خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی، مریم داوری: دفاع مقدس نمایشی از اخلاص، ایمان، شجاعت، غیرت، مردانگی و ایثار بود. دلیر مردانی برای دفاع از دین و کشور پا بر روی علایق دنیوی گذاشتند و در جبهه های حق علیه باطل به درجه جانبازی و یا شهادت نائل شدند. دوران هشت ساله دفاع مقدس با وجود همه سختی ها، درسهای بسیاری داشت که استخراج و استفاده از آن جامعه ایران اسلامی را در مقابل دشمنان داخلی و خارجی بیمه می کند. تبیین و ترویج فرهنگ دفاع مقدس برای نسل جدیدی که تصویری از جنگ و رزمندگان ندارند نقش بسزایی در آینده آنها خواهد داشت. به بهانه چهلمین سالگرد دفاع مقدس و با توجه به تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری مبنی بر ضرورت حفظ ارزشهای دفاع مقدس گفتگویی با «حجت الاسلام صادق طالبی مازندرانی»، نویسنده، مترجم،پژوهشگر و استاد حوزه و دانشگاه ترتیب دادیم. حجت الاسلام طالبی مازندرانی کتابهای مذهبی بسیاری از جمله بانوی کرامت،مسافر عشق، نوروزنامه ، صحیفه حسینیه، مصیبت نامه حضرت ابوالفضل(ع)، فضایل حضرت زینب(س)، طب الائمه و روضه ها و گریزها را به رشته تحریر در آورده است. متن گفتگو بدین شرح است:
دفاع مقدس تاکنون چه دستاوردهایی برای ایران اسلامی داشته است؟
یکی از بهترین دستاوردهای دفاع مقدس، معرفی ایران اسلامی و ایرانیان به جهان بود. در حقیقت دفاع مقدس انسان سالم و ناسالم را به جهانیان معرفی کرد. قبل از انقلاب اسلامی با توجه به تبلیغات غرب، ایرانیان را انسان های بی غیرت و وحشی می دانستند. دفاع مقدس اوج ناموس پرستی ، اسلام خواهی و دین داری ایرانیان را به نمایش گذاشت. کشورهای غربی دست به دست هم داده بودند و می خواستند ایران را از بین ببرند اما جوانان با غیرت ،دین داری و وطن خواهی خود زیر بار ظلم نرفتند. در حالی که اکثر کشورها دست به دست صدام داده بودند، ایران اسلامی با تقدیم 200 هزار شهید حفظ شد.
فرهنگ دفاع مقدس تا چه اندازه متاثر از فرهنگ عاشورا بود؟
اگر فرهنگ عاشورا نبود به طور یقین مردم ایران در دفاع مقدس به پیروزی نمی رسیدند، ما در جنبه های مختلف از فرهنگ عاشورا استفاده کردیم. از تاکتیک های نظامی تا روحیه شجاعت، شهامت و جوانمردی را از فرهنگ کربلا گرفتیم و در دفاع مقدس اجرایی کردیم. به عنوان مثال روش نعل اسبی را که یکی از تاکتیک های جنگی است از عاشورا الگو برداری کردیم. در دفاع مقدس یک نفر با ده ها تن از دشمنان می جنگید مانند آنچه آنچه که در عاشورا وجود داشت. رزمندگان دوران دفاع مقدس با دل شیر قاسم وار و علی اکبر وار با دشمن جنگیدند و به پیروزی رسیدند.
کدام یک از گونه های هنری توانسته دوران دفاع مقدس را بهتر تبیین کند؟
به نظرم فیلم ها بهتر توانستند دفاع مقدس را معرفی و تبیین کنند. به عنوان مثال فیلم اخراجی ها در قالب طنز گویای بسیاری از حقایق بود و نشان داد که دفاع مقدس حتی تعدادی از جوانان را که در خواب غفلت بودند به خاطر ناموس خواهی بیدار کرد. به نظرم رسانه فیلم نسبت به سایر رسانه ها در معرفی دفاع مقدس بهتر عمل کرده است.
به چه جنبه هایی از دفاع مقدس کم پرداخته شده است؟
به نظرم لازم است که از خود گذشتگی مادر شهدا بیشتر تبیین شود. در دفاع مقدس 3 مادر داشتیم که هر کدام 9 فرزند خود را تقدیم کردند. مادرانی داشتیم که پنج و شش فرزند شهید داشتند. خانواده هایی داشتیم که تمام مردان خود را تقدیم کردند. فداکاری و ایثار مادران شهدا باید در قالب های هنری تبیین شود. این مسئله در بیداری جوانان ما بسیار موثر خواهد بود. ما بسیار کم به شخصیت و زندگی مادر شهدا پرداختیم. اینکه مادران شهدا چگونه توانستند از فرزندان خود بگذرند و آنها را راهی جبهه های جنگ کنند و چرا پشیمان نشدند. بر روی تمام اینها باید کار شود و در قالب فیلم و کتاب برای نسل جوانی که آن دوران را ندیدند،به تصویر کشیده شود.
چه جنبه هایی از دفاع مقدس خوب مورد پردازش قرار گرفته است؟
روحیه شهادت طلبی و شجاعت رزمندگان به خوبی تبیین شده است. تاکتیک های جنگی در فیلم ها خوب نشان داده شده است. طرح صالحین که در مساجد اجرا می شود، برگرفته از روحیه شهادت طلبی رزمندگان دوران دفاع مقدس است. با این طرح جوان امروز نیز توفیق پیدا می کند که فضایل رزمندگان اسلام را در خود بالفعل کند.
برای ترویج فرهنگ دفاع مقدس چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
وظیفه داریم که فرهنگ دفاع مقدس را برای بیداری جوانان تبیین کنیم. اگر به سمت جبهه های جنگ و رزمندگان دفاع مقدس برویم به الگوهای بسیاری بر می خوریم که این الگوها در بیدارسازی جوانان ما نقش بسزایی دارند. در کنار شهدای کربلا، شهدای کربلای ایران را نیز معرفی کنیم تا جوانان بدانند که چهل سال قبل چه جوان هایی از این کشور خون خود را فدای کشور و اسلام کردند. سعی کنیم که دفاع مقدس و زندگی شهدا را با سند و مدرک در قالب سخنرانی، فیلم و داستان به بچه های امروز معرفی کنیم. قطعا این امر در تربیت فرزندان امام خمینی(ره) و حضرت آیت الله خامنه ای تاثیر بسزایی خواهد داشت. بر این اساس همه اعم از مسئولان، نویسندگان، شاعران و هنرمندان در معرفی فرهنگ دفاع مقدس و زندگی شهدا وظیفه دارند.
نظر شما