طرح ولایت بهترین راهکار برای مقابله با چالش‌های دنیای معاصر است

«محمد سربخشی» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از رشت اهداف، اولویت‌ها، چشم‌اندازها و بخش‌های مختلف طرح ولایت را که در استان گیلان در حال برگزاری است مورد بحث و بررسی قرار داد و اظهار داشت: طرح ولایت راهکاری اساسی برای مقابله با تهدیدات نرم دشمن و چالش‌های دنیای معاصر است.

استادیار گروه فلسفه مؤسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی(ره) مرکز قم به عنوان یکی از اساتید برگزاری دوره‌های مربوط به طرح ولایت در استان گیلان ابراز داشت: افراد هر جامعه‌ای یکسری باورها، اعتقادات، شیوه‌ها، قواعد رفتاری و اخلاقی دارند از طرفی در دنیای معاصر این باورها و شیوه‌ها از تنوع بسیار زیادی برخوردار هستند.

سربخشی وجود رسانه‌های مختلف، روزنامه‌ها، مجلات، ماهواره، تلویزیون، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی را در دنیای امروز مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: به واسطه چنین ابزارهایی باورها و شیوه‌های رفتاری جوامع به اشتراک گذاشته می‌شود به نحوی‌ که همه اعتقادات و باورهای یکدیگر را می‌بینند اما در زمان‌های گذشته این‌گونه نبود. 

وی تفاوت‌های جهان معاصر با دوره‌های گذشته را مورد توجه قرار داد و اذعان کرد: در گذشته شنیده می‌شد در جوامعی شیوه‌های رفتاری خاصی وجود دارد اما این جور مسائل جلو چشم مردم قرار نداشت و اعتقادات و شیوه‌های اخلاقی آنان را به چالش نمی‌کشید، اما وضعیت فعلی جهان موجب شده باورها به چالش کشیده شوند.

استادیار گروه فلسفه مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) مرکز قم افزود: ما معمولا یکسری از باورهای خود را از طریق سنت، خانواده، محیط و مدرسه دریافت می‌کنیم و یکسری شیوه‌های رفتاری را یاد می‌گیریم و یک مدت هم به آن‌ها عمل می‌کنیم اما بعد از مدتی می‌بینیم که تعداد زیادی از مردم باورها و شیوه‌های رفتاری ما را قبول ندارند.

سربخشی با بیان اینکه چنین وضعیتی در ذهن انسان سؤالاتی را ایجاد می‌کند اذعان کرد: با به چالش کشانده شدن باورها در وهله نخست امکان دارد افراد جامعه به شیوه‌ها و باورهای رفتاری خود شک کنند و آن‌ها را به تدریج کنار گذاشته و یکسری شیوه‌های رفتاری دیگر را انتخاب می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه برای مواجهه درست با چالش‌هایی که در حوزه باورهای رفتاری و اعتقادی حادث می‌شود باید برخوردهای مناسبی هم در پیش گرفته شود افزود: اگر ما معتقدیم که قواعد رفتاری و باورهای ما نظیر رعایت محرم و نامحرم، رعایت حجاب، پرهیز از رباخواری در حوزه اقتصادی و نظایر آن باورهای درستی هستند باید بتوانیم به نحو منطقی از آن‌ها دفاع کنیم و نشان دهیم که منطقی پشت این اعتقادات است.

استادیار گروه فلسفه مؤسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی(ره) مرکز قم به برگزاری طرح سراسری ولایت نیز اشاره کرد و اظهار داشت: این طرح برای آن تدوین شده که هم در حوزه باورها هم در حوزه‌ رفتارها نشان داده شود که جهان‌بینی و ایدئولوژی اسلامی و به خصوص قرائت شیعی آن منطقی است و تک‌تک گذاره‌های اساسی مانند وجود خداوند، عدالت‌ خواهی و فضیلت احسان همه پشتوانه عقلانی دارند.

سربخشی با بیان اینکه در دوره‌های طرح ولایت مبانی اثبات عقلانیت باورها و رفتارها به شکل منطقی و پله پله در سطوح مختلف به مخاطبان ارائه می‌شود افزود: این طرح از معرفت‌شناسی آغاز می‌‌شود و در ابتدای کار می‌گوییم که آیا می‌توان معرفت قطعی را به دست آورد.

وی یکی از چالش‌های جهان معاصر را باورهای یک عده که معتقدند نمی‌توان در هیچ چیز به اطمینان رسید و همه معرفت‌ها به شکل نسبی قابل درک هستند دانست و گفت: ما در بخش معرفت شناسی طرح ولایت می‌گوییم که معرفت یقینی را می‌توان به دست آورد و سپس وارد خداشناسی شده و باورهای اساسی را در آنجا اثبات می‌کنیم.

استادیار گروه فلسفه مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) مرکز قم حوزه‌های انسان‌شناسی را از دیگر بخش‌های طرح ولایت اعلام کرد و اظهار داشت: بی تردید تا انسان شناخته نشود و حقیقت آن معلوم نگردد آن شیوه‌های اخلاقی که سعادت انسان در چه بوده و حقوق متناسب با انسان چیست هم دقیق مشخص نمی‌شود.

سربخشی با بیان اینکه در دوره‌های طرح ولایت مبانی اثبات عقلانیت باورها و رفتارها به شکل منطقی و پله پله در سطوح مختلف به مخاطبان ارائه می‌شود افزود: این طرح از معرفت‌شناسی آغاز می‌‌شود و در ابتدای کار می‌گوییم که آیا می‌توان معرفت قطعی را به دست آورد.

وی یکی از چالش‌های جهان معاصر را باورهای یک عده که معتقدند نمی‌توان در هیچ چیز به اطمینان رسید و همه معرفت‌ها به شکل نسبی قابل درک هستند دانست و گفت: ما در بخش معرفت شناسی طرح ولایت می‌گوییم که معرفت یقینی را می‌توان به دست آورد و سپس وارد خداشناسی شده و باورهای اساسی را در آنجا اثبات می‌کنیم.

استادیار گروه فلسفه مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) مرکز قم حوزه‌های انسان‌شناسی را از دیگر بخش‌های طرح ولایت اعلام کرد و اظهار داشت: بی تردید تا انسان شناخته نشود و حقیقت آن معلوم نگردد آن شیوه‌های اخلاقی که سعادت انسان در چه بوده و حقوق متناسب با انسان چیست هم دقیق مشخص نمی‌شود.

سربخشی با تاکید بر اینکه در بخش انسان‌شناسی طرح ولایت، حقیقت وجودی انسان به نحو مبنایی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد یادآور شد: پس از آنکه سه مبنای اساسی فراهم شدند وارد حوزه رفتاری، جهان بینی و رفتارها می‌شویم و بر اساس آن مبانی اخلاق اسلامی برای شرکت کنندگان در طرح ولایت توضیح داده می‌شود.

وی حوزه حقوق را هم از دیگر بخش‌های طرح ولایت دانست و با بیان اینکه در این بخش قواعد حقوقی و مبنای عقلانی آن‌ها که بر اساس مبانی دینی وجود دارد تشریح می‌شود خاطرنشان کرد: پس از این بخش ما وارد حوزه سیاست و چگونگی دفاع عقلانی از شیوه‌های رفتاری می‌شویم تا نشان دهیم که تمام باورهای اسلامی ما پشتوانه منطقی دارند و قابل اثبات هستند.