مدرسه سردار قزوین میراثی ماندگار

خبرگزاری شبستان // قزوین

زیباترین مدرسه قزوین در روزگار قاجار توسط دو بردار که دارای منصب سرداری بودند و در جنگ های ایران و روس به شجاعت و لیاقات شهرت داشتند ساخته شد.
 

مسجد و مدرسه سردار که متعلق به دوره قاجاریه و درسال 1231 هجری قمری ساخته شده است در محله دیمج خیابان تبریز قزوین قرار دارد.

در ورودی مدرسه در شمال و وسط قرار دارد که پس از ورود به هشتی کوچکی منتهی و سپس به حیاط ارتباط پیدا می کند.

سردر زیبا و باشکوه مدرسه با کاشیکاری های مینایی و نقوش گل، پرندگان و خطوط اسلیمی زینت یافته و دارای کتیبه ای به خط نستعلیق ممتاز در سنگ مرمرکنده شده که به قلم شیخ محمدعلی بن شیخ عبدالرحیم که تاریخ و بانی بنا را مشخص کرده است.

بنا و صحن مدرسه به شکل مستطیل، با یکهزارو 440 متر مربع مساحت و دارای ساختمان دو طبقه است.

32 باب حجره دربخش غربی و شرقی دو گوشواره که متصل به ایوانهای کوچکی است بنا شده به طوری که در وسط یک مدرس یا حجره بزرگ است و در دو طرف آن دو گوشواره باریک قرار دارد که راهروی اشکوب دوم است.

همچنین راهروهای متصل به گوشواره ها از هر طرف دارای سه باب حجره است که علاوه بر پستوی مجزا، در جلوی هر حجره سکویی با نیم متر ارتفاع و 6 مترمربع مساحت قرار گرفته است.

در وسط حیاط حوضی سرپوشیده و در جنوب مدرسه مهتابی بزرگی که به اندازه یک متر از کف حیاط بلندتر است که از طرف شرق و غرب هم اندازه مدرسه بوده و در تابستان برای استراحت و برای اجرای تعزیه احداث شده است.

نمای جرزها و حد فاصل آن در طبقه همکف با کاشی تزیین شده و کلمه محمد به صورت خط هندسی در تزئینات مشاهده می شود.

نمای طبقه دوم دارای طاقنمایی با قوس صفوی، لچکی ها با کاشی های مینایی زیبایی تزیین و ارسی های چوبی و پنجره های مشبک آن که در نهایت ظرافت درست شده، هماهنگی خاصی به بنا داده است.

از دیگر تزیینات معماری بنا کتیبه ای است به شعر محتشم کاشانی به خط نستعلیق به رنگ سفید در کاشی بنفش که در چهار طرف زیر رخبام نقش شده است.
در ضلع جنوبی حیاط، شبستان مسجد واقع شده و سقف آن روی سه طاق آجری قرار دارد و برفراز طاق میانی که از دوقسمت دیگر بزرگ تر است، گنبدی احداث شده است.

فضای داخل مسجد به غیر از کاشیکاری محراب، کاملا ساده بوده و فقط در قسمت سقف با استفاده از کاشی و آجر تزیینات معقلی ساده ای بوجود آمده است.
 

تمامی قوس بزرگ ضلع جنوبی مسجد با گره بندی چوبی پوشیده شده و ورودی مسجد در این پنجره جاسازی شده است.

مدرسه مذکور از لحاظ هنری و معماری از شاهکارهای دوره قاجاره است که درآن تمام نمونه های کاشیکاری و معماری این دوره را می توان مشاهده کرد.

این بنا طبق کتیبه موجود در سردر مدرسه توسط دو برادر بنام 'حسن خان و حسین خان سردار' از امیران فتحعلیشاه در سال 1231 هجری ساخته شده است.

پایان پیام/