بیان، اختلال در تفکر ذهنی، اختلال در حافظه، اختلال در انجام کارهای عادی و تغییرات در شخصیت از نشانه های بیماری آلزایمر است.

در این فکر بودم که به راستی آلزایمر چه نوع بیماری است که این چنین انسان ها را گرفتار خود می کند که حتی نام و فامیل خود را هم نمی شناسند.

به سراغ یک پزشک متخصص مغز و اعصاب رفتم تا در مورد این بیماری اطلاعات بیشتری را به دست بیاورم. «سید علی زاهدی» با اشاره به اینکه بیماری آلزایمر یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که به تدریج توانایی های بیمار تحلیل می رود، می گوید: آلزایمر بارزترین نوع از انواع مختلف بیماری زوال عقل بوده و اختلال حافظه معمولا به تدریج ایجاد و پیشرفت می کند.

وی با اشاره به اختلال حافظه در بیماران مبتلا به آلزایمر عنوان می کند: مثلا بیمار وسایلش را گم می کند و نمی داند کجا گذاشته و یا در خرید و پرداخت پول دچار مشکل می شود و نمی تواند حساب داراییش را نگه دارد.

این پزشک متخصص نقش وراثت را در ابتلا به بیماری آلزایمر با اهمیت می داند و سن بالا و سابقه خانوادگی را از موارد ابتلا به این بیماری عنوان می کند.

زاهدی با اشاره به اینکه یکی از مشکلات زوال عقل بروز توهم و هذیان است، ادامه می دهد: برای مثال بیمار فکر می کند همسایگان و اطرافیانش قصد آسیب رساندن و توطئه علیه وی دارند. فرد دارای زوال عقل ممکن است به فرزندانش نیز بدبین شود.

بیماری آلزایمر حدود 20 سال قبل از ظهور علائم بالینی در مغز آغاز می شود. علت بیماری آلزایمر ناشناخته است اما برخی از عوامل خطر شناسایی شده اند.

شیوع آلزایمر در زنان

به اعتقاد زاهدی اکثر افراد مبتلا به بیماری آلزایمر 65 سال سن یا بیشتر دارند و این بیماری در بین زنان شایع تر از مردان است.

این پزشک متخصص مغز و اعصاب، ضربه به جمجمه، دیابت، اضافه وزن و فشار خون را از عوامل احتمالی بیماری آلزایمر می داند اما این نکته را نیز متذکر می شود که داشتن یک یا چند مورد از این عوامل خطر به این معنی نیست که شما به بیماری آلزایمر مبتلا خواهید شد.

کمبود خواب دیگر علت بیماری آلزایمر است که متاسفانه در سال های اخیر تقریبا همه گیر شده است. با توجه به مطالعاتی که انجام شده کمبود خواب نه تنها باعث می شود که پشت فرمان خواب آلوده باشیم بلکه می تواند توسعه بیماری آلزایمر را سرعت ببخشید.

شب بیداری عامل آلزایمر

زاهدی با تاکید بر اینکه متاسانه شب بیداری بین نوجوانان و جوانان به صورت یک تفریح در آمده است، به این افراد توصیه می کند که مراقب خواب خود باشند تا در سنین پیری آلزایمر همدم آنها نشود.

در موارد شدید افراد آلزایمری برای انجام کارهای اولیه شخصی نیاز به کمک پیدا می کنند و ممکن است توانایی کنترل ادرار و مدفوع خود را هم از دست بدهند. بیمار دچار زوال عقل ممکن است در تکلم کلمات مناسب مشکل پیدا کند و در نتیجه کم حرف و گوشه گیر شود. در موارد پیشرفته تر بیمار آگاهیش را نسبت به بیماری از دست داده و نمی داند دچار ناتوانی در انجام برخی کارها است و ممکن است کارهای خطرساز انجام دهد.

ورزش دشمن آلزایمر

زاهدی در توصیه به افراد برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر می گوید: ورزش توانایی مغز برای حفظ ارتباطات قدیمی و همچنین ایجاد ارتباطات جدید مغز را در برابر آلزایمر محافظت می کند.

به عقیده وی منظور از ورزش روزانه حدقل 150 دقیقه ورزش متوسط تا شدید بوده و فعالیت های مناسب برای مبتدیان شامل پیاده روی و شنا است.

اگرچه تاکنون هیچ راه تضمین شده ای برای پیشگیری از بیماری آلزایمر یافت نشده اما آنچه که در این زمینه توصیه شده تمرینات فکری و بدنی، رژیم غذایی، نوشیدن مایعات به اندازه کافی، فعالیت اجتماعی و... است.

 انسان ها موجودات بسیار اجتماعی بوده و در انزوا رشد نمی کنند بلکه مغز آنها در انزوا فعالیت کمی دارد. حضور در فعالیت های اجتماعی مغز را در برابر بیماری آلزایمر و زوال عقل محافظت می کند.

گزارش: مهدی رحمانیان