تقوا عامل جلوگیری از نابسامانی های جوامع / رسانه باید الگوی نمایان تقوا در بین مردم باشد

به گزارش خبرگزاری شبستان در کرمانشاه ؛ بی گمان تقوا به عنوان مهم ترین فضیلت دینی و انسانی در بسیاری از کتاب های اخلاقی و اجتماعی، مورد بحث و تحلیل قرار گرفته و ابعاد مختلف آن از سوی بزرگان بررسی و تبیین شده است.

آن چه مهم می نماید، شناخت این فضیلت انسانی و دینی نیست، بلکه ایجاد آن و بهره گیری از آثار و پیامدهای مثبت دنیوی و اخروی آن است. این مهم نیز جز با تحمل مشقات و سختی ها، امکان ناپذیر است. 

گرچه تقوا رئیس اخلاق شناخته شده است (التُّقی رَئیس الأخلاق)،لیکن همان گونه که غالب فضایل اخلاقی سه درجه دارد: عام و خاص و اخص، تقوا نیز همین سه مرتبه را دارد: 1ـ تقوای عام: پرهیز از محرّمات؛ 2ـ تقوای خاص: اجتناب از مشتبهات؛ 3ـ تقوای اخص: دوری از مباحات، در پرتو اشتغال به واجبات و مستحبات. پس تقوا نیز مانند فضایل اخلاقی دیگر دارای درجاتی است که نازل ترین آن، در آیه 131 سوره آل عمران، بیان شده است: «وَ اتّقوا النّارَ الّتی أُعِدَّت لِلکفرینَ»؛و بپرهیزید از آتش عذابی که برای کیفر کافران افروخته اند.

و درجات آن به حدّی بالا می رود که همه کس تاب تحمل آن را ندارد و جز اولیاء اللّه نمی توانند به آن دست یابند.آثاری که برای تقوا در قرآن ذکر شده است، به سه گروه تقسیم می گردد: آثار دنیوی، آثار اخروی و آثار مستمر.

در همین راستا خبرگزاری شبستان در کرمانشاه به سراغ حجت الاسلام اله رضا اکبری  امام جمعه شهرستان سنقروکلیایی رفته و گفتگویی را ترتیب داده که با هم می خوانیم .

سوال : تقوا به چه معناست؟

حجت الاسلام اکبری: تقوا به معنای ترس از خدای متعال وخود نگه داری است. جامعه ای که در تمامی آمورش های خدای متعال را مد نظر قرار می دهد یک سری مصونیت ها پیدا می کند و جامعه ای که خدای متعال در آن فراموش شود و قوانین و دستورات الهی محرمات و واجبات مورد بی توجهی قرار بگیرد دچار نا بسامانی خواهد شد. 

توصیه به تقوا توصیه به در نظر گرفتن خدا در تمامی شئونات زندگی که این اثر جامعه سازی، تمدن سازی دارد به این دلیل است که واجب شده هر هفته تکرار شود یعنی از ضرورت هایی است که کهنه نمی شود و همانند نیاز انسان به آب و غذا است به همین دلیل باید در هر هفته دو بار امام جمعه باید خودش و دیگران را دعوت به تقوا کند .

سوال:انسان با تقوا به معرفت می رسد یا با معرفت به تقوا دست پیدا می کند؟

حجت الاسلام اکبری: بعضی از موارد هستند که اثر تضایدی بر یکدیگر دارند یعنی بعضی عوامل بر روی یکدیگر تاثیر دارند به عنوان مثال در قرآن کریم داریم «الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ  » آیا ایمان بر عمل صالح اثر دارد یا عمل صالح ایمان را تقویت می کند؟ در جواب این سوال باید گفت دو مورد صحیح است برای عمل صالح ایمان ، تقوا ،شناخت لازم است ولی اگر کسی عمل صالح انجام داد این زمینه رشد معرفتی بالا تر را فراهم می کند در قرآن کریم می فرماید خدا را عبادت کن تا وقتی که به یقین برسید بنابراین عبادت بر یقین اثر داشته و یقین هم بر عبادت موثر است .

کسی که اعتقادی به خدای متعال ندارد این فرد چه انگیزه ای برای خواندن نماز پیدا می کند پس برای هر عملی ، شناخت و تقوا نیاز است ولی اگر افراد تقوا به کار بردند و به عمل رساندند این عمل زمینه ی شناخت و تقوای بهتر را در انسان ایجاد میکند و آن تقوا و شناخت در مرتبه ی بالا تر میتواند به اعمال بیشتری منجر شود نمونه های آن را در بین غیر معصومین همچون سردار سلیمانی دیدیم که ایمانش باعث می شود 40 سال در خط مقدم جلوی تیر دشمن باشد و عملش باعث می شود ایمانش تقویت شود هر چه تقوای فرد بیشتر شود زمینه ی رشد او فراهم میشود و بر اعمال وی تاثیر گذار است .

سوال : ما جهت همه کارها معمولاً برنامه ریزی داریم، ولی در مورد تقوا برنامه خاصی نداریم بفرمایید چه کارهایی باید انجام دهیم؟

حجت الاسلام اکبری: انسان برای داشتن تقوا باید همان کار های روزمره را با دستورات خدا تطبیق دهد افرادی که متقی هستند دو نوع کار (یکی مربوط به تقوا و دیگری کار های روزمره ) را انجام نمی دهند بلکه اعمال روز مره را بر اساس تقوا انجام می دهند. بنابراین انسان باید در تمامی کار های شخصی و اجتماعی خدا را در نظر بگیرد و خلاف دستورات خدا اقدامی انجام ندهد .

سوال : آیا می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین عامل بازدارنده رسیدن به تقوا عدم ازدواج است؟

حجت الاسلام اکبری: یکی از عوامل موثر در رعایت تقوا بحث ازدواج است در روایتی از پیامبر اکرم (ص)داریم که فرمودند کسی که ازدواج می کند نیمی از دینش را کامل کرده است یا در روایتی دیگر فرموده اند ؛ هر کسی که در آغاز جوانی ازدواج کند شیطان از دست او به فریاد در می آید و میگوید ای وای بر من این شخص دو سوم از دینش را از من حفظ کرد . 

کسانی که سن ازدواجشان رسیده و در معرض تحریکات شیطان هستند اگر ازدواج نکنند زمینه برای انحراف آنها فراهم تر است ،همانند راننده ای که بخواهد در جاده ی یخبندان بدون زنجیر چرخ حرکت کند که احتمال اینکه از جاده خارج شود و کنترل ماشین از دستش خارج شود بسیار است . 

در بحث مسائل ازدواج کسانی که سن ازدواج را دارند زمینه  انحراف آنها بالا بوده و شیطان راحت تر می تواند بر آنان تسلط پیدا کند . یکی از مصادیق رعایت تقوا در چنین شرایطی ازدواج است.

سوال: تعریف تقوا در انواع امتحانات الهی به چه صورت است ؟

حجت الاسلام اکبری: تقوا یعنی خود بازداری ، خداوند همواره ما را امتحان می کند ،زندگی خودش یک امتحان بزرگ است مسائل مالی و جاذبه های مختلف دنیا برای انسان امتحان است و تقوا به این است که شخص در این امتحانت مواظب باشد که مردود نشود و از درگاه خدا رانده نشود ، جاذبه هایی که در این دنیا قرار دارد انسان را از یاد خدا غافل نکند و کاری نکند که مورد خشم خدا قرار بگیرد. 

بنابراین امتحانات در انواع مختلف از انسان گرفته میشود و تقوا بستگی به مرتبه امتحان و سختی آن است و باید تلاش شود انسان از این امتحانات سربلند بیرون بیایند و در هر شرایطی به وظایفی که خدا برای انسان مقرر کرده عمل شود که این وظایف مختلف است .

سوال: آیا برای تقوا معنایی غیر از انجام واجب و ترک حرام هست؟

حجت الاسلام اکبری : معنای مستقیم تقوا انجام واجبات و ترک محرمات نیست ، تقوا یعنی ترس از خدای متعال منتها ما ترس مبهم نداریم چرا باید از خدا بترسیم در عین حال که ارحم الراحمین بوده و  ازمادر مهربان تر است . این ترس به این دلیل است که اگر کسی از دستورات خداوند نافرمانی کند ممکن است مورد عذاب الهی قرار بگیرد که باید از آن ترسید ؛ لازمه ی این ترسیدن از مقام پروردگار این است که انسان دستورات خدا را درست انجام دهد .

سوال: نقش رسانه های دینی در معرفی تقوا چیست؟

حجت الاسلام اکبری: تقوا مفهومی است که برای همه وظیفه ایجاد می کند هر کسی با توجه به مسئولیت خود باید انجام وظیفه کند و این وظایف ها با توجه به نوع مسئولیت و نقش افراد در جامعه متفاوت است به عنوان مثال یکی از مصادیق تقوا برای رسانه ها این است که دروغ پراکنی نکنند ، اولویت بندی خبرها بر اساس شاخص های دینی منشر شود ، از کاه کوه و از کوه کاه نسازند ، چشم بینایی برای مردم نسبت به دیدن واقعیت ها باشند ، نقاط ضعف را منتقل و منتشر کنند ، راهکارهای مفید ارائه کنند ، نقاط قوت جامعه را بیان کنند ، تمام حقیقت های جامعه را با هم ببینند .

برخی تنها به نقاط ضعف یک جامعه نگاه می کنند که این تقوا نیست باید خوبی ها نیز بیان شود و رسانه باید از سیاه نمایی ها دوری کند .اگر زیر مجموعه های یک رسانه افراد متقی باشد اخبار واقعی را منتشر می کنند و در نهادینه کردن ارزش ها در جامعه تلاش میکنند.