خبرگزاری شبستان، گروه اجتماعی، معصومه بدخشان: بسیاری از مسئولان قدیمی و جدید وزارت آموزش و پرورش مدارس غیردولتی دارند و می توان گفت، مدارس برند غیردولتی که غالبا شهریه های بالا نیز دارد، برای مسئولان یا همسران آن ها است که در گذشته یا حال سمتی در نظام تعلیم و تربیت داشته اند یا دارند. اخیرا این موضوع مورد توجه قرار گرفته است و نقد هایی را به سوی مدرسه داری مسئولان روانه کرده است. یکی از دلایلی که هجمه به مدارس غیردولتی که مسئولان سکاندری آن ها را بدست دارند، افت کیفیت مدارس دولتی است.
از همین رو بحث «تعارض منافع» مطرح شده است. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تعارض منافع را اینگونه معنا کرده است که «فرد يا سازمان در جايگاهی قرار مي گيرد كه در آن، بين منافع شخصی و منافع اجتماعی تعارضی وجود دارد. اگر در اين موقعيت ها انتخاب شخص يا سازمان به سمت منافع خودشان باشد فساد رخ خواهد داد. بنابراين به منظور پيشگيري از مفاسد بايد جايگاههاي تعارض منافع را از بين ببريم يا كاهش دهيم، زيرا نمی توان از همه آحاد جامعه كه در موقعيت تعارض منافع قرار گرفته اند انتظار داشت كه اقدام درست را انجام دهند.»
این موضوع برای مسئولان وزارت آموزش وپرورش هم صدق می کند، برخی از کارشناسان معتقدند که تعارض منافع موجب افت کیفیت مدارس دولتی شده است و برخی دیگر از مسئولان آموزش و پرورش این موضوع را قانون می دانند.
قانون منعی برای فعالیت مسئولین در مدارس غیردولتی ندارد
در همین ارتباط، «عبدالرضا فولادوند» درباره تضاد منافع میان برقرای عدالت آموزشی و ورود مسئولان آموزش و پرورش به مدرسه داری غیردولتی به خبرنگار شبستان می گوید: فعالیت در مدارس غیردولتی قانون است. کسانی که مخالفت و اظهار نظر می کنند به نظرم با قانون مخالف هستند.
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران ادامه می دهد: نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی در زمان تصویب این قانون که آخرین اصلاحیه آن سال گذشته بوده است رای خود را داده اند.
وی ادامه می دهد: ما در حال اجرایی کردن این قانون هستیم در این قانون نیز منعی برای فعالیت مقامات و مسئولین در مدرسه داری غیردولتی نیامده است.
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران بیان کرد: اگر شهروند هستیم و باید به قوانین احترام بگذاریم و رعایت کنیم. نظر شخصی من این است اگر بتوانیم مدارس غیردولتی را توسعه دهیم از پوشش مدارس دولتی کمتر می شود و می توانیم به افزایش کیفیت مناطق حاشیه ای بپردازیم.
فولادوند با بیان اینکه در شهرتهران تعداد 200 هزار دانش آموز در مدارس غیردولتی تحصیل می کنند می گوید: اگر این 200 هزار نفر را مدارس غیردولتی تحت پوشش قرار نمی داد، تراکم کلاسی ما از 33 دانش آموز بالاتر بود و وضعیت آموزش وپرورش بهم می خورد. این قانون است و همه باید حمایت کنیم. باید مدارس دولتی را کیفیت بخشی کنیم.
فولادوند در مقابل این پرسش که مدارس دولتی هر روز با افت کیفیت رو به رو هستند و از سوی دیگر مسئولان به فکر راه اندازی مدارس غیردولتی. چه تعداد از مدارس غیردولتی توسط مسئولان اداره می شود می گوید: من سوال می پرسم کار غیر قانونی انجام داده اند؟ قانون بیاید اصلاح کند که حق داشتن مدرسه غیردولتی را ندارند. قانون مانع نشده است.
او تاکید می کند:یعنی ما باید به قانون رجوع کنیم. شاید از نظر شما ایراد داشته باشد و شاید اصلا ایراد هم داشته باشد. قانون چیزی نگفته است و در قبال موضوعی سکوت می کند، نمی توانم چیزی بگوییم.
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران آنچنان که تاکید در قانون مداری دارد، هر روز از کیفیت مدارس دولتی کاسته می شود اصل 30 قانون اساسی جمهوری اسلامي ايران هم رعایت نمی شود و طبق این قانون «دولت موظف است وسايل آموزش و پرورش رايگان را براي همه ملت تا پايان دوره متوسطه فراهم سازد و وسايل تحصيلات عالی را تا سر حد خودكفائی كشور به‌طور رايگان گسترش دهد.» این درحالی است که مدارس به بهانه های مختلف از خانواده ها پول دریافت می کنند و این قانون به راحتی نادیده گرفته می شود.
البته آقای مدیر کل این موضوع را تکذیب می کند و می گوید: اصل 30 قانون اساسی را رعایت می کنیم اگر شاکی وجود دارد بفرماید بیاید شکایت کند ما بررسی می کنیم.
هر مسئولی برای خودش یک مدرسه غیردولتی دارد
از سوی دیگر هم باید به صحبت های «حمیدرضا حاجی‌بابایی» در یک برنامه تلویزیونی که در 30 بهمن سال 1397 پخش شده است اشاره کرد که رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس با تأکید بر اینکه بزرگترین ظلم به نظام جمهوری اسلامی این است که هر مسئولی برای خودش یک مدرسه غیردولتی دارد، می گوید: «چرا وقتی در مجلس فریاد می‌زنم که به داد مدرسه برسید و اجازه ندهید مدرسه را خصوصی کنند چراکه خصوصی‌سازی ظلم به نظام جمهوری اسلامی و خرید خدمات خیانت است، هیچ‌کس دفاع نمی‌کند. هم‌اکنون بیشتر مسئولان مدرسه دارند و در این زمینه چپ و راست نیز با هم مشترک هستند و از تعطیلی مدارس تیزهوشان استقبال می‌کنند، این که برخی افراد آلاف و الوفی می‌رسند فقط از جانب کارخانه و صنعت نیست، از طریق مدارس هم این موضوع محقق می‌شود. حتی برخی مدارس درآمدشان بیشتر از کارخانه‌ها و صنعت نفت است و دردسرش هم کمتر است و تازه مدعی هستند که برای نظام نیرو تربیت می‌کنند.»
استفاده مسئولان از تمام ظرفیت ها و نهاد سازی ها برای برند سازی مدرسه
البته ناگفته نماند، درست است برخی از مسئولان حال و وقت وزارت آموزش و پرورش مدرسه غیردولتی دارند اما مسئولانی هم هستند که با این موضوع مخالفت دارند. در همین باره، معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش می گوید: هنگامی که انعطاف، مکانیزم و ابزارها را به مدارس غیر دولتی بیشتر از مدارس دولتی می دهید، مسلما تقاضاها به سمت مدارس غیرانتفاعی کشیده می شود.
«علی الهیار ترکمن» ادامه می دهد: ما در خصوص مدارس غیرانتفاعی از دهه هفتاد یک اشتباهی کردیم، وقتی قرار شد مدارس غیرانتفاعی دوباره شکل بگیرند، مسئولین آموزش و پرورش اولین مدارس غیرانتفاعی را با گرفتن امتیاز تاسیس کردند. تمام ظرفیت ها و نهاد سازی هایی که در اختیار آن ها بود برای برند سازی مدارس خود به کار بردند. متوجه شدند که کیفیت را از مدارس دولتی می برند ولی کسی نبود جلو آن ها را بگیرد. هیچ نهاد نظارتی ورود پیدا نکرد و هیچ کسی تلنگری به آن ها نزد.
او تصریح می کند: آن ها متوجه شدند کیفیت مدارس دولتی کاهش یافته است و تقاضا به سمت مدارس غیردولتی بیشتر شده است، از برند مدرسه هایشان ترسیدند و شروع کردند به متعدد سازی مدارس. مدارس هیات امنایی، نمونه مردمی، نمونه دولتی درست کردند تا نشان دهند عدالت آموزشی خدشه دار نشده است و اینگونه مدارس را هم داریم. کاری کردند که مدارس دولتی به قعر فرو برده شوند. در اینجا باید گفت «دشمن طاووس آمد پر او» و از «ماست که بر ماست» شد.
اگر مدارس غیردولتی را تابو نمی کردیم، چه ایرادی داشت، من کارمند سازمان برنامه، مجوز راه اندازی مدرسه غیردولتی را می گرفتم، دید اقتصادی داشتم، مگر راه اندازی یک شرکت محدودیت دارد؟ شرایط را داشتم، موسس می شدم و کارمندان واجد شرایط را می آوردم بدون اینکه در آموزش و پرورش باشم. صنعت مدرسه داری را در کشور توسعه می دادم.
معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش تصریح می کند:ابتدا تاسیس مدارس غیردولتی از مدیران آموزش و پرورش آغاز شد. در حال حاضر بروید ببینید مدارس برند مال چه کسانی هستند. برند های معروف برای کسانی است که در شورای عالی آموزش و پرورش می آمدند و برای خود مجوز دریافت می کردند.اولین مدرسه ای اجازه پیدا کرد دوزبانه باشد، برای دبیرکل شورای عالی وقت آموزش و پرورش بود.
مشکل ما اینجا بود که مدارس غیردولتی را از ریل خود خارج کردند و برند سازی کردند و این مدارس را دست خود گرفتند. برای آنکه خدشه ای ایجاد نشود و عدالت آموزشی دچار مشکل نشود تنوع مدارس را بالا بردند.
او تاکید دارد: اگر فکر کنیم صرفا مدارس غیردولتی باعث نابرابری و ناعدالتی می شوند درست نیست. خیلی از کشور ها از مدارس غیردولتی برای توسعه عدالت آموزشی استفاده می کنند.باید نگاه کنیم به علت ها، امروز اگر این موضوع مسئله ما است نتیجه راه حل دیروز بوده است.اگر این مسئله را حل نکنیم برای آیندگان نیز یک مسئله جدید ایجاد کرده ایم.
لایحه نحوه مدیریت تعارض منافع به مجلس رفت
به هر روی، این موضوع مورد توجه دولت نیز قرار گرفته است، «حسن روحانی»، رئیس جمهوری 30 دی ماه سال 1398 لایحه «نحوه مدیریت تعارض منافع در انجام وظایف قانونی و ارائه خدمات عمومی» را پس از تصویب در جلسه ۱۹ آبان ۱۳۹۸ هیئت دولت، برای طی مراحل قانونی به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد.
حال باید دید اگر این لایحه به تصویب برسد، می تواند مانع انجام بیطرفانه و بدون تبعیض وظایف مسئولان شود و آیا حال مدارس دولتی بهتر می شود؟
نظر شما