خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- محمد پورعلم : هوای تابستانی دارد به روزهایش داغش نزدیک می شود و ماندن در خیابان در بسیاری از ساعات روز دیگر امکان پذیر نیست. اما آن چه تحمل هوای تابستانی امسال را دشوارتر می کند، تحمل ماسک و دستکش به خاطر کروناست. ویروسی که از چند ماه قبل در سراسر جهان همه گیر شد و هنوز میهمان ناخوانده زندگی ماست.
در سال های گذشته با نزدیک شدن به تابستان، همواره از ایده تمرکز بر زندگی شبانه به جای فعالیت روزانه سخن می گفتیم. از مزایایی که در زمینه کاهش مصرف انرژی دارد تا سلامتی و آرامشی که می تواند به شهروندان عرضه کند. حداقل این ایده در چندسال اخیر که ماه رمضان قرین با روزهای تابستان بود، بازی دو سر برد بود. به این معنا که مردم روزه دار به جای فعالیت در ساعات طاقت فرسای روز، فعالیت خود را به فاصله اذان مغرب تا اذان صبح منتقل می کردند. گرچه این ایده سال گذشته به صورت محدود در چند راسته شهر تهران اجرا شد، اما تحقق کامل آن نیازمند هماهنگی های بیشتری میان نهادهای ذیربط بود که عملا اتفاق نیافتاد.
امسال اما کرونا، همه مولفه های زندگی روزمره را تحت تاثیر خود قرار داده است. «قرنطینه» کلمه ای است که با آمدن کرونا، بیش از هر زمان دیگر در میان محاورات روزمره مردم جهان شنیده می شود؛ الزامی که بسیاری از چارچوب های قدرتمند زندگی فردی و اجتماعی انسان را دچار واسازی کرده تا بار دیگر آن ها بازتعریف کنیم. اگر تا دیروز حضور در فضاهای شهری و اجتماعی به عنوان یک ضرورت برای سلامتی روان و پیشبرد زندگی مطرح می شد، امروز اجتناب از آن امری ضروری است.
تجربه هفته های اخیر بسیاری از کشورها از جمله ایران خودمان در کاهش محدودیت ها و بازگشت به شرایط عادی، عموما با افزایش ابتلا به کرونا همراه بوده به طوری که بسیاری از کشورها بار دیگر محدودیت ها را به حالت قبل بازگردانده اند. اما آن چه در این میان از اهمیت ویژه برخوردار است و دولت ها را به کاهش قرنطینه ترغیب می کند، بار مالی سنگین تعطیلی مشاغل و بیکاری مردم است که راهی برای برون رفت از آن موجود نیست. به همین خاطر است که حتی در صورت مقاومت دولت ها برای تداوم قرنطینه، بسیاری کشورها از جمله آمریکا شاهد اعتراض مردم و کسب و کارها(از جمله شرکت تسلا) برای بازگشایی مشاغل بوده اند.
آن چه امروز قطعی به نظر می رسد، آینده نامعلوم وضعیت جهان و به خصوص اقتصاد جهانی با تداوم بحران کروناست. تنها زمانی می توان همچون گذشته درباره آینده سخن گفت که تشخیص و درمان بیماری کرونا به امری عادی همچون سایر بیماری های همه گیر تبدیل شود. تا آن روز -که ممکن است به این زودی ها فرانرسد- باید خودمان را به شرایط موجود عادت دهیم و سبک زندگی مان را متناسب با آن تنظیم کنیم. خوشبختانه برای تخقق این امر، بشر نیازی به اختراع چرخ از ابتدا ندارد. گسترش تکنولوژی ارتباطات و اینترنت جهانی در دهه های گذشته، ظرفیتی را پیش روی بشر قرار داده که با بهره مندی هدفمند از آن می توان وضعیت فرسایشی امروز را قابل تحمل و شاید لذت بخش کرد.
تابستان و روزهای گرم آن یکی از همین موقعیت های فرسایشی است. در روزهایی که کرونا، تابستان را برای بسیاری از شاغلان کسب و کارهای درون شهری دشوار کرده است می توان تنها با تغییر نگرش و رهایی از چارچوب های شکل گرفته در ذهن، راهکارهایی متناسب با شرایط موجود و مبتنی بر پارامترهایی تاثیرگذار بر شرایط کار در تابستان و کرونا یافت. به طور مثال یکی از این راهکارها که در ایام قرنطینه ماه های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفت، جایگزینی دورکاری و ارتباطات مجازی به جای حضور در محل کار است که مزایایی چون کاهش رفت و آمد در سطح شهر، کاهش مصرف انرژی خصوصا برق و اطمینان از سلامتی بخش بزرگتری از جامعه را به همراه دارد. البته طبیعی است که ابزارهای موجود، هنوز به طور کامل پاسخگوی این وضعیت نیست اما می توان به بهبود کیفیت و سرعت ابزارهای ارتباطی از سوی استارت آپ ها در آینده نزدیک امیدوار بود.
آن چه درباره تاثیر تکنولوژی ارتباطات بر کسب و کارهای دفتری ذکر شد، به گونه ای دیگر برای سایر مشاغل قابل بهره برداری است. به طور مثال بسیاری از مشاغل تولیدی و خدماتی با ارباب رجوع سر و کار دارند. چنین مشاغلی پیش از این تنها راه پیشبرد امور را در ارتباط حضوری با مخاطب جستجو می کردند اما با تداوم بحران کرونا باید به طور جدی به فکر تقویت وب سایت های خود و پاسخگویی مجازی به ارباب رجوع باشند.
شاید در این جا توجه به کسب و کارهایی چون رستوران داری و هتلداری و ناوگان حمل و نقل بین شهری خالی از لطف نباشد؛ مشاغلی که از چند ماه قبل تاکنون ضرر فراوانی را متحمل شده اند و بعید است به زودی به حالت عادی بازگردند. مشاله پیش روی این مشاغل در حقیقت عدم اعتماد مردم به خدمات و سلامت فضاهای آن هاست؛ چالشی که آن هم با بهره گیری از تکنولوژی تا حد قابل قبولی قابل حل است. در واقع این گونه مشاغل می توانند با تکیه بر روند تولید ماشینی محصولات خود و بهره گیری از ابزارهای روزآمد، مخاطبان و مسافران خود را در زمینه اقناع کنند.
آن چه تاکنون ذکر شد، موضوعاتی است که به بهانه آغاز گرمای طاقت فرسای تابستان در میانه بحران کرونا طرح می شود و از خلال آن می توان به بسیاری موضوعات جزئی تر نیز پرداخت. شاید پذیرش وضعیت موجود و نگرش مثبت به آن به جای گلایه و اعتراض، تنها راه پیش رو برای تداوم زندگی باشد. چنان که حافظ می گوید: در خلاف آمد عادت بطلب کام که من/کسب جمعیت از آن زلف پریشان کردم.
نظر شما