مسجد شدن «ایاصوفیه» در سایه موافقت و مخالفت جهانیان

خبرگزاری شبستان: گروه جهان اسلام: به دنبال درخواست «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه مبنی بر تغییر کاربری «ایاصوفیه» و تبدیل آن از موزه به مسجد، دادگاه عالی اداری در ترکیه با صدور حکمی مصوبه دولت ترکیه درسال 1934 را لغو و آن را غیر قانونی اعلام کرد.

این اقدام راه را برای بازگشایی مسجد ایاصوفیه و اقامه نماز در آن  باز کرد. اردوغان گفت: اولین نماز جماعت در مسجد ایاصوفیه استانبول در تاریخ 24 ژوئیه (جمعه 2 هفته دیگر) برگزار خواهد شد.

انتشار این خبر با بازتاب های متفاوتی در میان کشورهای جهان و شبکه های اجتماعی مواجه شد.

شادی مردم ترکیه

حدود 500 نفر از ساکنان استانبول با تجمع مقابل ایاصوفیه صدور فرمان ریاست جمهوری ترکیه برای واگذاری این بنای تاریخی به سازمان امور دینی کشور و تغییر کاربری آن از موزه به مسجد را جشن گرفتند.

«عبدالرحمان ساجد گوکسو»، یکی از حاضران در میدان ایاصوفیه به خبرنگاران گفت: در بسیاری از میتینگ ها و نمازها شرکت و برای شکستن زنجیرهای ایاصوفیه دعا کردیم. دعاهای ما امروز مستجاب شد. از نظر من، رجب طیب اردوغان «فاتح» است. ما را بسیار خوشحال کرد.

تمجید پارلمان پاکستان از تبدیل ایاصوفیه به مسجد

«چاودری پرویز الهی»، رئیس جمعیت نمایندگان ایالت پنجاب، بزرگ ترین ایالت پاکستان تبدیل دوباره «ایاصوفیه» به مسجد را اقدامی شجاعانه خواند و گفت: این اقدام نه تنها مطابق خواسته مردم ترکیه، بلکه خواسته کل جهان اسلام بوده است.

مسیحیان ارتدوکس

رهبر مسیحیان ارتدوکس جهان در پیامی خطاب به رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه از وی خواست که از تصمیمش برای تغییر کاربری مسجد ایاصوفیه منصرف شود.

دفتر رهبر مسیحیان ارتدوکس گفت: ایاصوفیه یک مکان تاریخی و ثبت در یونسکو است و مورد احترام مسلمانان و مسیحیان است.

الازهر

دکتر «ایمن فؤاد»، استاد تاریخ اسلامی الازهر نیز در واکنش به اقدام اردوغان گفت: دادگاه ترکیه اجازه داد در زمان سلطان محمد عثمانی، موزه ایاصوفیه همانند فتح قسطنطنیه به مسجد تغییر کاربری دهد در صورتی که پس از فروپاشی عثمانی ها آتاتورک تصمیم گرفت که این این بنا به موزه تبدیل شود.

وی افزود: ترکیه و اردوغان اکنون می خواهند در سایه درگیری های اخیر ترکیه، با تبدیل ایاصوفیه به مسجد، مسلمانان ترک را به خود جلب کند.

یونسکو

یونسکو از این تصمیم ابراز تأسف کرد و خواستار انجام مذاکرات فوری با مقامات این کشور شد.

یونسکو همچنین از ترکیه خواست بدون مذاکرات، این بنا به مسجد تبدیل نشود.

همچنین روسیه، آمریکا، امارات و یونان از این تصمیم ترکیه انتقاد کرده‌اند.

واکنش اردوغان به انتقادها

رجب طیب اردوغان در برابر انتقاد از تصمیم دولت این کشور مبنی بر تغییر کاربری ایاصوفیه به مسجد دفاع کرد و گفت: کسانی که در کشورهای خود اقدامی علیه اسلام هراسی نمی کنند، نمی توانند برای تبدیل یک موزه به مسجد انتقاد کنند. این تصمیم چیزی است که اکثریت ملت ترکیه خواهان آن هستند و هیچ فرد خارجی حق دخالت در آن ندارد.

وی افزود: حق تبدیل ایاصوفیه به مسجد برای مردم مسلمان ترکیه محفوظ است و هیچ کس نمی تواند درباره این موضوع داخلی دخالت کند.

«ایا صوفیه» یا «حاجیا سوفیا» در قدیم کلیسای مسیحیت شرق بود که ساختمان فعلی آن در دوره امپراتوری بیزانس به سال ۵۳۲ میلادی بنا به دستور همسر امپراتور«ژوستینین یکم»، ساخته شد.

پس از فتح استانبول، در زمان عثمانی ها، سلطان «محمد دوم» دستور داد کلیسای ایاصوفیه را به مسجد تبدیل کنند. بعد از اعلام حکومت جمهوری در ترکیه و به قدرت رسیدن آتاتورک، ایاصوفیه به موزه تبدیل شد و تا امروز به همین شکل باقی مانده است.

هم اکنون پس از 86 سال اردوغان کاربری ایاصوفیه را تغییر داد و آن را به مسجد تبدیل کرد.