گروه قرآن و معارف؛ خبرگزاری شبستان: حضرت زینب کبری (س) سومین فرزند امام علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) و نوه گرامی پیامبر اکرم (ص) بودند. خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت و گویی با حجت الاسلام امیر علی حسنلو مدیر گروه تاریخ وسیره مرکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه در خصوص دلایل برتری شخصیت حضرت زینب (س) انجام داده است که در ادامه می خوانید:
دلیل برتری شخصيت زینب(س) در میان دیگر نوادگان پیامبر(ص) چیست؟
حضرت زینب(س) محبوبة رسول خدا صلي الله عليه و آله بود . نقل است وقتي حضرت زينب سلام الله عليها چشم به جهان گشود، پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله در مسافرت تشريف داشتند. علي و فاطمه ـ عليهما السلام ـ براي مراسم نامگذاري صبر كردند تا آن حضرت برگشت، او را به تولد دخترشان مژده دادند، پيامبر خدا در نخستين فرصت به خانة آنان رفت و نوزاد را بغل كرد و گونه هايش را بوسيد و نامش را زينب يعني زينت پدر گذاشت.
تربیت شده دو الگوی بزرگ
حضرت زينب عليها السلام علاوه بر اين كه جدش رسول الله و جده اش خديجة كبري همسر پيامبر و نخستين زن مسلمان و يكي از برترين زنان عالم است. در كانون پرفضيلت بهترين خانواده تربيت يافت. پدرش، امام علي ـ عليه السلام ـ پسرعمو و جانشين به حق رسول الله است. همان كسي كه آن حضرت درباره اش به فاطمه ـ عليها السلام ـ فرمود: دخترم! مطمئن باش! تو را به ازدواج كسي در مي آورم كه بهترين فرد امت من است زيرا او از همه، عالِم تر و بردبارتر است. و نخستين مسلمان به شمار مي آيد.
مادر گرامي زينب عليها السلام نيز فاطمة زهرا عليها السلام است كه پيامبر خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ درباره اش فرمود: فاطمه، سرآمد همة بانوان جهان است.
حضرت زینب(س) خواهر دو پيشواي معصوم هستند. خواهرامام حسن و امام حسين عليها السلام و نيز علمدار باوفاي كربلا عباس ـ عليه السلام ـ است علاوه بر اين، او عمة ديگر امامان معصوم ـ عليهم السلام ـ و محبوبة تمام آنان به شمار مي آيد.
حضرت زینب(س) نیابت امامت وامین ودایع امامت بودند. ایشان هنگام بيماري امام سجاد عليه السلام نايب و وصيّ امام حسين عليه السلام بود.
«احمد بن ابراهيم» در حديثي مي گويد: سال 260 (هـ ق) به خانة «حكيمه» دختر امام جواد عليه السلام رفتم و پشت پرده با او گفتگوي علمي كردم از جمله اين كه از او پرسيدم: آيا مي توان زن را وصي و نايب خود قرار داد؟ فرمود: مانع ندارد. زيرا امام حسين عليه السلام حضرت زينب سلام الله عليها را (هنگام نهضت عاشورا كه حضرت زين العابدين عليه السلام بيمار بودند) نايب خاصّ خود برگزيدند تا پاسخگوي پرسش هاي ديني مردم باشد. اين مسأله حتي پس از آن كه امام سجاد عليه السلام تندرستي اش را بازيافت نيز تا مدتي ادامه داشت به گونه اي كه برخي احكام و علوم اسلامي را آن حضرت بيان مي كرد ولي ناقلان و راويان، براي حفظ جان پاك آن پيشواي معصوم آنها را به حضرت زينب عليها السلام نسبت مي دادند.
حضرت زینب(س) در فرهنگ شیعه دارای چه جایگاهی است؟
جایگاه رفیع حضرت زینب در فرهنگ شیعه درکنار امامت است پیام این رتبه معنوی برای یک بانو به این معناست که بانوان در پیش برد وتعالی فرهنگ شیعه وحفظ آن نقشی همانند نقش مردان بلکه مهمتر داشته اند.
نکات بارز اخلاقی و شخصیتی (اسوه صبر بودن شجاعت واستقامت درکنار پرستاری از بیماران زنان وکودکان حراست از اسلام پس از واقعه عاشورا )
همه سلوک زینب ،جلوه ای معنوی وآکنده از مکارم اخلاقی است به همین لحاظ است که بانوی بزرگوار اسلام زینب کبری(س) وقتی به او گفته شد چگونه دیدی خدا با شما چکار کرد ؟ چنین اظهار می‌دارد که ما جز زیبایی چیزی ندیدیم، چون در معرض امتحان معشوق، عاشق سعی می‌کند تمام مراحل را با هر سختی که باشد به جان و دل بخرد و به خواسته معشوق خویش نایل شود.
درسهایی که می‌توان از سیره زینب(س) آموخت چیست؟
سراسر زندگی این بانو درس زندگی وزیست عزتمندانه وپایداری است؛ زینب علی وار وفاطمه وار و حسین گونه تمام هستی خود را در راه دین ایثار کرد ونشان داد که درایثار وفداکاری در راه دین بعنوان یک زن هیچ کاستی ندارد و هرانسان اعم از زن ومرد می تواند به اندازه وظرفیت وعقل خود برای دین و در راه توحید مجاهدت وپایداری نماید.
پارسایی وبصیرت : حضرت زینب(س) در دامن پاک‌ترین و با ایمان‌ترین انسان‌ها رشد کرد و معارف الهی را آموخت و با تقویت ایمان خویش آنها را در خود شکوفا ساخت. ایشان همیشه تقوا و پرهیزکاری پیشه می‌کردند حیا و عفت را سرلوحه زندگانی خویش کرده بودند. شما نیز که در دامن یک خانواده مؤمن و متقی رشد کردید، باید همچون حضرت زینب(س) اصلی‌ترین و مرکزی‌ترین وسیله اسلام یعنی ایمان را در خود تقویت سازید و صفت تقوا، حیا و عفت را ملکه خود قرار دهید تا مثل ایشان به قله‌های سعادت و کمال دست یابید؛ تبلور بصیرت زینب (سلام الله علیها) در دوران زندگی پر حوادث نمایان است؛ همراهی با برادر در جهاد بزرگ ومقاومت واستقامت وصبر در این راه لحظه به لحظه پایداری همراه با بصیرت است وگرنه یک زن با این همه مصیبت و سوگ، سوگ وار فرزندان وبرادران وبهترین عزیزان است؛ اما به یاری پروردگار با بصیرت از همه مشکلات عبور کرد وپیروزمندان در صفحات تاریخ در خشید تا دین خدا بماند ؛ عفاف زن وحجاب زن در کنار این همه سختی ها نمایانده شود. این یعنی سرمشق والگو در صبر وبصیرت وتقوا.
وفاداری به ولایت: حضرت زینب(س) از بهترین موقعیت در مدینه برخوردار بود، اما حتی شوهر خویش را ترک کرد تا با امام خود یعنی امام حسین(ع) همراه باشد. ایشان نه تنها از این جهت که خواهر امام حسین(ع) بود محبت واقعی به ایشان داشت، بلکه از این جهت که ایشان امام زمانش بود به ایشان عشق می‌ورزید و مطیع کامل ایشان بود. حضرت زینب(س) همیشه به امام خویش وفادار بود.
صبر و شکیبایی: در این وادی نیز زینب سرآمد وسرافراز بود و از این جهت نیز بهترین الگو برای بانوان و مادران شهید و خواهران شهید و... هست ؛ اگر در دفاع از انقلاب مادران فرزندان خود را هدیه نمودند الگویشان زینب قهرمان بود ؛ تا ثیر اخلاقی زینب (سلام الله علیها) در انقلاب ما اینگونه است؛ تاثیر در دفاع مقدس وجهاد وایثار اینگونه است.
عبادت و تهجد: حضرت زینب(س) کسی بود که هیچ یک از زنان هم‌عصرش به پای عبادت او نمی‌رسد، ما بارها در مورد نماز شب او شنیده‌ایم، آن هنگام که مصائب به او روی آورد و داغ عزیزان توان ایستادن را از او گرفت، در آنجا نیز نماز شبش را ترک نکرد و نشسته آن را بجا آورد، نماز شبی که واجب نبود، اما زینب کبری(س) آن را بر خود واجب کرد پس بانوان به تأسی از زینب(س) در انجام محوری‌ترین اصل در زندگی یعنی عبادت را در نهایت اخلاص و بندگی بجا آورند و تنها به واجبات اکتفا نکنند، بلکه مستحبات و نمازهای شب را تا حد توان بجا آورند. در این فضا است که می‌توان شیران بیشه جهاد و تقوا را تربیت کرد و ایثارگری‌ها آفرید. به نظر می رسد زینب آنچه در این دوران به دست آورد همه ذیل سایه این تهجد ها بود وهمه آنچه درتاریخ اورا معلم بزرگ بشریت نمود جلوه از عباتهای شبانه او بود که باید بانوان مسلمان به این بعد از زندگی زینب توجه زیاد داشته باشند.
شجاعت و تدبیر: زینب کبری(س) آن بانوی قهرمان با شجاعت و تدبیر رهبری نهضت را به عهده گرفت. شجاعانه خطبه خواند و دستگاه استبداد را رسوا کرد و با تدبیر اهل بیت(ع) و دختران و زنان را اداره کرد تا به مقصد برسند؛ در این راه به همه انسان‌ها درس‌ها آموخت. زنان مسلمان می توانند از زینب درس شجاعت وشهامت فرا بگیرند.
دفاع از ارزش‌های اسلامی: این درس مهم را بانوان می توانند از سبک رفتاری زینب در مقابل زورگویان ستم پیشه فرا بگیرند ؛ حضرت زینب(س) از دین و ارزش‌های الهی دفاع کرد و در این راه از جان و مال و فرزندان و عزیزترین کسان خود گذشت و بر غم فقدان آنان دلش را گداخت و به خاطر زنده ماندن دین و امر به معروف و نهی از منکر که برادرش برای آن قیام کرد و به آن عمل کرد.
نقش آفرینی زینب در جهاد وپرستاری از امامت چگونه بود؟
زینب در جهاد امام حسین در تمام حالات واقعه نقش آفرید، درکنار برادرش حسین علیهالسلام چونان پرستار بود و با او درباره حوادث گفت‌وگو مىکرد؛ اداره ومدیریت زنان و کودکان کاروان را برعهده داشت هجرت فى سبیل الله و پیروی از امام زمان، پرستارى از امام سجاد و مراقبت اطفال و زنان را، تقدیم فرزندان در راه برادر و سوگوارى شهدا در کاروان، استقامت و بردباری و شجاعت، ایراد خطبه ها در رسوایی وبرملا نمودن و خنثى کردن تبلیغات دشمن؛ عبادت و یاد خدا درکنار جهاد و مبارزه با طاغوت و..همه درسهایی است از مکتب زینبی!
می توان گفت یکی از برجستگی های اخلاقی درسیره زینب با همه مصائب پرستاری از امام سجاد در حالات بیماری است که در کربلا عارض شد به آن حضرت با همه سختیها قافله سالار شهیدان پس از شهادت امام را زینب قافله سردار است وپرستار امام وفرزندان وسرپرست ومدیر همه اهل کاروان ، این ظرفیت واین مدیریت نمونه است که درتاریخ نمونه ای برای این وجود ندارد از اینرو می توان گفت زینب در سختی ها الگوی تمام زنان جهان است ومی توانند از او سرمشق بگیرند ؛ این هنر نمایی آفرینش در وجود یک بانوی بر خاسته از دامن اهل بیت است که بانوان باید چنین دخترانی تربیت نمایند؛ در عین حال که تمام موازین شرع ودین را مراقبت می کند اصول مکتب را نیز دربرابر ستمگران بنی امیه اعلام می نماید.
نظر شما