خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- مریم داوری: «فرزان زارع» فیلمنامه نویس و کارگردانی است که بیشتر فیلم های کوتاه تجربی، مستند و داستانی می سازد. فیلم هایی همچون نمای سیاه، تولد شوم،گذر از تاریکی،سایه های آشنا، یادگاری پیر، غرش یک شیر و سگدونی در کارنامه کاری زارع دیده می شود . وی علاوه بر ساختن فیلم در حوزه شعر نیز فعالیت می کند اما خود را شاعر نمی داند. به منظور اطلاع از اثر جدید زارع در حوزه شعر گفتگویی با وی ترتیب دادیم که بدین شرح است:
چه اثر جدیدی در دست چاپ دارید؟
کتاب شعری با عنوان « شب بود» که قرار است به زودی از سوی انتشارات شب چله منتشر شود. این کتاب قرار بود در سال گذشته منتشر و رونمایی شود اما مشکلاتی پیش آمد که این امر میسر نشد.
اشعار کتاب «شب بود» در چه سبکی و با چه موضوعی سروده شده است؟
اشعار این کتابم در سبک هایکو، نثرِ سپید و نو است. موضوع اشعار نیز اجتماعی و عاشقانه است.
« شب بود» شامل چند شعر است؟
این کتاب مشتمل بر 65 قطعه کوتاه و نیمه بلند است. کتاب «شب بود» شامل گزیده آثارم به همراه چند شعر جدید است. انتخاب و گزینش شعر ها بر عهده خانم دکتر فرزانه باقری از نویسندگان ، مترجمان و ناشران مطرح و با سابقه بود. ویراستار کتاب نیز آقای جعفر محمدی واجارگاهی، مدیر انتشارات شب چله است.
این چندمین کتاب شعری است که از شما منتشر شده است؟
سومین و آخرین کتاب شعر بنده است. «یک سگ هار بی قلاده» و «چند یادداشت عاشقانه خانم دیکتاتور» نام اولین و دومین کتابهای بنده است.
چرا «شب بود» آخرین کتاب شعر شماست؟
کتاب شعر مخاطب آنچنانی ندارد. مخاطبان شعر بیشتر از طریق فضای مجازی به شعر دسترسی دارند. شعر خوانندگان پر و پا قرص خود را دارد اما مولف باید برای تبلیغ اثر خود دست به کار شود یعنی شاعر خارج از کار تالیف در معرفی کتاب باید نقش داشته باشد. این کار نیازمند وقت گذاشتن است. مساله دوم این است که مخاطب همیشه شاعر و نویسنده را راغب می کند که بنویسد. کسانی که فقط کار شاعری و نویسندگی می کنند و شناخته شده هستند، راحت تر می توانند این مسیر را طی کنند اما کسانی مانند بنده که گذری شعر یا داستان می نویسند، کارشان سخت تر است. توقع از افرادی که هر چند سال یک بار کتاب شعری منتشر می کنند، بیشتر است. کار اصلی من نویسندگی و شاعری نیست. من در حوزه فیلم فعالیت می کنم. با وجود مشغله کاری که دارم تمرکز بر روی شعر برایم سخت است. با توجه به اینکه هم در حوزه فیلم و هم شعر کار کردم، می توانم بگویم که فعالیت در حوزه شعر از فیلم ساختن سخت تر است. برای من که مخاطب خاص خود را دارم، شعر گفتن سخت تر است چون باید دقت و زمان لازم را داشته باشم.
یعنی با کتاب « شب بود» با نوشتن خداحافظی می کنید؟
خیر. در نظر دارم که داستان بنویسم. در حال حاضر در حال نوشتن یک داستان به نام «گبه» هستم. این کتاب سوژه خاصی دارد. «گبه» معضلات اجتماعی و اتفاقات ناخوشایند برای یک خانم را بیان می کند. هنوز ناشر کتاب را انتخاب نکرده ام. دنبال ناشری هستم که در حوزه اجتماعی و زنان تخصصی تر کار می کند. فکر می کنم 3-4 ماه آینده نوشتن این کتاب تمام شود.
کتاب «شب بود» بهار امسال منتشر می شود؟
این کتاب قرار بود اوایل امسال منتشر شود و همین روزها از چاپ خارج و صرف امر خیری می شود.
قرار است این کتاب صرف چه کار خیری شود؟
ایده اهدای این کتاب در راه خِیر را از قبل داشتم. در ابتدا می خواستم عواید فروش این کتاب را به کودکان مبتلا به بیماری سرطان بدهم اما چون آنها تحت پوشش مرکز محک هستند ، پشتوانه لازم را دارند و خیرینی هستند که به آنها رسیدگی کنند، همچنین با توجه به شیوع کرونا تصمیم گرفتم که کتاب ام را به پرستاران ، پزشک ها و کادر درمانی اهدا کنم. در بین پزشکان و پرستاران، شاعر و نویسنده کم نیست. با توجه به شیوع بیماری کرونا و تلاش های پزشکان، پرستاران و کادر درمانی تصمیم گرفتم که با دست خود کتاب « شب بود» را به آنها تقدیم کنم. معتقدم کادر درمانی کار بزرگی انجام می دهند و از جان خود مایه می گذارند به خصوص در این ایام که با بیماری کرونا مواجه هستیم. حس و ارادت قلبی نسبت به کادر درمان دارم و با ناشر به توافق رسیدم که حق تالیف خود را در چاپ نخست و دوم کتاب «شب بود» به پزشکان و پرستاران اهدا کنم. چاپ اول را به همراه دوستان فعال اجتماعی و فرهنگی به کادر درمانی در بیمارستان های تهران اهدا می کنم و شخصا از آنها سپاسگزاری خواهم کرد. چاپ دوم کتاب را نیز در بیمارستان های شهرهای دیگر با دست خود به کادر درمانی اهدا می کنم. در این مدت نیز پیگیری می کنم تا ببینم کدام یک از بیمارستان ها در چه شهرهایی بیشتر درگیر بیماری کرونا بودند. تمام هزینه های این کار را شخصا تقبل می کنم. امیدوارم که در ادامه راه افرادی که دوست دارند به من بپیوندند. فکر می کنم چنین کارهایی به فرهنگ کتابخوانی و اقتصاد نشر کمک می کند.
آیا در این کار نهادهایی هم با شما همکاری می کنند؟
خیر. این کار من یک کار شخصی و قلبی است و اگر کسی تمایل داشته باشد همراه من باشد، استقبال می کنم چون حرکت، یک حرکت فرهنگی است. دوست دارم اصالت کار حفظ شود، به همین دلیل برایم خوشایند نیست که کتاب هایم را به نهادها بدهم تا آنها توزیع کنند. این یک کار شخصی و فرهنگی است و افرادی که تمایل داشته باشند می توانند در این راه با من باشند.
برخی از اشعار کتاب «شب بود» عبارتند از:
-آخر که فهمیدم
«عشق»
هیچ وقت پشت چشم های بسته نمی ماند
گریستم
-خطرناکتر از زن عاشق سراغ ندارم
یک زن عاشق ، صلح آمیز ترین سلاح
برای جنگ با دنیاست
-بارها شنیده بودم
گورهای جمعی را در بیابان کشف می کنند
اما استثنا هم وجود دارد
امروز گورهای جمعی را دیدم
که در شلوغی خیابان های شهر
همدیگر را کشف می کردند
گفتنی است، کتاب « شب بود» اثر « فرزان زارع» مشتمل بر 65 قطعه شعر کوتاه و نیمه بلند به زودی از سوی انتشارات شب چله چاپ می شود.
نظر شما