خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی: در آستانه سالگرد شهادت «سردارحاج قاسم سلیمانی»، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یادداشتی را در اختیار شبستان قرار داده است که متن آن بدین شرح است: تاریخ دربرگیرنده حماسهها و اسطورههای هر قوم و ملت است که این عناصر در ساخت و شناخت فرهنگ جوامع سهم عمدهای دارد. اسطورهها در دیدگاه رشتههای مختلف علوم انسانی مانند زبانشناسی، جامعهشناسی و تاریخ مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند. این عناصر فرهنگی گاهی با رویاهای یک جامعه و گاهی با واقعیتهای آن سروکار داشته و در ارتباط هستند.
همانگونه که در روایات تاریخی، اسطورههای کهنی در ایران باستان چون کاوه آهنگر، آرش کمانگیر و آریوبرزن و بعدها در ایران بعد از اسلام مانند ابومسلم خراسانی، کوچک جنگلی، ستارخان و... هر یک کنشهایی اسطورهای سازنده و نشانگر وضعیت روانی و معنایی ویژهای از کنش اجتماعی بودهاند که واقعیتهای فرهنگی زمانه خود را سامان دادهاند. بدینگونه اندیشههای اساطیری انعکاسی از نظامهای اجتماعی تحلیلی و منطقی جوامع به حساب میآید.
شخصیتی همچون شهید سردار قاسم سلیمانی جایگاه ویژهای را به لحاظ دینی و ملی برای نوع مبارزات نظامی خود برجای میگذارد به نحوی که پس از ترور ناجوانمردانه این سرباز میهن آحاد مردم بدون توجه به جناحبندهای سیاسی پیکر او را بر دوش میکشند و به خاطر احساس ویژه نسبت به هویت مشترک ایرانی ـ اسلامی از او تقدیر مینمایند.
این تقدیر در اسطورهشناسی نشان از آن دارد که معنای این شخصیتها زبان سیاسی مشترکی را برای ادراک پیکره حمیت و همبستگی اجتماعی به وجود میآورد. از آنجا که اسطورهها از یک سلسله نامحدود مصالح فرهنگی بنا شدهاند، پیوسته ساختار مصالح فرهنگی معینی را ترکیب میکنند، رخداد کنش نظامی این سرباز جانباز و سلحشور دین و میهن مصالح فرهنگ معینی را به وجود میآورد که علیرغم وجود تضادهای گوناگون سیاسی در جامعه، وحدت نوعی ویژهای را در این حیطه رقم میزند.
بنابراین، انجمن آثارومفاخر فرهنگی با چنین استدلالی به تحلیل درباره یکی دیگر از اسطورههای ایرانزمین که وظیفه اصلیاش مبارزه در راه دفاع از میهن بوده بهعنوان یک اسطوره ملی ـ دینی در قالب افسانهای حقیقی یاد میکند و از آن سردار شهید که اسطوره مقاومت، ایستادگی، مردانگی، شرف و عزت در دفاع از ایران و اسلام در مبارزه با استکبار جهانی بوده، بهعنوان یکی از مفاخر نظامی ایران اسلامی تاریخ معاصر و اسطوره مانای کشور تقدیر مینماید. اسطورهای که مانند دیگر اسطورههای ایرانی ـ اسلامی برای شناخت فرهنگی اجتماعی ایرانیان میتواند از اهمیت بسزایی برخوردار باشد به نحوی که نه تنها در جای جای ایران، بلکه جهان، با یاد او ملیت و هویت ایرانی احیا میشود.
از اینرو، با توجه به اهمیت تشریح مفهوم اسطوره و بازنمایی نقش آن بهعنوان یکی از بنیانهای سازنده هویت ملی که شناسنامه هر ملتی است، باید گفت این اساطیر با ایجاد پلی میان گذشته شکوهمند و آینده آرمانی، علاوه بر اتحاد گروههای مختلف مردم، نقش تعیینکنندهای در ایده ملت و فرایند تمدنسازی دارد. بنابراین لازم است تا تاریخنگاران و فرهنگشناسان این مرز و بوم به رمز و رازهای چنین رخدادهایی در زندگی ایرانیان تحت عنوان اساطیر ایران بیش از پیش توجه کنند. چراکه این اسطورهها نه تنها روح میهن پرستی و سلحشوری را در میان مردم احیاء و در تثبیت امنیت و اقتدار ملی سهم عمدهای دارند بلکه اسوه و الگویی برای نسلهای آینده ایران اسلامی به شمار میروند.
بی تردید یاد و خاطره سردار رشید و شهید، حاج قاسم سلیمانی، در دل وجان عاشقان ایران اسلامی همواره زنده و چونان اختری فروزان، روشنگر راه حقیقت جویان خواهد بود.
نظر شما