به گزارش خبرگزاری شبستان، رئیس سابق اداره معاضدت کانون وکلای مرکز در مطلبی با عنوان «نقش وکلای معاضدتی در اجرای عدالت و توسعه قضایی» به ارائه گزارشی درباره وضعیت این اداره پرداخت. متن یادداشت حسین محمدنبی رئیس سابق اداره معاضدت کانون وکلای مرکز به این شرح است:
"بسیار خرسند و خوشحالم که توانستم در این مدت دو سال در اداره معاضدت با همکاری وکلای عزیز در توسعه امور معاضدتی سهمی داشته باشم. لازم می‌دانم از معاونین و سرپرستان و مشاوران ارجمندی که در این توسعه سهم عظیمی داشته اند سپاسگزاری کنم . وکلای عزیزی که بدون اجر و مزدی به سهم خود می کوشند تا در جهت اجرای قانون با ارایه خدمت وکالتی رایگان (کار شایگانی) انجام دهند. معاضدت قضایی در ایران از سال ۵۳۱ میلادی در زمان انوشیروان سابقه دارد (سده ۶ میلادی ) و می‌توان گفت اولین بار در سده مذکور در ایران معاضدت مجانی در امر کمک و مساعدت حقوقی به مردم انجام می‌شده است و امروز این وظیفه را کانون‌های وکلا با توجه به قانون وکالت مصوب ۱۳۱۵ و آیین نامه مصوب ۱۳۱۷ و نظام نامه مصوب ۱۳۱۶ و آیین نامه اجرایی سال ۱۳۳۴ و ماده ۱۰ قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا مصوب ۱۳۵۵ بعهده دارد و در امر وکالت معاضدتی و تسخیری کمک و مساعدت به افراد کم درآمد که تمکن کافی برای مراجعه به وکیل عدلیه را ندارد اقدام می نمایند.
همچنین ادارات عام المنفعه بنگاه‌هایی که به منظور امور خیریه ایجاد گردیده از این راهنمایی استفاده می‌نمایند و راهنمایی نسبت به کلیه دعاوی که در عدلیه اعم از دوایر جزایی یا حقوقی مطرح شده یا می‌شود و همچنین نسبت به اموری که در دوایر اجرا مطرح است یا می‌بایستی طرح گردد و نسبت به مسایل راجع به ثبت املاک و اعتراض بر آن و اسناد لازم الاجرا ممکن است به عمل آید (آیین نامه مصوب سال ۱۳۱۷) مشمول معاضدت قضایی هستند. در این دوره دو ساله تعداد همکاران وکیل از ۲۲۳ نفر به 2300 نفر تا 31/02/1399 رسیده است و بزرگترین خدمتی است که همکاران محترم به معاضدت نموده‌اند که از آنان سپاس فراوان دارم .
طبق اصل ۳۵ قانون اساسی، مردم باید از داشتن وکیل در دعاوی بهره مند شوند و بر اساس قانون وکالت ( مصوب ۱۳۱۵ ) و آیین نامه‌های بعد از آن، اداره معاضدت کانون وکلای دادگستری به استناد مواد ۲۳ ، ۲۴ و ۳۱ قانون وکالت تنها مرکزی است که باید کار معاضدتی در امور حقوقی و جزایی برای مردم بی بضاعت و ناتوان انجام دهد.
* شروط بهره مندی از خدمات وکیل معاضدتی
افراد برای بهره مندی از خدمات وکیل معاضدتی باید سه شرط داشته باشند؛ از نظر مالی توان پرداخت هزینه‌های وکیل را نداشته باشند همچنین فرد متقاضی باید به صورت حضوری درخواست استفاده از خدمات مشاوره حقوقی و وکیل معاضدتی ارائه دهد مگر زندانی یا ناتوان باشد که باید بررسی شود و شرط بعدی این است که موضوع حقوقی و ادله کافی برای تشکیل پرونده وجود داشته باشد.
اداره معاضدت قضایی کانون وکلای دادگستری در مجتمع‌های قضایی تهران، برخی سازمان‌ها و نهادها، شوراهای حل اختلاف، دادگاه‌های اطفال، دادگاه‌های تجدیدنظر، مراکز خیریه و زندان‌ها، خدمات مشاوره حقوقی ارائه می‌دهد و برای تعیین وکیل معاضدتی، اعلام نظر می‌کند.
اکنون با کمیته امداد امام خمینی ( ره )، سازمان بهزیستی کشور، سازمان محیط زیست، سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران و بسیاری از مراکز خیریه تفاهم نامه همکاری داریم و تقریبا در ۵۳ مرکز فعال هستیم. همچنین در دوسال گذشته در زندان‌ها نیز وکلای معاضدتی مستقر شده‌اند از جمله زندان اوین که روزانه ۴ وکیل دادگستری در زندان اوین مشاوره قضائی می‌دهند و در دو سال گذشته مراجعه حدود 250 هزار نفر برای بهره مندی از خدمات مشاوره حقوقی به دفاتر معاضدت مراجعه داشته اند.
در سال 98، ۵۶ هزار و ۷۸۱ نفر در مجتمع‌های قضایی، ۷۰۰ نفر در شوراهای حل اختلاف ، هزار و ۶۵۶ نفر به دفتر راهنمایی اداره معاضدت مستقر در اداره سرپرستی برای بهره مندی از خدمات مشاوره حقوقی به وکلا مراجعه کرده اند .
وکلا طبق قانون سالانه سه پرونده مجانی و معاضدتی به وکلا باید ارجاع شود و هیچ یک از وکلا مخالفتی با این روند ندارند. برخی وکلا نیز در مورد مسائل کیفری از طریق کمیسیون تسخیری در دادگاه‌ها فعالیت می‌کنند.
هیچ هزینه ای بابت این خدمات از مردم دریافت نمی‌کنیم و همه مجانی است و طبق قانون باید برای هر وکیل معاضدتی ۲۰۰ هزار تومان از سوی دولت پرداخت شود اما از سال ۸۴ یعنی حدود 15 سال است که هیچ پرداختی به وکلای معاضدتی نداشتیم و در بودجه ۹۸ و 99 قوه قضاییه هزینه‌ای برای پرداخت به وکلای معاضدتی در نظر گرفته شده است که هنوز پرداختی صورت نگرفته است.
وکلای همکار در اداره معاضدت حق ندارند به کسی که به او مشاوره حقوقی می‌دهند، نام و مشخصات و آدرس بدهند یا وکیل آن فرد شوند ؛ زیرا به استناد قانون ممنوع است.
ایران در ارائه خدمات معاضدتی در مقایسه با بسیاری از کشورهای دنیا وضعیت مطلوبی دارد به طوری که در آسیا بهتر از سایرین هستیم و وقتی وکلای مالزی به ایران آمده بودند از ما خواستند تا با الگوبرداری از نظام خدمات معاضدتی ما فعالیت‌های خود را توسعه بخشند. ایران در این زمینه پیشتاز است زیرا از سال ۱۳۱۵ این خدمات در قانون پیش بینی شده است.
در بند« و» ماده ۲۱۱ قانون برنامه پنجم توسعه آمده است «به منظور گسترش فرهنگ حقوقی و قضایی و اصلاح رفتارهای حقوقی و قضایی و نهادینه سازی فرهنگ قانونمداری و در راستای پیشگیری از وقوع جرایم و کاهش دعاوی حقوقی، صدا و سیما تکلیف قانونی دارد.
اداره معاضدت قضایی کانون وکلای دادگستری در مجتمع‌های قضایی تهران، برخی سازمان‌ها و نهادها، شوراهای حل اختلاف، دادگاه‌های اطفال، دادگاه‌های تجدیدنظر، مراکز خیریه و زندان‌ها، خدمات مشاوره حقوقی ارائه می‌دهد و برای تعیین وکیل معاضدتی، اعلام نظر می‌کند.
اکنون با کمیته امداد امام خمینی (ره) سازمان بهزیستی کشور، سازمان محیط زیست، سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران و بسیاری از مراکز خیریه تفاهم نامه همکاری داریم و تقریبا در 5۳ مرکز فعال هستیم و امضای تفاهم‌نامه با کلینیک‌های حقوقی زنان و خانواده و کرسی حقوق بشر دانشگاه شهید بهشتی نیز در همین راستا به امضاء رسیده است.
در پایان باید به استحضار برسانم با توجه به تغییرات گسترده در جهان و ایران و اداره دفاتر غیر دولتی و دولتی و پیشرفت علوم، شیوه‌های مدیریت می‌بایست تغییر می‌کرد و شیوه سنتی دیگر جوابگو نبوده و به همین منظور در طولانی مدت سعی نموده‌ام شیوه‌های جدید و استفاده بهینه از وقت همکاران وکیل و توسعه کار را در نظر داشته باشم و با توجه به سرعت تغییرات در همه علوم و دانش افزاری و نحوه مدیریت، با استفاده از الگوهای پیشرفته متداول جهانی در امر معاضدت را مدنظر قرار دادیم و تغییرات جدید را به ثمر رساندیم. همچنین با کمک همه همکاران و سعی بنده بر حفظ شأن و منزلت همکاران ارجمند بوده و همکاری مؤثر قوه محترم قضاییه و دادگستری کل استان تهران و سمنان و هرمزگان در خصوص توسعه مراکز و دفاتر معاضدت بسیار قابل توجه و اثربخش بوده و توانستیم توفیق داشته باشیم و این برگ زرینی از زحمات وکلای معاضدتی کانون وکلای مرکز است.
در حال حاضر تعداد همکاران وکیل همراه با اداره معاضدت کانون وکلای دادگستری مرکز تا تاریخ 1/4/1399 به شرح زیر است:
1- تعداد مشاورین حاضر در کل دفاتر معاضدت کانون وکلای دادگستری مرکز 830 وکیل.
2- تعداد وکلای معاضدتی که هنوز پرونده تحت رسیدگی دارند 1480 وکیل.
3- جمع کل همکاران اداره معاضدت 2310وکیل دادگستری مرکز .
4- علاوه بر آمار بالا به طور متوسط روزانه بین ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ نفر در کلیه دفاتر تحت نظارت در چهار استان برای اخذ مشاوره مراجعه می‌نمایند.
اداره معاضدت کانون وکلای مرکز این خدمات انسان دوستانه را ارائه می‌دهد و خود را به عنوان کهن ترین نهاد مدنی کشور خدمتگزار مردم می‌داند."
نظر شما