به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از شیراز، «غلامرضا خوش اقبال»، مدیر روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس امروز (سه شنبه 15 مهر) در جمع خبرنگاران متن «کاووس حسنلی»، رئیس مرکز حافظ شناسی را که به علت فوت یکی از حافظ پژوهان در مراسم حضور نداشت، قرائت کرد، در این متن آمده است: در پیش از آغاز سخن، ارادت فروتنانه و سپاس بیپایانم را تقدیم میکنم به همه پزشکان، پرستاران و همهی کسانی که این روزهای تلخ کرونایی در سراسر جهان برای بهبود حال مردم گرفتار تلاش میکنند و از جان خود مایه میگذارند.
با توجه به شرایط پیشآمده در کشور مرکز حافظشناسی نیز مانند بسیاری دیگر از نهادهای فرهنگی ناگزیر فعالیتهایش را به بسترهای مجازی منتقل کرده است، هم کلاسهای روزانه حافظشناسی، هم نشستهای ماهانه تخصصی و هم فعالیتهای گوناگون پژوهشی را؛ همچنین مرکز در این مدت با درک شرایط ویژه کشور، در کنار فعالیتهای دیگری که داشته، برای تولید آثاری هنری در قالبهای گوناگون از جمله موشنگرافی و انیمیشن اقدام کرده است.
شعر حافظ، شعریست پر از امید و انرژی، همواره مخاطبان خود را به شکیبایی در برابر ناملایمات سفارش کرده و به گشایش گرهها امید و نوید داده است، به همین دلیل برای روزهای سخت بسیاری از مردم ما نیز همچون پناهگاهی مطمئن بوده است. انگار حافظ همین امروز با ما و در میان ما زندگی میکند و شاهد این بلای فراگیر جهانی است که میگوید:
مزاج دهر تبه شد در این بلا حافظ کجاست فکر حکیمی و رای برهمنی
بنابر این اگر شعر حافظ شعری همهزمانی و همهمکانی است، باید امروزه ما از راههای متناسب و با بهرهگیری از فناوریهای جدید برای رساندن پیامهای امیدبخش حافظ به مردم جهان معاصر اقدام کنیم.
20 مهر در تقویم ملی ما به نام حافظ مزین شده است، به همین مناسبت بسیاری از نهادها، موسسهها، مراکز علمی و آموزشی در داخل و خارج ایران خوشبختانه برنامههایی را در پیوند با حافظ تدارک میبینند، برخی از آنها با مرکز حافظشناسی هم در ارتباط هستند و بسیاری دیگر هم خودشان با ارادت به حافظ برنامه میسازند، مرکز حافظشناسی از همه کسانی که در سراسر جهان برای شناخت حافظ و گسترش شعر و اندیشه او گام برمیدارند، سپاسگزار است و فعالیتهای همگان را ارج مینهد و قدر میداند.
اما برنامههای اصلی یادروز امسال در چند روز برگزار میشود، از شنبه 19 مهرماه با آیین گشایش بیست و چهارمین مراسم یادروز حافظ آغاز میشود و تا 23 مهرماه ادامه خواهد داشت.
این برنامهها با پشتیبانی و بسترسازی شرکت دانشبنیان ابر دراک و دانشگاه شیراز در سطح بینالمللی منتشر میشود و خوشبختانه امکان بهرهگیری همگان را فراهم آورده است، همانطور که مستحضرید، هر سال به مناسبت یادروز حافظ مراسمی در شهرهای مختلف کشور و نیز خارج از کشور برگزار میشود.
یکی از مهمترین بخشهای مراسم یادروز حافظ، برنامههای علمی و نشستهای تخصصی آن در شیراز است که امسال در بسترهای مجازی برگزار میشود و فرصت همراهی علاقهمندان در سراسر ایران و جهان با این نشستها ایجاد شده است.
مرکز حافظشناسی هر سال موضوعی را برای برنامههای علمی یادروز حافظ اعلام میکند و از حافظپژوهان و دوستداران حافظ میخواهد که در پیوند با آن موضوع به پژوهش بپردازند و حاصل بخشی از این پژوهشها در مراسم علمی یادروز حافظ ارائه میشود، در سالهای گذشته موضوعاتی مانند نسخههای دیوان حافظ، شرحهای نوشته شده بر دیوان حافظ، ترجمههای شعر حافظ به زبانهای مختلف، حافظ و قرآن، زیباییشناسی شعر حافظ، تاثیرپذیریها و تاثیرگذاریهای حافظ و مانند اینها موضوع علمی یادروز بوده و در کانون توجه حافظپژوهان قرار داشته است، موضوع برنامههای علمی یادروز حافظ سال 1399 که از یک سال پیش اعلام کردیم، «بررسی، نقد و آسیبشناسی کارنامه حافظپژوهی» است.
از همان سال 1398 کارشناسان ما در مرکز حافظشناسی، گفتوگوها و رایزنیها را با حافظپژوهان عزیز آغاز کردند و در موضوعات مختلف مقاله و سخنرانی سفارش دادند، بنابراین آنچه در برنامههای امسال ارائه میشود دستاورد پژوهشهاییست که استادان محترم در این مدت انجام دادهاند، بنده از همه استادان ارجمند و حافظپژوهان گرامی که با لطف خود دعوت مرکز حافظشناسی را پذیرفتند و برای تحقیق علمی در موضوع پیشنهادی زحمت کشیدند و نتایج پژوهش خود را در قالب یک گزارش و سخنرانی ارائه خواهند داد بسیار سپاسگزارم.
سخنرانیهای امسال به صورت کلی رویکردی آسیبشناسانه دارند. اما این برنامهها برای مخاطبان گوناگون هم از تنوعی نسبی برخوردار است. مثلا: استاد بهاءالدین خرمشاهی «بعضی از مهمترین مرجعهای حافظپژوهی» را معرفی خواهد کرد و استاد میرجلالالدین کزازی در بارهی «دوگانهگرایی ایرانی در سرودههای حافظ» سخن خواهد گفت، استاد محمود فتوحی رودمعجنی از «حافظ در چهارسوی نظریههای ادبی» بحث خواهد کرد.
تحقیقات دانشگاهی بخشی از پژوهشهای مربوط به حافظ را نمایندگی میکنند؛ در این زمینه، استاد سودابه نوذری، پایاننامهها و رسالههای دکتری را که در باره حافظ تدوین شده با رویکردی انتقادی بررسی و آسیبشناسی میکنند و محسن معینی از رویکردهای کلی به شخصیت و شعر حافظ از سال 1300 تا امروز گزارشی تحلیلی ارائه خواهد داد.
بخشی از مطالب پیشبینیشده مربوط به ترجمههاست؛ استاد عبدالمحمود رضوانی درباره «مشکلات ترجمه آثار بزرگانی چون حافظ» صحبت میکنند و پروفسور حجابی کرلانقیچ، مترجم دیوان حافظ به زبان ترکی استانبولی، در باره ترجمههای استانبولی حافظ و حافظشناسی در دوره جمهوری ترکیه و مو هونگ یان از دانشگاه مطالعات خارجی پکن و رئیس مرکز ایرانشناسی این دانشگاه که از استادان و مترجمان شناخته شده چینی هستند، در باره ترجمههای حافظ در چین سخن خواهد گفت، وی مترجم آثار کلاسیک و معاصر ایران هستند و آثار متعددی از وی (هم از ادبیات گذشته و هم از ادبیات معاصر) تاکنون منتشر شده است.
همچنین استاد روشنک اکرمی؛ حضور حافظ را در دفترهای شعر امرسون بررسی میکنند و پروفسور عدنان قره اسماعیل اغلو (از استادان نامدار زبان و ادبیات فارسی از کشور ترکیه)؛ جایگاه حافظ شیرازی را در فرهنگ و ادب آسیای صغیر بررسی خواهند کرد.
عنوان سخنرانی استاد مریم حسینی «گریز از هژمونی، از سنایی تا حافظ» است، که از همین نظر، جایگاه حافظ را نسبت به شاعران پیش از خود بررسی میکنند.
میدانیم که مردم شیعهمذهب حافظدوست، دریافتها، برداشتها و تأویلهای گوناگونی از شعر حافظ داشتهاند. با توجه به ایامی که در آن قرار داریم و نزدیکی به اربعین، استاد غلامرضا کافی که از پژوهشگران ادبیات دینی هستند، بهرهی عاشوراییان از شعر حافظ را بررسی و نقد خواهند کرد.
برنامههای یادروز امسال نیز مانند سالهای گذشته با همراهی و همکاری اعضای ستاد یادروز حافظ برگزار میشود. بنده از همه اعضای محترم ستاد و همراهان گرامی سپاسگزارم. اگر پشتیبانی هر کدام از آنها نبود، بیگمان بخشی از کار به شایستگی صورت نمیگرفت، اما از همکاران پرکار و پرتوانم در مرکز حافظشناسی سپاس ویژه دارم که همگی داوطلبانه و با عشق به فرهنگ این سرزمین و با ارادت به حافظ بزرگ با تلاش شبانهروزی در این مسیر، اوقاتشان را خوش و دلهایشان را زلال میکنند.
نشستهای علمی بیست و چهارمین یادروز حافظ از ۲۰ تا ۲۳ مهرماه ساعت ۱۹ از طریق لینک شرکت «ابر دراک» http://derak.live/stream/hafezstudies و hafezstudiescenter@ برگزار می شود.
در نشست اول که روز یکشنبه ۲۰ مهر برگزار خواهد شد، استاد بهاءالدین خرمشاهی، حافظپژوه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، به بعضی از مهمترین مرجعهای حافظپژوهی می پردازد و استاد میرجلالالدین کزازی، استاد بازنشسته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی به دوگانهگرایی ایرانی در سرودههای حافظ خواهد پرداخت، همچنین استاد محمود فتوحی رودمعجنی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد به حافظ در چهارسوی نظریه ادبی می پردازد.
در نشست دوم که روز دوشنبه ۲۱ مهر برگزار می شود، استاد غلامرضا کافی، استاد زبان و ادبیات دانشگاه شیراز به بهره عاشوراییان از شعر حافظ می پردازد و استاد سودابه نوذری، عضو هیئت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به رویکردی انتقادی به پایاننامهها و رسالههای دکتری با محوریت حافظ و استاد محسن معینی، عضو هیئت علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی، به نقد و بررسی رویکردها به شخصیت و شعر حافظ در سده اخیر می پردازند.
در نشست سوم که روز سه شنبه ۲۲ مهر برگزار می شود، مریم حسینی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا (س) به گریز از هژمونی از سنایی تا حافظ، عبدالمحمود رضوانی، استاد ترجمه و مدیر موسسه ترجمان علوم، به ترجمه آثار بزرگانی چون حافظ و دشواریهای آن و استاد «مو هونگ یان»، استاد دانشگاه مطالعات خارجی پکن به حافظشناسی در چین می پردازد.
در نشست چهارم که روز چهارشنبه ۲۳ مهر برگزار می شود، پروفسور حجابی قرلانغیچ، مترجم دیوان حافظ و استاد زبان و ادبیات فارسی و معاون دانشگاه آنکارا، به بررسی حافظشناسی در دوره جمهوری ترکیه، پروفسور عدنان قره اسماعیل اغلو، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قریققلعه – ترکیه به جایگاه حافظ شیرازی در فرهنگ و ادب آسیای صغیر و همچنین روشنک اکرمی، دانشآموخته زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه تگزاس به حضور حافظ در دفترهای شعر امرسون خواهد پرداخت.
برنامه های یادروز حافظ با حضور مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و معاون فرهنگی شهردار شیراز اعلام شد.
نظر شما