تصویرگران خود را شریک کتاب نمی دانند/ قرارداد درصدی به نفع تصویرگر است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، «دکتر علی بوذری»، امروز (شنبه 24 آبان) در نشست «مناسبات و همکاری ناشر و تصویرگر» که در موسسه ادبیات خانه کتاب برگزار شد، گفت: تصویرگری در ابتدا به صورت حرفه ای شکل نگرفت زیرا تصویرگران در این زمینه تحصیلات دانشگاهی نداشتند. در ابتدا ارتباط ناشر و تصویرگر به صورت تجربی شکل گرفت، شیوه به این صورت بود که تصویرگر کار را به ناشر می سپرد و دیگر اطلاعی از سرنوشت آن نداشت. این شروع یک شیوه تجربی بود که هنوز هم ادامه دارد.

این مدرس تصویرسازی اظهار داشت: اورجینال تصویرگران دست ناشران می ماند و تصویرگر این حق را برای خود قایل نیست که اورجینال را از ناشر پس بگیرد. همچنان به شکل سنتی کار می کنیم. یک سری از مشکلات ناشر و تصویرگر به دلیل همین شکل سنتی است گو اینکه برخی از این مسایل حل شده و امروز بسیاری از ناشران اورجینال کار تصویرگر را قبول نمی کنند.

وی قرارداد را یکی دیگر از سنت های مشکل ساز بین ناشر و تصویرگر دانست و افزود: تصویرگران باید بدانند که طبق قرارداد چاپ کتاب، حق تصویرگری را در قالب کتاب به ناشر می دهند اما بحث تولید فیلم، انیمیشن و عروسک جدا از این قرارداد است و نیاز به قرارداد دیگری دارد. سالهاست که نویسندگان قراردادهای حرفه ای تری با ناشران می بندند بدین معنا که قرارداد درصدی با ناشران عقد می کنند. تصویرگران معمولا فروش مقطعی دارند و کپی و اصل تصویر را به ناشر می دهند و حق دیگری نداشتند حتی اگر کتاب به چاپ دهم می رسید. مشکل این است که تصویرگر خود را شریک کتاب نمی داند.

عضو هیئت مدیره انجمن تصویرگران خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورها تصویرگر، نویسنده در فروش کتاب سهیم هستند و به شیوه های مختلف آن را تبلیغ می کنند. تصویرگران و نویسندگان در مدارس و مهد کودک ها کتاب را تبلیغ می کنند و ورک شاپ و قصه خوانی برگزار می کنند زیرا می دانند که در سود فروش کتاب سهیم هستند. در این کشورها قرارداد بین ناشر و تصویرگر درصدی است، این در درازمدت سود تصویرگر را بیشتر می کند. قرارداد درصدی باعث می شود که فروش کتاب برای تصویرگر حائز اهمیت باشد.

بوذری با بیان اینکه تصویرگر در استخدام ناشر نیست، عنوان کرد: تصویرگران و نویسندگان ترجیح می دهند با ناشران مختلف کار کنند چون هر ناشری یک باب و بستر جدیدی برای آنها خلق می کند. نهادهای مختلف در ایران مانند انجمن تصویرگران ایران و شورای کتاب کودک تلاش کرده اند که رفتارهای سنتی بین ناشر و تصویرگران را بشکنند تا به رفتار حرفه ای تری برسند، در این صورت نشر ما حرفه ای تر عمل می کند. آنچه امروز باعث شده در مورد قراردادهای درصدی حرف بزنیم، حاصل کار بسیاری از تصویرگران ما با ناشران خارجی و همچنین حضور ناشران ایرانی در نمایشگاه های بین المللی است. این تعاملات باعث رفتن ما به سوی رفتار حرفه ای تر شده است.

گفتنی است، بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از ۲۴ تا ۳۰ آبان ماه ۱۳۹۹ با شعار «دانایی؛ مانایی» برگزار می‌شود.