خبرگزاری شبستان- شیروان؛ شمال و جنوب و شرق و غرب ندارد، هرجایی برای خودش دنیایی از آیین‌هایی است که به ماه خداوند طعم‌های رنگارنگ می‌دهد تا چهره رمضان در گوشه و کنار ایران زمین متفاوت و منحصر به فرد باشد که راز و نیاز و مناجات با عاشق معبود جلوه خاصی به این ماه بخشیده است.
رمضان که می‌شود حال و هوای مردمان زمینی هم آسمانی می‌شود، بوی شله و آش، غروب‌ها را دل‌انگیز می‌کند و صدای صلوات از میان دود مه‌آلود سپند به گوش می‌شود، صدای «ربنا» از مناره مساجد، شهر را با خاطره‌های خوب خدایی به تصویر می‌کشد.
امسال همچون سال های گذشته رمضان دیگری از راه رسیده و مردم مشتاق ایران زمین، عاشقانه آغوش گشودند تا مهمان سفره پربرکت خداوند باشند، مهمانی که در آن نوای آیین‌های رمضان به گوش می‌رسد، آیین هایی برای سفره‌های افطار و سحر که شیرینی آن زیر زبان ماندگار می‌شود و عزاداری‌ها و شب‌زنده‌داری های شب قدر که توشه راه دنیا و آخرت خواهد شد.
این روزها شاید دیگر تعداد کمی از رسوم گذشته در ارتباط با ماه مبارک رمضان اجرا شود به‌نوعی که بسیاری از رسوم جدید جای آنها را گرفته و یا برخی رسوم قدیمی شکل و شیوه‌ای نوین‌تر به خود گرفته است.
مشاهده هلال ماه مبارک رمضان از علایق و سنت‌های قدیمی این مرز و بوم است و عده ای تقریباً در جای جای و نقاط مختلف در شب‌های نزدیک به ماه رمضان اوقاتی از زمان غروب را روی پشت‌بام برای مشاهده هلال ماه سپری می‌کردند که امروز همین رسم توسط بسیاری از جوانان در قالبی نو اجرا می‌شود.
در هر کوی و برزنی بوی سادگی به مشام می‌رسد و این سفره‌های افطار است که به روی خلق گشوده می‌شود، از پخت و پز غذاهای و نان های سنتی تا رسم دعاهای مردمان این دیار که برای نعمت بی‌نهایت خداوند سر به مهر، بوته شکر می‌کارند.
تا سال گذشته حضور مردم در مساجد و حسینیه‌ها برای قرائت روزانه قرآن، جلسات شبانه قرآنی، حضور در امام زاده ها در شب‌های ماه مبارک رمضان و پهن کردن سفرهای افطاری برای خویشاوندان،نیازمندان و ایتام از جمله رسومی بود که توسط مردم مومن ایران زمین در این ایام به انجام می‌رسید.
همچنین در بسیاری از امامزادهها اقدام به اطعام روزه‌داران و نیازمندان و خانواده های مستمند انجام می شد که بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین مراسم افطار همراه با رنگ و بوی خدایی است.
در شب‌های ماه مبارک رمضان اگر به خانه هر ایرانی وارد شویم، شاهد آن هستیم که از سفره‌های پرزرق و برق و غذاهای امروزی خبری نیست، زیرا مردم ایران زمین رسم نیاکان خود را در پهن کردن سفره‌های ساده همچنان حفظ کرده‌اند.
به سفره افطاری که نگاه می‌کنید آش و سوپ‌های محلی جایگاه ویژه‌ای دارد و در بیشتر سفره‌ها شاهد غذاهای محلی دست پخت زنان این دیار هستیم.
همان‌طور که در اسلام توصیه‌شده افطاری دادن به روزه‌دار ثواب زیادی دارد، تا سال قبل مردم نیز با پهن کردن سفره‌های افطار ساده این توصیه را انجام می‌دهند و امسال با وجود ویروس منحوس کرونا برای جلوگیری و رعایت نکات بهداشتی مردم این رسم را فراموش نکرده و با پخت و توزیع غذاهای بسته بندی و تهیه و آماده کردن سبد غذایی همواره به فکر محرومان بوده که گروه های مختلف از اقشار مردم نیز در این همدلی مومنانه سهم به سزایی دارند.
گرچه امروزه شیوه‌های مختلف و سنتی بیدار کردن مردم برای سحری خوردن همچون استفاده از نقاره، طبل و شیپور، صدای توپ و سحری خوانی بر بام منازل رواج ندارد اما هنوز در روستاهای دور دست درب منزل همسایه‌ها برای بیدار کردن سحر همانند گذشته یکی از آداب زیبای سحر است.
رسم کمک به آزادی زندانیان جرائم غیرعمد با کمک های مردمی جلوه خاصی دارد و خانواده هایی که پس از سال های چشم انتظاری بار دیگر دور یکدیگر جمع شده و صفا و صمیمیت را به همراه می آورند.
مواد غذایی مختلف به‌ویژه در قالب گوشت و خواروبار برای کمک به مردم مستضعف از رسومی است که در این ماه جایگاه خاصی نزد مردم دارد.
رسم افطاری دادن در میان خانواده و دوستان نیز هنوز کمرنگ نشده است و غذاهای محلی و کلوچه و نان های سنتی در این میان جایگاه خاصی دارد، البته مردم در این ماه مبارک به دو وعده غذایی شامل سحری و افطاری بسنده می‌کنند که این شیوه برترین روش غذایی در ماه مبارک رمضان شمرده می‌شود و به گفته متخصصان تغذیه با آداب سلامتی در این ماه تناسب دارد.
شب‌های قدر که معروف به شب‌های ضربت خوردن و شهادت حضرت علی (ع) هم است را «شب‌های قتل» می‌گویند که علاوه بر آیین‌های یادشده آیین‌های سوگواری شهادت مولای متقیان هم برگزار می‌شود.
خواندن ۱۰۰رکعت نماز مستحبی و دعای معروف جوشن کبیر یا ۱۰۰بند در بین ساکنان این خطه همچنان در شب‌های قدر از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است.
دعای ۱۰۰بند که همراه با هر بار جمله «الْغَوْثَ خَلِّصْنَا مِنَ النَّارِ یَا رَبِّ» به پایان می‌رسد به نخی که همراه دارند یک گره می‌زنند و پس از پایان دعا در جای مناسب نگه می‌دارند و اعتقاد دارند کسی که همراه داشته باشد و یا در خانه نگه‌داری کند با مشکل مواجه نمی‌شود.
از شب بیست و یکم رمضان آیین‌های ختم قرآن و فاتحه اموات نیز به مدت ۹ شب در این استان به جریان می افتد و در این شب ها برخی از مردم به یاد درگذشتگان خود به‌ویژه پدر و مادر، خواهر و برادر مراسم یادبودی برگزار می‌کنند.
این برنامه از این قرار است که یک تا چند قاری عصر به منزل خود دعوت می‌کنند و هر نفر یک جزء قرآن را به نیت ثواب به روح اموات دعوت‌کننده تلاوت می‌کنند.
این رسم یک سابقه دیرینه در نزد مردم دارد که هنوز برخی از آن یاد می‌کنند و معتقدند که اموات آنها در ماه رمضان چشم‌انتظار هستند و این رسم در سال دو بار انجام می‌شود. می‌گویند سرمنشأ و خاستگاه این رسم قرآنی و نوعی گرامیداشت یاد و خاطره اموات و درگذشتگان است و روح آن ها با این کار شاد می‌شود.
ماه رمضان فرصتی مغتنم و آسمانی است که با توجه به آموزه‌های دینی، مکارم اخلاقی مورد نظر دین مبین اسلام بیش از پیش ترویج شده و فرهنگ عمومی حال و هوای معنوی پیدا کرد.
امسال هم با توجه به این شرایط خاص و با توجه به مشکلات اقتصادی جامعه و سختی معیشت، به ویژه برای دهک های پایین جامعه، مؤمنان به‌عنوان فریضه‌ای دینی، کمک به ایتام و مستمندان را در دستور کار خود قرار داده تا از اجر و ثواب اخروی بهره‌مند شوند.
نظر شما