از «فریاد بلوط» تا «ساکنین طبقه بالای لاله‌زار»

به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از ستاد اطلاع‌رسانی چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینما حقیقت»، سومین نشست «فیلم، خبر» چهارمین روز از جشنواره سینما حقیقت روز جمعه 28 آذر ماه برگزار و در آن مستندهای «فریاد بلوط»، «گردان تک نفره»، «ساکنین طبقه بالای لاله‌زار» و «موسیقی زندگی من است» معرفی و بررسی شد. ناصر صفاریان اجرای این برنامه را برعهده داشت.

 
آتش سوزی در جنگل
نخستین مستندی که در این نشست بررسی شد، «فریاد بلوط» ساخته محسن سخا بود.
محسن سخا در این نشست گفت:من در فضای محیط زیست در غرب کشور کار می‌کنم. مدتی پیش با زوجی آشنا شدم که آتشی را خاموش کرده بودند و ماجرایی داشتند. در آنجا حس کردم که باید روی این ماجرا کار کنم. دلیل آتش سوزی و سوختن ده هکتار جنگل نیز درگیری‌های معمول بین دامدار و اهالی بود.
وی افزود: بعد از انقلاب سفید که زمین‌هایی بین عشایر تقسیم شد، بسیاری از آنها یکجا نشین شدند. همین موضوع مشکلاتی را ایجاد کرده است. یکی از دلایل اینکه در یک سال ۷۰، ۸۰ آتش سوزی رخ داده اختلافاتی است که بین دامدارها و اهالی دیگر رخ می‌دهد.
سخا در ادامه بیان کرد: اگر ما بحث فرهنگسازی را جدی بگیریم که نمی‌گیریم، می‌توان از بسیاری از آتش سوزی‌ها جلوگیری کرد. برای فیلم یک ماه در آن منطقه بودم و به من خبر دادند که بعد از رفتنم آمار اتش‌سوزی‌ها به شدت پایین آمده است. می‌گفتند دوربین شما تاثیر خود را گذاشت و حجم اتش‌سوزی‌ها به شدت پایین آمد.
وی ادامه داد: در این سال‌ها که کار می‌کنم، فهمیدم بیشتر آتش‌سوزی‌ها عمدی است و دغدغه افرادی را دارم که برای محیط زیست جان خود را می‌گذارند. همیشه به خودم می‌گویم که باید فیلمم را درباره این آدم ها بسازم.

 
شهیدی که برای وطن جنگید
دومین مستندی که در این نشست بررسی شد، «گردان تک نفره» ساخته داریوش یاری بود.
داریوش یاری در این نشست گفت: این فیلم برمبنای ایده‌ مشترک من و یکی از دوستان دیگر است که به تلویزیون پیشنهاد دادیم و قبول شد که توسط شبکه یک ساخته شود. فیلم به هیچ وجه سفارشی نبوده است.
وی افزود: ما در حال ساخت فیلم مستندی هستیم که کاراکتر اصلی آن به شهادت رسیده است. ما ۵ فراز مهم از زندگی او در جنگ می‌بینیم که دوست داشتم مخاطب آنها را ببیند. راوی فیلم خود شهید زرین است و به صورت اول فرد روایت می‌شود. تک‌تیرانداز آمریکایی با ۲۷۲ هدفی که زده برترین تک‌تیرانداز جهان شده است اما تک‌تیرانداز ما بیش از ۳ هزار هدف نظامی را زده است. اما چیزی که برای من از شخصیت این شهید جالب بود ابعاد جوانمردی این آدم بود.
این مستندساز ادامه داد: من برای کسی که ۲۷۲ را کشته فیلم نمی‌سازم چون او قاتل است. اما شهید زرین قهرمان است که برای وطنش می‌جنگد و فرمانده جنگ به او لقب گردان تک نفره را می‌دهد.
یاری در ادامه گفت: در حوزه جنگ و دفاع مقدس فیلم‌های کمی ساخته نشده است، اما این سوژه مورد عجیبی بود که متاسفانه خودم هم او را نمی‌شناختم و در پروسه فیلم با او آشنا شدم و از این بابت خوشحالم.  قرار است درباره این شخصیت یک فیلم سینمایی ساخته شود.

 
داستان ورود چرخ خیاطی به ایران
سومین مستندی که در این نشست بررسی شد، «ساکنین طبقه بالای لاله‌زار» ساخته فریبا رییسی بود.
فریبا رییسی که به صورت آنلاین در این جلسه حضور داشت، گفت: علاقه زیادی به پژوهش دارم و در ده سال اخیر دو مورد از پژوهش‌هایم کتاب شد. به تاریخ ایران علاقه زیادی دارم و اتفاقی ساختمان تاریخی (سینکه) نزدیک کوچه برلن را دیدم و از آن به تاریخ ورود چرخ خیاطی در ایران رسیدم. این پژوهش هرچه جلو رفت بیشتر حس کردم که مستند بهترین بستر برای بیان آن است.
وی افزود: در مورد تاریخ لباس ایران پژوهش‌های زیادی دارم و نمی‌خواستم فیلمم تاریخ لباس ایران باشد. وقتی با خیاط‌های لاله‌زار صحبت کردم با مشکلات کار آنها آشنا شدم و به سمت مسائل اجتماعی کار آنها و مشکلاتی که با آنها مواجه بودند پرداختم.
این مستندساز در ادامه بیان کرد: در ابتدای فیلم متوجه شدیم که چقدر با کمبود اسناد مواجه هستبم و چقدر دسترسی به اسناد کشورمان سخت است. از این جهت بخش استفاده از اسناد هنر تدوین‌گر است که با همکاری او از اسناد قدیمی همراه با نریشن سعی کردیم اتفاق تازه‌ای را ایجاد کنیم.
رییسی در پایان گفت: سعی کردم در تجربه اول فیلم را برای همه بسازم و خیلی مخاطب خاصی را در نظر نگیرم.

 
جوانی و موسیقی 
چهارمین مستندی که در این نشست بررسی شد، «موسیقی زندگی من است» ساخته مهدی محمودی بود. مهدی محمودی در این نشست گفت: بستر فیلم موسیقی رپ است.جوانی که علاقه به موسیقی رپ دارد و ما در فیلم اختلاف بین پدر و پسر را می‌بینیم. این سوژه جذابیت‌هایی داشت که سبب شد برای ساخت آن اقدام کنیم.
وی افزود: در حوزه موسیقی رپ صحبت‌های کمی شده و خبر رسمی از آن نیست. ذهنیت از این موسیقی در دید بزرگان ما نیز چیز بدی است. در صورتی که می‌تواند اینطور نباشد. در فیلم پدر اصلا گوش نمی‌دهد. در واقع ما تفاوت فرهنگی که بین دو نسل وجود دارد را در این فیلم می‌بینیم.
این مستند ساز در ادامه بیان کرد: صحبتی با کاراکتر اصلی داستان کردیم و گفتیم که دوست داریم به زندگی تو نزدیک شویم و هر آنچه که هست را نه کم و نه زیاد به تصویر بکشیم. ابتدا محمد نگرانی داشت ولی بعد اعتمادش جلب شد. ما هر آنچه بود را روایت کردیم و هیچ دخالتی در ایجاد صحنه‌ها نداشتیم. تنها حضور داشتیم و ضبط کردیم.
محمودی در ادامه گفت: فیلمبرداری فیلم ۳ سال طول کشید و بیش از ۱۰۰ ساعت راش جمع شد. در نتیجه سعی کردیم از بین این ساعات حقیقت زندگی محمد را روایت کنیم.
 
چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم، از ۲۵ آذرماه آغاز شده و تا  ۲ دی ماه به صورت آنلاین برگزار می‌شود.