خبرگزاری شبستان – اردبیل:
سخنرانی حکیمانه و ارزشمند مقام معظم رهبری «مدظله العالی» در طول سال های گذشته همواره چراغ راه پیشرفت و تعالی کشور و امت اسلام و نیز حق جویان و ملت های آزاده جهان بوده است.
ایشان با دور اندیشی بر پایه معارف غنی قرآنی و آموزه های مکتب پیامبر گرامی اسلامی و ائمه اطهار (ع) روشنی بخش قلب های زنگار گرفته و بشارت دهنده نویدهای استوار و تعالی بخش حرکت رو به پیشرفت کشور در همه عرصه ها بوده است.
تاکیدات معظم له در سخنرانی ولادت با سعادت پیامبر گرامی اسلام در خصوص کار فرهنگی هوشمند ما را بر آن داشت تا در این خصوص به بررسی و شناخت ابعاد آن بپردازیم و مصاحبه ای اختصاصی با «حسن مهدوی» کارشناس مسائل فرهنگی صورت دادیم تا سئوالاتی برای تنویر افکار و بصیرت دهی بیشتر که در ذیل می خوانید:
ضمن سلام و عرض ادب ابتدا لطفا در خصوص فرهنگ و عناصر تشکیل دهنده آن توضیحاتی را بفرمائید؟
با سلام و عرض تبریک ایام ولادت با سعادت نبی مکرم اسلام و امام جعفر صادق (ع) و با محکومیت هتک حرمت پیامبر عظیم الشان اسلام، از مفاهیم بسیار وسیع و بسیط و دارای ارزش و اهمیت فرهنگ است. «فَرّ» به معنای شکوه و عظمت است و هر آنچه که به شکوه و عظمت یک ملت بیفزاید و آن را ارتقا و اعتلا ببخشد به آن کار فرهنگی اطلاق می شود.
فرهنگ متشکل از دین، آداب، رسوم، اخلاق، فلسفه، منطق، دیدگاه های مشترک یک ملت، آرمان ها و اهداف والای یک جامعه و عرف پسند مردم یک سامان و در واقع همه داشته های یک ملت را فرهنگ آن ملت می گویند. به تعبیر امام راحل عظیم الشان آنچه ملت ها را می سازد فرهنگ صحیح است.
به خاطر همین اهمیت و قداست فرهنگی است که از نظر قرآن و آموزه های اسلامی و حتی آداب و سنت و حیات ایرانی از مسائل بسیار مهم و قابل توجه است.
انقلاب اسلامی در خصوص فرهنگ و حیات اجتماعی ایران اسلامی چه تاثیراتی داشته است؟
باید اذعان داشت که اساس انقلاب اسلامی برای اعتلای فرهنگی ایران اسلامی بوده است. در واقع انقلاب اسلامی قبل از اینکه یک انقلاب سیاسی، اجتماعی و.. باشد یک انقلاب فرهنگی بر اساس و پایه دین و مکتب پیامبر گرامی اسلام پایه گذاری شده است. امام خمینی (ره) و همه انقلابیون، علما و شهدا یک حرکت عظیم و حیات بخش بر اساس تکلیف دینی و زدودن فرهنگ بیگانه و دشمنان دیانت و ارزش های والای اسلامی صورت گرفته است و الان هم بحث اصلی انقلاب اسلامی با دشمنان انقلاب همین فرهنگ، هویت و باورها و ارزش های اصیل و ناب اسلامی است.
شعائر اسلامی و آموزه های ائمه اطهار و سیره علما و شهدا کاملا در تضاد با فرهنگ منحط غربی و تمدن بی بند و بار آمریکائیست و در طول بیش از چهل سال حیات طیبه انقلاب اسلامی رویش های عظیم و برجسته ای در زمینه فرهنگ و هویت و تربیت و تعالی آحاد جامعه ایرانی و بلکه ملت های آزاده منطقه و جهان صورت گرفته است. که باید به صورت تخصصی مورد بحث و تحلیل قرار بگیرد.
مقام معظم رهبری در سخنرانی اخیر خود بر 3 محور اقتصاد، امنیت و فرهنگ تاکید داشتند رابطه این 3 محور را چگونه ارزیابی می کنید؟
رهبر معظم انقلاب اسلامی با هوشیاری و نگاه نافذ و عمیق نسبت به مسائل جاری کشور و حرکت انقلاب اسلامی به درستی به 3 مسئله اقتصاد، امنیت و فرهنگ تاکید کرده اند به تعبیری می توان چنین برداشت کرد که اقتصاد و معیشت مردم و امنیت و آرامش و راحتی مردم دو بال پرواز فرهنگ به عنوان عنصر اصلی هویت و تمدن یک جامعه و مردم است و این امر هم بر اساس آموزه های قرآن کریم و سیره پیامبر گرامی اسلامی است.
ثبات اقتصادی و امنیت پایدار می تواند تعالی فرهنگی و تمدن سازی را به ارمغان بیاورد و حرکت انقلاب اسلامی را شتابان و عمق نفوذ و تاثیرگذاری آن را صد چندان کند. فرهنگ و تربیت جامعه حصار و خاکریز حیات طیبه انقلاب اسلامی است. رشد و ثبات اقتصادی و امنیت جامعه و مردم خصوصاً جوانان می تواند به مقاومت فرهنگی و تعالی آن کمک شایانی بکند که باید مورد توجه مسئولان و متولیان فرهنگی کشور قرار گیرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی 13 آبان تعبیر کار فرهنگی هوشمند را بکار برده اند به نظر شما منظور از آن عبارت چیست و چه بایسته هایی دارد؟
بله تعبیر کار فرهنگی هوشمند هم همچون مطالبات و توصیه های ایشان بسیار دقیق و درست است. ما در عرصه کار فرهنگی یک بحث اساسی را نباید فراموش کنیم و آن عبارت است از شناخت دقیق مسئله و اقدام صحیح و حساب شده و خصوصاً نتیجه و خروجی داشتن فعالیت ها و برنامه ها است. به تعبیر دیگر دردشناسی و درمان محوری در کارهای فرهنگی نباید فراموش شود.
در بسیاری از کارهای فرهنگی اولویت ها درست تشخیص داده نمی شود دردها و مسئله ها و تهدیدات پیش روی مردم درست و دقیق ارزیابی نمی شد. به همین جهت برخی از فعالیت ها و برنامه ها علیرغم تلاش گسترده و هزینه های هنگفت سود و تاثیرگذاری خاصی ندارد به خاطر همین حضرت آقا تعبیر هوشمند سازی فعالیت ها و کارهای فرهنگی را بکار برده اند و این یک راهبرد مهم برای عناصر و فعالان فرهنگی و تربیتی جامعه است. تشخیص نیازها و مسائل جامعه و تدبیر در راه علاج و رفع و حل معضلات فرهنگی، اجتماعی و ... و انتخاب راه و روش و اسلوب متناسب و اقدام برای داشتن یک خروجی و نتیجه بسیار مهم است و نباید از آن غفلت کرد.
دستگاه های فرهنگی در قبال این مطالبه رهبری چه وظایفی دارند و چگونه باید اقدام و برنامه ریزی کنند؟
ببینید در شرایط حاضر دستگاه های اجرایی و فرهنگی و بالاتر از آن سیستم مدیریتی کشور باید نسبت به این 3 مقوله مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی برنامه مدون و کارآمد داشته باشند. خصوصاً اینکه در شرایط کنونی کشور از لحاظ اعتبارات و منابع مالی در مضیقه است پس بایستی از پول و اعتبارات به نحو احسن و با درایت و دقت استفاده کرد.
دستگاه های اجرایی باید یک حرکت همه جانبه بر اساس نیازسنجی واقعی و نیز مخاطب شناسی دقیق و روزآمد و با هم افزایی و هم پوشانی خصوصاً در مناطق محروم و دورافتاده و مرزی و روستایی حرکت منسجمی را بنیان نمایند و با اخلاص، توکل، توسل و کار خستگی ناپذیر جهادی و مستمر مسائل فرهنگی و آسیب های اجتماعی را شناسایی و یکی پس از دیگری نسبت به رفع آن اقدام کنند.
نظر شما