گسترش کتابخانه ها منجر به افزایش سرانه مطالعه می شود/ دولت دو میلیون کتاب به گلستان مغروض است

خبرگزاری شبستان، گرگان- داودخاندوزی؛ فرهنگ مطالعه در ارتقاء سطح زندگی کمک می کند و از سویی دیگر کتاب خواندن باعث می شود که تاب آوری انسان نسبت به مشکلات بیشتر شود و شاید اگر فرهنگ مطالعه در جامعه ما توسعه بیشتری پیدا کند بسیاری از معضل های اجتماعی برگرفته از خشونت و کاهش آستانه تحمل در برابر دیدگاه های مخالف کاهش پیدا می کرد.

همانطور که مقام معظم رهبری بیان کردند «کتاب یکی از ارزشمندترین فرآورده های بشری و گنجینه بزرگترین ثروت های بشری یعنی علم و تحقق است» و وقتی انسان به این ثروت دست پیدا می کند می تواند در مسیر سعادت و خوشبختی قرار بگیرد.

لذا فقر در جامعه به مفهوم شکم سیر بر بالین نهادن نیست و فقر واقعی ما در جامعه گرد و خاکی است که بر گنجینه های دانش و علم اندیشمندان ما در طاقچه های خانه و کتابفروشی ها می خورد و لذا اگر می خواهیم جامعه ما از مشکلات اجتماعی و اقتصادی و غیره آسیب نبیند باید در ارتقاء فرهنگ مطالعه جامعه بیش از گذشته کوشا باشیم.

24 آبان روز کتاب و کتابخوانی بهانه ای شد به سراغ «احمد خواجه نژاد»، مدیرعامل موسسه فرهنگی میرداماد گرگان برویم و در این زمینه و موضوع فرهنگ مطالعه و اقدامات انجام شده در کتابخانه میرداماد با وی گفتگو کنیم.

مؤسسه فرهنگی ميرداماد در شهرستان گرگان، بلوار شهيد مفتح، جنب حوزه علميه امام خمينی(ره) واقع شده است، اين مؤسسه در زمينی به مساحت 10000 مترمربع و با زير بنای 4900 متر مربع به همت آيت الله نورمفيدی بنيانگذاري و احداث شده است.

*درایام کرونا چه فعالیت هایی در مجموعه کتابخانه میرداماد انجام می دهید؟

در ایام کرونایی که محدودیت های مختلفی را شاهد هستیم فرصت بسیار بزرگی برای خانواده ها به وجود آمده که به مطالعه و آشتی با کتاب روی بیاورند.

کتابخانه میردامادگرگان نیز به اقتضای شرایط زمانی، امکان خدمات برای مراجعه کنندگان را ندارد اما برای امانت کتاب شرایط فراهم است و همکاران ما می توانند کتاب ها را به اعضای کتابخانه برای مطالعه امانت دهند.

با گران بودن هزینه های خرید کتاب، کتابخانه ها فرصت مناسبی است که افراد بتوانند از آن بهره ببرند و با عضویت در کتابخانه می توانند از منابع کتابخانه ها استفاده کنند.

*چه میزان کتاب در مجموعه کتابخانه میرداماد وجود دارد و چند نفر از این کتاب ها بهره مند هستند؟

کتابخانه میرداماد تقریبا 135 هزار جلد کتاب دارد که در موضوعات و همه بخش ها کتاب وجود دارد و از نظر تعداد کتاب بزرگترین کتابخانه در شمال ایران به شمار می رود.

اعضای کتابخانه متغیر است ولی بیش از هفت هزار نفر عضو این کتابخانه هستند و در ماه گاهی بین یک هزار و 500 تا دو هزار رخداد امانت در این کتابخانه به ثبت می رسد و این جدا از افرادی است که برای مطالعه به فضای کتابخانه مراجعه می کنند.

به اقتضای توان این موسسه نسبت به خرید کتاب اقدام می کنیم و 40 میلیون تومان امسال برای خرید کتاب در نظر گرفتیم و بخش گسترده تر و پرمحتواتر تامین منابع کتاب، اهدای کتاب توسط افراد و خیران است که بسیاری از خانواده ها نسبت به این مهم اقدام می کنند.

بخشی به عنوان مبادله کتاب نیز در این مجموعه در نظر گرفتیم و در مجموعه کتابخانه قفسه ای را به عنوان قفسه مبادله کتاب قرار دادیم و افراد می تواند به ارزش کتابی که دارد کتاب از کتابخانه ببرد.

مجموعه موسسه میرداماد هم از ناشران استان و هم از ناشران دیگر نقاط کشور کتاب خریداری می کند و هر فصل قبل از کرونا کتاب های ناشرین استانی در این کتابخانه رونمایی می شود و معرفی می کردیم.

*در موسسه فرهنگی میرداماد علاوه بر مسئله کتابخانه در بخش اسناد نیز فعالیت می کنید در این خصوص توضیح دهید؟

یکی از بخش های فعالیت موسسه میرداماد کتابخانه است و فعالیت های فرهنگی و پژوهشی دیگری نیز در این مکان انجام می شود و یک بخشی از کار ما گردآوری اسناد است و بیش از 200 هزار جلد سند را گردآوری کردیم و این اسناد به عنوان منبع قابل استناد فهرست نویسی می شود و در اختیار عموم مردم قرار می گیرد.

بخش های مختلف آموزشی، برگزاری نشست های فرهنگی و غیره از دیگر اقدامات موسسه میرداماد است که به دلیل شرایط کرونا تعطیل شده است.

*همواره دولت در تلاش است که کتاب در سبد خرید فرهنگی خانواده قرار بگیرد، برای افزایش مطالعه چه اقداماتی برعهده دولت و دستگاه های فرهنگی قرار دارد؟

بخش غیردولتی هستیم و در سیاست گذاری ها نقشی نداریم ولی واقعیت این است که در شاخص های بخش مطالعه آن چیزی که برعهده دولت نهاده شده است عقب هستیم.

در سرانه میزان کتاب ها به ازای هر باسواد 1.5 کتاب باید در محدوده جغرافیایی وجود داشته باشد و براساس جمعیت استان نیاز است که دو میلیون و 700 هزار کتاب در کتابخانه های استان داشته باشیم ولی این میزان کمتر از 800 هزار عدد کتاب است، این نشان می دهد دولت باید به وظیفه خود عمل کند و باید به شاخصه ای که دولت تعریف کرده برسد.

وقتی منابع کتاب در اختیار مردم نباشد با گرانی کاغذ کمتر خانواده ای است که به سمت خرید کتاب برود، نهاد کتابخانه ها جزو مواردی است که دولت کمتر به آن توجه می کند و باید در تعاریف و وظایفی که بخش های دولتی برعهده دارند شاخص های کتاب و کتابخوانی را تقویت شود.

همچنین براساس سیاستگذاری ها بیان می شود فاصله هر فرد با کتابخانه  500 تا 700 متر باشد و وقتی برای حضور در کتابخانه فردی مجبور است که پنج کیلومتر مسافت را طی کند قطعا این حضور کمتر می شود و لذا باید به کتابخانه ها و گسترش آن اهتمام شود تا بتوانیم سرانه مطالعه را در سطح استان افزایش دهیم.