به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، پویانمایی(انیمیشن) از چند دهه گذشته که پا به عرصه سینما گذاشته، به عنوان یکی از قالب های فیلمسازی سبک های متنوع و به همین نسبت مخاطبان متفاوتی را تجربه کرده است. امروز هریک از سبک های انیمیشن علاقه مندان و طرفداران خاص خود را دارد و جشنواره های مختلفی نیز پذیرای آثار این حوزه هستند.
آن چه در کشور ما با شنیدن نام انیمیشن به ذهن متبادر می شود، بیشتر کارتون هایی است که دوران کودکی بسیاری از ما با آن ها سپری شده است. بخشی از این کارتون ها به سبک ژاپنی ساخته شده اند و بخشی دیگر محصول والت دیزنی اند. امروز نیز این سبک ها در کنار گونه های تازه میهمان خانه ها هستند. انیمیشن هایی که دیگر سن و سال نمی شناسند و از فرزندان خانواده تا پدر و مادرها را درگیر خود می کنند.
بر این اساس، امروز آن چه بیش از گذشته خودنمایی می کند، تاثیرگذاری غیرقابل انکار انیمیشن بر ذهن مخاطب است. شاید این امر به این خاطر باشد که انیمیشن بیش از هر ژانر دیگر نماینده «دنیای فانتزی» برای تماشاگر است؛ دنیایی که در آن واقعیت های تلخ جاری جای خود را به رویای دوست داشتنی تبدیل می شود.
با نگاهی به انیمیشن های پرمخاطب سال های گذشته که اکثر آن ها در کمپانی های پیکسار و دیزنی تولید شده اند، با رویکرد جهان شناختی مشابهی روبرو می شویم که در لایه های پنهان اثر قرار دارند و بر ناخودآگاه گروه های مختلف مخاطب، به خصوص کودکان و نوجوانان اثر می گذارند. از این رو توجه به لایه های معنایی انیمیشن ها در کنار ویژگی های تکنیکی این آثار از اهمیت ویژه ای برخوردار می شود.
در کشور ما، انیمیشن از مخاطب قابل توجهی برخوردار است. همین امر موجب شده در سال های گذشته علاقه مندان به تولید انیمیشن و نهادهای مسئول، توجه بیشتری را به این عرصه معطوف کنند. در این سال ها، انیمیشن های بلند سینمایی که در سینماها اکران شد در کنار مجموعه های تلویزیونی چون «شکرستان» از جمله محصولاتی است که با استقبال خوب مخاطبان رو به رو شده و امید به توسعه انیمیشن های ایرانی را افزایش داده است. علاوه بر این ها باید به انیمیشن های کوتاهی اشاره کرد که بعضا با حمایت نهادهایی چون انجمن سینمای جوانان ایران تولید می شوند و در جشنواره های جهانی برای کشورمان افتخارآفرینی می کند.
مرکز پویانمایی صبا از جمله موسسات زیرمجموعه رسانه ملی است که به عنوان یکی از پرکارترین نهادهای تولید انیمیشن در کشور فعال است. «شکرستان» شاید آشناترین تولید موسسه صبا در اذهان عمومی باشد؛ انیمیشنی که توانست توجه بسیاری را به خود جلب کند و به الگویی برای انیمیشن ایرانی تبدیل شود. در شکرستان با کاراکترها و ماجراهایی روبرو می شویم که بر مبنای حکایت های ایرانی طراحی شده اند و از این نظر برای مخاطب ایرانی کاملا آشنا هستند. با تولید شکرستان این امیدواری به وجود آمده که بتوان سایر محتواهای فرهنگ بومی را نیز در قالبی جذاب و دوست داشتنی عرضه کرد.
یکی از موسساتی که اهمیت انیمیشن در انتقال مفاهیم را درک کرده، مرکز پژوهش های اسلامی قم است. این مرکز به تازگی تفاهم نامه مشترکی را با موسسه پویانمایی صبا به امضا رسانده تا از این پس شاهد تولیدات مشترک این دو مجموعه باشیم.
«محمدحسین ظریفیان» رییس مرکز پژوهش های اسلامی قم در مراسم امضای این تفاهم نامه براهمیت جایگاه رسانه و به خصوص انیمیشن در دنیای امروز تاکید کرده و کفته که نهاد متبوع او در سال های اخیر به دنبال تدوین سندی بوده که براساس آن بتوان سوژه هایی مفهومی مبتنی بر پژوهش های اسلامی را در اختیار رسانه ملی و نهادهای زیرمجموعه آن قرار داد.
اما تجربه مرکز صبا را نیز در این زمینه نباید دست کم گرفت. چنان که «محمدرحیم لیوانی» رئیس این مرکز در این نشست به تولید انیمیشن هایی با موضوع زندگی پیامران اشاره کرده که علاوه بر مخاطب داخلی، در کشورهای همسایه نیز علاقه مندان خاص خود را یافته است. او بر این اساس پیش بینی کرده مرکز صبا در سال های آینده به قطب رسانه ای تولید انیمیشن سالم و پاک تبدیل شود و موضوعات دینی و قرآنی را بیش از پیش به تصویر بکشد.
گسترش روزفزون توانایی های تکنیکی تولید انیمیشن در ایران در کنار تربیت جوانان علاقه مند به این حوزه که از دانش کافی برای ساخت آثاری در سطح جهانی برخوردارند، آرام آرام زمینه ورود نهادهای مختلف فرهنگی به تولید انیمیشن را فراهم خواهد کرد. نهادهای متنوعی که هر یک با ماموریت های خاصی در پی انتقال مفاهیم مورد نظر خود به مخاطب اند تا از این طریق اهداف فرهنگی خود را محقق کنند. در زمانه ای که فرزندان ایرانی همچون کودکان و نوجوانان سایر کشورها در معرض پیام یک طرفه و مشترک انیمیشن های هالیوودی قرار دارند، تولید آثاری که در این میان به نوعی نقش آلترناتیو را بازی کند، از اهمیت فراوانی برخوردار است.
از این روهمکاری نهادهای متخصص در زمینه های مختلف برای تولید آثار مشترک می تواند راهکار پیش روی فرهنگ ما باشد تا از رهگذر آن، فرهنگ بومی در قالبی جهانی به تصویر کشیده شود.
نظر شما