خبرگزاری شبستان: آیا جن موجود است ؟ ایا جن شناختنی است ؟ جن چیست ؟ چرا باید بدانیم جن چیست ایا جن توان احاطه بر نفوس انسانی را دارا است و سوالات فراوانی که گاها ذهن ما را به خود مشغول میدارد. این نوشتار علت طرح چیستی جن را نه به عنوان یک پرسش بی هدف بلکه با این هدف مطرح میسازد تا جامعه ما را از لوث وجود برخی از خرافات دور سازد . برخی سودجویان از جهل جاهلان و بی خبری بیخبران به نفع نافعان بهره برده و با طرح عقایدی خرافاتی جامعه و کانون خانواده را الوده به عقاید انحرافی میسازند .
در این نوشتار و گفتارهای بعدی سعی خواهد شد دیدی جامع و واقع بینانه نسبت به جن ارائه شود .
جن در مقایسه با انسان به لحاظ ساختار وجودی در قران چنین معرفی شده است :
وَالْجَانَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ [١٥:٢٧]
و جن را پیش از آن، از آتش گرم و سوزان خلق کردیم!
در مورد انسان نیز امده است :
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ [١٥:٢٦]
ما انسان را از گِل خشکیده‌ای (همچون سفال) که از گِل بد بوی (تیره رنگی) گرفته شده بود آفریدیم!
واژه سموم در ایات دیگر از قران نیز امده است مثلا میخوانیم :
فِی سَمُومٍ وَحَمِیمٍ [٥٦:٤٢]
آنها در میان بادهای کشنده و آب سوزان قرار دارند،
فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْنَا وَوَقَانَا عَذَابَ السَّمُومِ [٥٢:٢٧]
امّا خداوند بر ما منّت نهاد و از عذاب‌کشنده ما را حفظ کرد!
راغب در باره کلمه" سموم" گفته: باد داغى است که اثر سمى دارد. و اصل کلمه" جن" به معناى پوشاندن است، و همین معنا در همه مشتقات کلمه جریان دارد « مفردات راغب ماده" سمم".» نظیر جن، چون از نظر پوشیده است، و مجنة و جنة (سپر) چون آدمى را از شمشیر دشمن مىپوشاند، و جنین، و جنان- به فتح جیم- (قلب)، چون از نظرها پنهان است و همچنین در این جمله قرآن:" جَنَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ" « شب پرده بر او پوشانید. سوره انعام، آیه 76.»
علامه طباطبائی در مورد جن اورده اند :
" جن" طایفهاى از موجوداتند که بالطبع از حواس ما پنهانند، و مانند خود ما شعور و اراده دارند، و در قرآن کریم بسیار اسمشان برده شده، و کارهاى عجیب و غریب و حرکات سریع از قبیل کارهایى که در داستانهاى سلیمان انجام دادند به ایشان نسبت داده شده، و نیز مانند ما مکلف به تکالیفند، و چون ما زندگى و مرگ و حشر دارند و همه اینها از بسیارى از آیات متفرق قرآنى استفاده مىشود.
آنچه که تدبر در آیات قرآن کریم به دست مىدهد این است که در دو آیه مورد بحث" جان" را مقابل" انس" گرفته و آن دو را دو نوع گرفته، و همین دو نوع گرفتن آن دو دلیل و یا حد اقل اشاره دارد بر اینکه یک نوع ارتباطى در خلقت آن دو هست، و نظیر دو آیه مورد بحث، آیه" خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ صَلْصالٍ کَالْفَخَّارِ وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ مِنْ نارٍ" « انسان را از گل خشکیده چون سفال و جن را از آتشى زبانهدار آفرید. سوره الرحمن، آیه 14 و 15.» است.
سیاق آیات مورد بحث هم خالى از دلالت بر این معنا نیست که ابلیس از جنس جن بوده، و گر نه جمله" وَ الْجَانَّ خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ ..." لغو مىشد. در جاى دیگر از کلام خود هم فرموده که ابلیس از جن بود، و آن آیه" کانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ" « از جن بود پس از امر پروردگارش سر باز زد. سوره کهف، آیه 50.» است، از این آیه به خوبى بر مىآید که جان (در آیه مورد بحث) همان جن بوده، و یا یک نوعى از انواع آن بوده، در غیر این دو آیه دیگر اسمى از جان برده نشده، و هر جا بحثى از موجود مقابل انسان اسمى رفته به عنوان جن بوده......و ظاهر این آیات با در نظر گرفتن اینکه میان انسان و جان در یکى، و انسان و جن در دیگرى مقابله افتاده این است که جن و جان هر دو یکى باشد و تنها تعبیر دو تا است.
و نیز ظاهر مقابلهاى که میان جمله" وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ ..." و جمله" وَ الْجَانَّ خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ ..." برقرار شده این است که همانطور که جمله اولى در صدد بیان اصل خلقت بشر است، جمله دومى هم در مقام بیان همین معنا باشد. پس نتیجه این مىشود که خلقت جان در آغاز از آتشى زهرآگین بوده است.
حال آیا نسلهاى بعدى جان هم مانند فرد اولشان از نار سموم بوده، بخلاف آدمى که فرد اولش از صلصال و افراد بعدش از نطفه او، و یا جن هم مانند بشر است، از کلام خداى سبحان نمىتوان استفاده کرد، زیرا کلام خدا از بیان این جهت خالى است. (ترجمه تفسیر المیزان، ج12، ص: 224)
سوال ایا جن مانند انسان مرگ و میر دارند ؟ جواب مثبت است . در قران نسبت مرگ و میر به آنها داده و فرموده:" قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ" « قبل از ایشان اقوامى از جن و انس بودند که از بین رفتند. سوره فصلت، آیه 25.».
سوال ایا در میان جنیان و از جمله انها شیاطین تولید و تناسل جاری است ؟ یک جا براى شیطان ذریه سراغ داده و فرموده:" أَ فَتَتَّخِذُونَهُ وَ ذُرِّیَّتَهُ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِی" « آیا به جاى من، شیطان و ذریه او را اولیاء خود مىگیرید؟ سوره کهف، آیه 50. »
ادامه دارد
ر.د
پایان پیام/
نظر شما