به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان امروز در شرایط ویژه سیطره ویروس کرونا که شرایط جدیدی را بر زندگی بشر تحمیل کرده و ضرورت فاصله گزاری اجتماعی را بر دورهمی ها پیش آورده عزاداری های محرم امسال هم خواه ناخواه از شرایط موجود متاثر خواهد بود در این بین امسال شاهد موضع گیری موافقان و مخالفان عزاداری هستیم. بخش اول گفتگوی ما با حجت الاسلام و المسلمین محمود حیدری آقایی، پژوهشگر تاریخ اسلام به این موضوع پرداخته است.
امروز در همه گیری ویروس کرونا شرایط بی سابقه ای در ایران و کشورهای دیگر حاکم شده است، ما به محرم رسیده ایم که نماد و پرچم هویت شیعه است. تا جایی که به یاد داریم در گذشته این طور نبوده که عزای امام حسین (ع) تعطیل شود از آن سو برخی معتقدند که اصل بر مراعات جان است بنابراین امسال می توان عزاداری ها را تعطیل کرد در آن سو کسانی هستند که عشق امام حسین (ع) حرارتی در قلب ها آنان ایجاد کرده است و نمی خواهند تکیه ها، مساجد و عزاداری ها را خالی از جمعیت ببینند. دیدگاه شما در این باره چیست؟
اگر ما قدری جلوتر برویم می بینیم عناد با جریان عزا و عزاداری و احیای مکتب کربلا و عاشورا و زیارت امام حسین علیه السلام همواره از ناحیه دشمنان و معاندان مورد توجه بوده و اگر گاهی اوقات از ناحیه دوستان و شیعیان به عزاداری اهمیت کمی داده شده اما دشمن توجه تامی به عنادورزی با این جریان داشته و توان خود را مصروف مسکوت گذاشتن و حتی تخریب این حرکت و جریان داشته است.
پس به این نکته توجه داشته باشیم که در طول تاریخ همیشه معاندان سعی در خاموش کردن این چراغ هدایت و غرق کردن این کشتی نجات بوده اند در سال های اخیر هم جریان روشنفکری و لیبرال ها در محرم هجمه شدیدی به عزاداری ها و به مراسم تکایا، جمعیت ها، شور و هیجان ها و اطعام ها و خلاصه همه آن مظاهر خرد و کلان عزاداری وارد و شبهات فراوانی در این باره طرح می کنند که چرا مثلا این ها وقت و انرژی خود را صرف این امور می کنند. چرا با این هزینه ها نمی روند کاری برای یتیمان انجام دهند. البته وقتی ما وارد زندگی این افراد می شویم می بینیم حقیقتا دغدغه آن ها یتیم ها و محرومان نیستند یعنی اطعام و رسیدگی به زندگی یتیمان و محرومان جایی در زندگی این قبیل افراد ندارد اما در حقیقت می خواهند از این نوع حرف ها و موضع ها حربه ای علیه بزرگداشت نهضت امام حسین (ع) بسازند، این ها لاطائلاتی است که از حلقوم شیطان بیرون می آید و طبیعتا این افراد یا جاهل هستند و حقیقتا نمی دانند چه می گویند و معرفتی نسبت به ابعاد سخن خود ندارند یا این که وابسته به جریان معاند هستند و از جای دیگری خط و خطوط می گیرند و می بینید که این سو و آن سو کانال ها و شبکه هایی هم دارند و در سخن خود مشترک النطق هستند و وجه اشتراک سخنان این جریان، تخریب عزاداری ها و دل چرکین کردن افکار عمومی به بزرگداشت محرم است.
آیا فکر می کنید جامعه ما متاثر از تحرکات این جریان ها بوده است؟
حقیقت آن است که موافقان و دوستان شیعه و محبان اهل بیت علیهم السلام که بانی، برگزارکننده و رونق دهنده به جلسات عزا و روضه در تکایا، حسینیه ها و مساجد هستند اعتنایی به این قبیل شبهه افکنی ها ندارند و شاهد ما این است که سال به سال بر عزت، شکوه و شور مراسم های حسینی در ایران افزوده شده است.
اما امسال به نظر می رسد که ما شاهد یک رخداد بسیار نو و عجیب در این باره هستیم. تحلیل شما درباره صف بندی های فعلی و موضع در قبال برگزاری یا برگزار نشدن عزاداری های حسینی چیست؟
بله تفاوت امسال با سال ها و دهه های گذشته در این است که اختلاف امسال در بین متدینین و هیأت ها و اهل منبر است. برخی از متدینین و بزرگان هیأت می گویند امسال هم باید عزاداری ها برگزار شود و برخی دیگر بر این باور هستند که به خاطر شرایط حاکم امسال عزاداری ها نباید برگزار شود. مثلا واقعا سابقه ندارد که یک منبری بگوید عزاداری برای امام حسین (ع) نباشد. همه شیعیان هر سال انتظار می کشند که محرم از راه برسد و برای مولایشان اشک بریزند و نام او را صدا بزنند و بر سینه شان بکوبند. همه شیعیان دوست دارند این مراسم ها هر سال بهتر و پرشورتر برگزار شود و همچنان که اشاره شد در این سال ها نه تنها از شور مراسم های حسینی کاسته نشده بلکه بر جمعیت و حاضران در این مراسم ها افزوده شده است به ویژه شما در سال های اخیر می بینید که چقدر عزاداران حسینی زیاد شده است و شما سقاخانه ها و تکیه های کوچک پذیرایی از عزاداران را می بینید که با داربست ها در کار خیابان ها به صورت خودجوش برپا شده و به جمعیت شرکت کننده در عزای امام حسین (ع)، شیر و شربت و شیرینی می دهند جریانی که به این گستردگی در سال های قبل نبوده است و این طور می توان گفت و موضع گرفت که حرارت عشق به امام حسین (ع) آن قدر زیاد بوده که همه آن شبهات را به آتش کشیده و دود کرده و تحت الشعاع قرار داده است.
شما صف بندی های محل اشکال و قابل نقد وضعیت امسال در عزاداری امام حسین علیه السلام را چطور می بینید؟
به نظر می رسد امسال دو صف بندی داریم که هر دو درصدد ضربه به بزرگداشت محرم و عزاداری شیعه حقیقی هستند. صف اول کسانی هستند که به دنبال عزاداری هستند اما به نام عزاداری از امام حسین علیه السلام بد دفاع می کنند. کسانی که طوری برای امام حسین (ع) تبلیغ می کنند که از آن وهن عقل و شرع بیرون می آید کسانی که می گویند این حرف ها و این احتیاط ها چیست و ما کار خودمان را می کنیم و از کسی از جمله مراجع و متخصصان پزشکی و بهداشتی هم حرف شنوی نداریم. صف دوم هم تخریب کنندگان و هجمه کنندگان به عزاداری امام حسین علیه السلام هستند کانه آن ها دنبال بهانه ای می گشتند که این جراغ خاموش شود. آن ها هم قائل به این هستند که چون این ویروس همه گیر شده بنابراین کسی نباید و مطلقا حرف از عزاداری بزند.
و فکر می کنید جریان دیگری که بتواند در این شرایط هم آن محور منطق و احتیاط را داشته باشد و هم بر بزرگداشت حماسه امام حسین علیه السلام تاکید کند کجای این کار است؟
این جریان سوم همان جریان تشیع حقیقی است که در تاریخ توانسته است با درایت این چراغ خاموش نشدنی را از توفان ها عبور دهد و به ما برساند. امروز هم می توان مطابق با موازین و پروتکل های بهداشتی رفتار کرد و هم عزاداری امام حسین علیه السلام را تعطیل نکرد.
چگونه این امر میسر می شود؟
یک موقع است که ما در شرایط عادی قرار داریم و محدودیت های بهداشتی در این سطح وجود ندارد طبیعتا با فراغ بال برای حضرت اباعبدالله، عزاداری و سوگواری می کنیم یک موقع هم شرایط محدودکننده وجود دارد طبیعتا با لحاظ آن شرایط سوگواری می کنیم مثلا زمان عزاداری مان را محدود می کنیم. عزاداری مان به جای آن که در فضای بسته باشد در فضای باز صورت می گیرد یا اگر می خواهیم در فضای بسته عزاداری کنیم جمعیت به یک دوم یا یک سوم کاهش می یابد و عزاداران با فاصله ای که در پروتکل های بهداشتی بر آن تاکید شده عزاداری می کنند.
نظر شما